pontosnews.gr
Τετάρτη, 17/12/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Μαρτυρία Δ. Μακρίδη, Π. Παπαδόπουλου: «Δεκέμβριο του ’22 φύγαμε· οχτώ μέρες πριν από τα Χριστούγεννα φτάσαμε στην Ελλάδα»

Το χωριό τους σκόρπισε λόγω της εξορίας. Αρκετά χρόνια μετά, ορισμένοι το επισκέφθηκαν για να βρουν την εκκλησία κατεστραμμένη και Τούρκους να μένουν στα σπίτια τους

17/12/2025 - 4:58μμ
Φωτογραφία άγνωστου δημιουργού, που αποδίδεται στον ξεριζωμό του 1922 (εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)

Φωτογραφία άγνωστου δημιουργού, που αποδίδεται στον ξεριζωμό του 1922 (εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Ο Δημήτριος Μακρίδης και ο Παύλος Παπαδόπουλος ζούσαν στον οικισμό Γααλάν (Καγιαλάν του Κιρίκ, kaya: βράχος, alan: πλάτωμα, ανοικτός χώρος), ο οποίος βρισκόταν 4 χλμ ανατολικά της Κερασούντας και 41 χλμ βόρεια του Σεdίν Καραχισάρ. Εκκλησιαστικά υπαγόταν στη μητρόπολη Κολωνείας. Ο ελληνικός πληθυσμός του ανερχόταν στους 450 κατοίκους, που προέρχονταν κυρίως από την περιοχή της Αργυρούπολης και μιλούσαν ποντιακά.

Συντηρούσαν δύο εκκλησίες, η μεγαλύτερη αφιερωμένη στην Παναγία και μια μικρότερη, αφιερωμένη στον Προφήτη Ηλία, καθώς και πεντατάξιο δημοτικό σχολείο.

Η οικονομία του οικισμού βασιζόταν στη γεωργία και την κτηνοτροφία. Η παραγωγή ωστόσο δεν επαρκούσε για να καλύψει τις ανάγκες του πληθυσμού και πολλοί κάτοικοι έπαιρναν τον δρόμο της ξενιτιάς για τη γειτονική Ρωσία.

Η μαρτυρία που ακολουθεί περιλαμβάνεται στο Αρχείο Προφορικής Παράδοσης του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, της μεγαλύτερης και παλαιότερης συλλογής προφορικής ιστορίας στην Ελλάδα και από τις σημαντικότερες της Ευρώπης.

≈

Στα 1912 είχαμε τους Βαλκανικούς Πολέμους. Νίκησαν οι Έλληνες. Εμείς το χαρήκαμε εκεί· κρυφά όμως, ο ένας με τον άλλον. Δεν μπορούσαμε να εκδηλωθούμε, οι Τούρκοι μάς έβλεπαν με μισό μάτι. Μας μισούσαν. Μας είχαν κι εμάς μαζί τους στον πόλεμο τότε, μαζί τους πολεμούσαμε την Ελλάδα. Εχθροί της Ελλάδας φαινομενικά, την βοηθούσαμε όσο μπορούσαμε. Δεν πολεμούσαμε με όρεξη.

Γι’ αυτό μετά το ’12 μας αφόπλισαν. Φοβήθηκαν μήπως τα γυρίσομε επάνω τους.

Στα 1914, στον Παγκόσμιο πόλεμο, μας έστελναν στα αμελέ ταμπουρού. Η ζωή μας στα τάγματα ήταν μαύρη. Λιγοστό ψωμί, δουλειά πολλή και σκληρή. Λίγοι γλίτωσαν απ’ αυτούς που πήγαν. Πέθαναν τότε ο Γεώργιος Χριστοφορίδης, ο Νικόλαος Αναστασιάδης, ο Γεώργιος Σαββίδης και άλλοι. Ήσαν πολλοί, αλλά δεν τους θυμούμαι.

Στα 1917 έπεσε μεγάλη πείνα. Ο Ερυθρός Σταυρός έφερε και μας μοίρασε δέματα. Πίσω τους περνούσαν οι Τούρκοι και τα μάζευαν. Μας τα έπαιρναν. Είχαμε την πείνα γιατί από τα 1914, την αρχή του Ευρωπαϊκού πολέμου, οι Τούρκοι μάζεψαν τα καλαμπόκια. Τότε, στα 1914-15, οι κάτοικοι της Κερασούντας μάς τα έφερναν ως την Κουλάκκαγια. Από ‘κεί μετά τα έπαιρναν τα χωριά της Κουλάκκαγιας και το Γααλάν μαζί και τα πήγαιναν στη Νικόπολη. Τα κουβαλούσαμε στην πλάτη μας.

