Γνωστοί… στιχοπλόκοι οι Πόντιοι, με μεγάλη αγάπη στην ποντιακή διάλεκτο, ένα δομικό στοιχείο της ταυτότητάς τους.
Αρκετά δίστιχα έχουν καταγραφεί στην «Ποντιακή Εστία», το περιοδικό που σήμερα μας δίνει πολύτιμα στοιχεία για τη ζωή στον Πόντο πριν από τη Γενοκτονία και τον ξεριζωμό.
Στο τεύχος του 1955 (τόμος 6, σ. 545) υπάρχει ένας ποντιακός «καζαμίας» με δίστιχα από τη Ματσούκα, όπως τα κατέγραψε η Μ. Αμανατίδου με βάση την αφήγηση του Χ. Παπαδόπουλου από το Καπίκιοϊ της Τραπεζούντας.
Έρθεν και ο Καλαντάρ’τ’ς
τζούλα δέσον στο ποδάρ’τ’ σ’.
Ο Κούντουρον φέρ’ τον κρύον
σαν εκείνον π’ έχ’ το βίον.
Μη πιστεύετεν τον Μάρτ’
έχ’ αφώτιστον ινιάτ’.
Έρθεν πουλί μ’ ο Απρίλ’τ’ς
δύο λογά εμέν θα στείλ’τ’ς.
Έρθεν ο Καλομηνάς,
με τ’ εμέν ’κι θα πεινάς.
Ολ’ τρώγ’ νε Κερασινού
τα κεράσια τ’ εκεινού.
Ο Θερνόν φέρ’ τα γεμίσα
α σην κορφήν ούς τα νύχα.
Αύγουστον σπογγίζ’ τ’ αλώνια
και λαρών’ όλα τα πόνα.
Ο Σταυρίτες ρούζ’ τα φύλλα
και ξερέν’ ούλα τα ξύλα.
Ο Τρυγομηνάς χιονίζ’
και κρύον νερόν ποτίζ’.
Αεργήτα το κρεβάτι σ’
πάντα πως στοσιέβ’ το μάτι σ’.
Χριστ’εναρί αναλλάζ’νε
και τα πετεινάρια σπάζ’νε.
![Η επτάκωμος Σάντα. Με το [1] πάνω δεξιά η ενορία Ισχανάντων. Σχέδιο του Κ. Σπυράντη, 1896, δημοσιεύθηκε με το άρθρο του Μ. Νυμφόπουλου στην «Ποντιακή Εστία» για το Πάσχα στη Σάντα](https://www.pontosnews.gr/wp-content/uploads/2025/04/santa-chartis-360x180.jpg)