Στα 1919 ήρθε ο Τοπάλ Οσμάν από την Κερασούντα πάνω στα χωριά μας. Πήγε στο Ανεάτ και σκότωσε τρία άτομα: Αναστάσιο Κατιρτζιλίδη, Αδάμ Κριτσιλίδη, Αμανάτιο Κριτσιλίδη. Τους κατηγόρησαν για «Ελεύθερο Πόντο» και τους σκότωσαν. Σκότωσαν και από το Γιατμούζ τον Σάββα Μακρίδη. Γύρισε ο Τοπάλ Οσμάν και απ’ όλα τα χωριά μας μάζεψε και πήρε όλα τα έπιπλα, όλο τον ρουχισμό μας.

Στα 1916 έκαμαν εξορία τα χωριά της Κερασούντας και την Τρίπολη με τα χωριά της. Απ’ όσους πήγαν εξορία, ζήτημα αν γύρισαν οι μισοί. Όλοι οι άλλοι πέθαναν από κακουχίες και αρρώστιες.

Στα 1920 πήγαν εξορία και από το Γααλάν κάμποσες οικογένειες. Δεν πήγε όλο το χωριό. Πήγαν: Ιωάννης Μακρίδης, Παπαχρήστος Τελλίδης, Γεώργιος Παπαδόπουλος και ο Χατζησάββας. Αυτόν το σκότωσαν. Μαζί μ’ αυτούς που ήσαν από το Γαγιαλάν έστειλαν και τον Χατζίκα από το Σουλού. Όλοι οι άλλοι από το ’19 ως το ’22 ζούσαμε στα βουνά και στα δάση.

Πρώτα πρώτα η Κερασούντα έμαθε πως θα γίνει ανταλλαγή. Από ‘κει ήρθε και σε μας η είδηση. Δεν το πιστεύαμε. Νομίζαμε πως ήταν κόλπο για να μας ρίξουν στη θάλασσα. Μας έδωσαν διαταγή να ετοιμαστούμε. Πουλήσαμε τα ζώα μας. Τζάμπα τα έφαγαν, όπως και όλη την περιουσία μας. Υποπτευόμασταν και ήμασταν βουβοί από τον φόβο μας. Χαρήκαμε όταν βεβαιωθήκαμε πως ήμασταν πράγματι για την Ελλάδα.

Δεκέμβριο του ’22 φύγαμε· οχτώ μέρες πριν από τα Χριστούγεννα φτάσαμε στην Ελλάδα.

Ως την Κερασούντα κατέβηκε όλο το χωριό μαζί. Από ‘κεί όμως φεύγαμε καθένας όπως μπορούσε. Ήμασταν εκατόν πενήντα οικογένειες, ήρθαμε οι εκατό· οι άλλοι χάθηκαν. Είκοσι οικογένειες βγήκαμε μαζί στο Μεσολόγγι. Μείναμε και οι είκοσι εκεί ως τα ’29. Μετά ήρθαμε στην Κατερίνη. […]

Το χωριό μας σήμερα στον Πόντο. Στο Γααλάν κάθονται σήμερα Τούρκοι από τα γύρω χωριά. Στο δικό μου το σπίτι κάθεται ο Τούρκος Τρικμένογλου Χατζημεμέτ από το τούρκικο χωριό Χαπάν. Μερικά από τα σπίτια μας καταστράφηκαν, κυρίως τα ακατοίκητα. Άλλα σώζονται. Την εκκλησία τη χάλασαν. Το σχολείο διατηρείται. Σχολείο τους το έχουν και οι Τούρκοι που κατοίκησαν στο χωριό. Οι μύλοι μας σώζονται. Δουλεύουν σήμερα για τους Τούρκους. Οι γέφυρες που είχαμε τότε στο ποτάμι σώζονται. Δεν τα μάθαμε από αλληλογραφία. Πήγαν επί τόπου δικοί μας και τα είδαν. Οι Τούρκοι τους δέχτηκαν καλά. Τους φιλοξένησαν…

• Το κείμενο, στο οποίο έχει διατηρηθεί η πρωτότυπη γραφή, βρίσκεται στην έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών Η Έξοδος, τόμ. Ι’, Μαρτυρίες από τον Δυτικό Παράλιο Πόντο και την Παφλαγονία. Επανέκδοση: εφ. Καθημερινή, σειρά «1922-2022 – Βιβλιοθήκη Μνήμης».

Διαβάστε περισσότερες μαρτυρίες στην ενότητα «Γενοκτονία» του pontosnews.gr.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Άποψη του οικισμού της Ίμερας στον Πόντο (φωτ.: «Η Έξοδος» τόμος Ζ')
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Χαράλαμπου Γαλανού (ή Τσαχουρίδη): Εις όλο το διάστημα της λειτουργίας της καραντίνας απέθανον περί τις είκοσι χιλιάδες πρόσφυγες

11/12/2025 - 8:45μμ
Η εμβληματική φωτογραφία του αρμενικού ξεριζωμού (Armenian National Institute / Armin T. Wegner. Επεξεργασία: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Η αρμενική και η ποντιακή νεολαία ενώνουν τις φωνές τους για μια βραδιά μνήμης για τις Γενοκτονίες των λαών

11/12/2025 - 11:57πμ
Το έγκλημα της Γενοκτονίας δεν έχει πατρίδα και δεν συμβαίνει μόνο σε μια εποχή. Εδώ νεκροταφείο θυμάτων Γενοκτονίας στη Ρουάντα (φωτ.: United Nations)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

9 Δεκεμβρίου: Πόντιοι, Μικρασιάτες, Αρμένιοι και Ασσύριοι τιμούν τα θύματα του εγκλήματος της Γενοκτονίας

6/12/2025 - 6:14μμ
Τα Κοτύωρα το 1920  (φωτ.: eskiturkiye.net)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Θεοχάρη Αλωνίδη: «Κανένας δε θα γυρίσει ζωντανός. Εγώ τον είδα τον κομήτη. Και θα χυθεί πολύ χριστιανικό αίμα»

4/12/2025 - 8:33μμ
Γενική άποψη της Τοκάτης το 1915 (φωτ.: Βιβλιοθήκη Μνήμης της «Καθημερινής», «Η Έξοδος», τόμος Στ')
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Γεώργιου Παπαδόπουλου: Ο Τούρκος πολύ φόβο είχε τον δικό μας τσετέ

30/11/2025 - 8:16μμ
Άποψη της Άγκυρας τον προηγούμενο αιώνα (φωτ.: eskiturkiye.net)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Σταύρου Λιγερίδη: Τρία ολόκληρα χρόνια ξυπνούσαμε και κοιμόμαστε με την αγωνία

29/11/2025 - 10:25μμ
Σαμψούντα. Κάτοικοι με τοπικές ενδυμασίες (πηγή: Φωτογραφικό Αρχείο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Σαν σήμερα, 26 Νοεμβρίου 1916 – Η ημέρα που καταγράφηκε η πρόθεση εξόντωσης των Ελλήνων του Πόντου

26/11/2025 - 2:27μμ
(Φωτ.: Βασίλης Καρυοφυλλίδης)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Παύλου Τζιτιρίδη: Όλα αυτά τα χωριά τα έκαψαν με τους ανθρώπους μέσα στα σπίτια

22/11/2025 - 11:19μμ
Παλιά γέφυρα στην περιοχή της Κεπέκκλησας (φωτ.: facebook / Ihsan Tursun)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Θεόδωρου Ξανθόπουλου: Στο βουνό πέθαναν πολλοί, άλλοι από το κρύο, άλλοι απ’ την πείνα. Μερικούς τους έφαγαν οι λύκοι και τα σκυλιά

21/11/2025 - 8:58μμ
Καρτ ποστάλ των αρχών του περασμένου αιώνα με την αγορά της Τραπεζούντας
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Μαρτυρία Κωνσταντίνου Παπαδόπουλου: Καθημερινώς πεθαίνανε και τους ρίχνανε ομαδικά σε λάκκο – Ούτε παπάς να διαβάσει, ούτε τίποτε

14/11/2025 - 9:54μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Φωτογραφία άγνωστου δημιουργού, που αποδίδεται στον ξεριζωμό του 1922 (εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)

Μαρτυρία Δ. Μακρίδη, Π. Παπαδόπουλου: «Δεκέμβριο του ’22 φύγαμε· οχτώ μέρες πριν από τα Χριστούγεννα φτάσαμε στην Ελλάδα»

1 λεπτό πριν
Δρακόντεια μέτρα στο Δικαστικό Μέγαρο Πειραιά για τη μεταγωγή του «Έλληνα Εσκομπάρ» (φωτ.: EUROKINISSI / Δανάη Δαυλοπούλου)

Επιχείρηση «Ίππαλος»: Πώς στήθηκε το θαλάσσιο δίκτυο κοκαΐνης και πώς ξεσκεπάστηκε ο «Έλληνας Εσκομπάρ»

26 λεπτά πριν
Έργα του Μ. Βαρλάμη με θέμα τον Μέγα Αλέξανδρο εκτίθενται στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου (φωτ.: Πειραματικό Εργαστήριο Βεργίνας)

«Επέστρεψε» στην Αλεξάνδρεια ο Μέγας Αλέξανδρος

49 λεπτά πριν
(Φωτ.: ΟΠΑΠ)

Απολαυστικό «Ρουκ…Σουτ» με παίκτες του Παναθηναϊκού AKTOR (vid)

1 ώρα πριν
Μπλόκο αγροτών στα διόδια Ακτίου (φωτ.: EUROKINISSI / Γιώργος Ευσταθίου)

Αλαλούμ με τις πληρωμές των αγροτών: Παρακρατήσεις πριν από τις ενισχύσεις και πολιτική σύγκρουση

2 ώρες πριν
Ομαδική φωτογραφία μετά το τέλος της εκδήλωσης (φωτ.: Facebook / Ράδιο Ακρίτες)

Θεσσαλονίκη: Μυσταγωγία ποντιακής παράδοσης και εκκλησιαστικής υμνολογίας στο Καραπάντσειο

2 ώρες πριν
pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • VIDEOS
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign