pontosnews.gr
Τετάρτη, 10/12/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Ο αιχμάλωτον

H ποντιακή παραλλαγή του γνωστού ακριτικού τραγουδιού «Των γιων του Ανδρόνικου»

6/07/2015 - 2:10μμ
Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Οι Τούρκ’ όνταν εκούρσευαν την Πόλ’, τη Ρωμανίαν,
επάτνανε τα εγκλησιάς κι επαίρναν τα εικόνας,
επαίρναν τα χρυσά σταυρούς, αργύρα μαστραπάδες
επήραν και τη μάνα μου, σ’ εμέν έμποδος έτον.
Επήγεν και ν-εποίκε με σ’ Εμίρ Αλή τα σκάλας.
Εμέν ατός πεσλέευεν με το μέλ’, με το γάλαν,
με το μέλιν, με το γάλαν και με τη αρνί’ το κρέας.
Στα φανερά ταντάνιζεν, στα κρύφα διαρμηνεύει:
«Υιέ μ’, αν ζεις και γίνεσαι, στη Ρωμανίαν φύγον.
Εκεί ‘χες κύρ’ Ανδρόνικον και αδελφόν Ξαντίνον».
Εγέντον ο αιχμάλωτον, εγέντον κι ερματώθεν.
Επαίρεν τ’ ελαφρόν σπαθίν κι ελλενικόν κοντάριν.
‘Τοιμάσκεται ο αιχμάλωτον και ση Δενής την στράταν.
«Αστρίτσια μ’ χαμηλώσετεν, φεγγάρι μ’ κάθα έλα,
για δείξετέ με τη στρατήν ντο πάει ση Ρωμανίαν».
Οι άστροι εχαμέλεναν, οι φέγγοι κάθα έρθαν,
εδείξαν ατόν τη στρατήν ντο πάει ση Ρωμανίαν.
Ασό επαρακούρσεψεν, τα γαίματα λουσμένος,
κύρην κι υιόν επέντεσεν απάν’ σο σταυροδρόμιν.
Ο κύρης εκοιμήθηκεν, ο γιόκας έν σα ξύπνα.
Διδαβαίν’ καλημερίζει ατόν καλήμεραν ‘κί επαίρεν.
Έσυραν τα σπαθία τουν, ‘κί κρούγνε τ’ έναν τ’ άλλο·
τσακώθαν τα σπαθία τουν, να κρούγνε τ’ έναν τ’ άλλο.
Έρχουνται κι ανταμούντανε και κρούγνε μουστουνίας
Ασή μουστί’ το χτύπεμαν εγνέφιξεν ο κύρ’ς ατ’.
«Υιέ μ’, κανείς ‘κί εντώκε σε, εσέν κανείς ‘κί κρούγει,
κατά π’ ελέπν τ’ ομμάτια μου, ατός έει σε και πάγει.
Για στά κι ας ορωτούμ’ ατόν τα γονικά τ’ απόθεν».
– Σον θιο σ’, σον θιο σ’, αιχμάλωτε, τα γονικά σ’ απόθεν;
– Κι εξέρς, όνταν εκούρσευαν την Πόλ’, τη Ρωμανίαν,
επάτνανε τα εγκλησιάς κι έπαιρναν τα εικόνας,
παίρνανε χρυσά σταυρά κι αργύρα μαστραπάδες,
κούρσεψαν τον Αντρόνικον κι επαίρνανε τη μάνα μ’,
επαίραν ατεν κι έφυγαν σ’ Εμίρ Αλή τα σκάλας.
«Παιδίν έμνε κι εγέρασα, ζευγάρ’ γεράκια ‘κί είχα
κι ατώρα ας τ’ εγέρασα, ζευγάρ’ γεράκια χτέθα»
Ασή χαράν ατ’ το πολλά κατήβανε τα δάκρα τ’,
κατήβανε τα δάκρα του Καλομηνάν χαλάτσια.
Κλώσκεται σην Ανατολήν, κάμνει τρία μετάνοιας.
«Χριστέ μ’, αν εκατέβαινεν το πάρεγκα φουσάτον,
μουδέ πολλά, μουδέ λίγον, εννέα χιλιάδες,
να παίρνα τα γεράκια μου, εγώ εκείνα ντούνα».

Το λόγον ατ’ ‘κί επλέρωσεν, το λόγον ατ’ ‘κί εξείπεν,
όνταν τερεί το πάρεγκα, φουσάτον κατιβαίνει,
μουδέ πολλά, μουδέ λίγον, εννέα χιλιάδες.
Επήρεν τα γεράκια του, εκείντς εκεί εντώκεν.
Εκεί που κρούει ο Ξάντινον, το γαίμαν να πλαντάζει,
εκεί που κρούει ο αιχμάλωτον, το γαίμαν ως τη γούλαν.
«Οπίσ’, οπίσ’ Εμίρ Αλή, οπίσ’ κι εσέν μη κρούγω.
Τ’ ομμάτια μ’ εθαμπούρωσαν και το σπαθί μ’ έχ’ άφναν.
Αν κρούγω και σκοτώνω σε, θα λέγετ’ έν φονέας·
‘κί κρούγω, ‘κί σκοτώνω σε, θα λέγνε εφοβέθεν.
Καλλίον ‘κί σκοτώσω σε, κι ας λέγνε εφοβέθεν».

[επάτνανε: πατούσαν Ι έμποδος: έγκυος Ι πεσλέευεν: έτρεφε Ι ταντανίζω: κάνω το μωρό να χοροπηδά στα γόνατά μου Ι γίνεσαι: μεγαλώσεις Ι Δενής (λ. τούρκ.): θάλασσα Ι κάθα: κάτω Ι ντο: τι (ντο λες: τι λες)· εδώ: που Ι επέντεσεν: συνάντησε Ι έν: είναι Ι ’κί (ουκί): δεν Ι μουστουνίας: γροθιές Ι εγνέφιξεν: ξύπνησε Ι έει σε και πάγει: σε έχει και πάει («σε πήρε από κάτω») Ι στά: στάσου, σταμάτα Ι χτέθα: απόκτησα Ι πάρεγκα: αντίκρυ Ι ντούνα: χτυπούσα, νικούσα (εντώκεν: εχτύπησε) Ι γούλα: λαιμός Ι εθαμπούρωσαν: θόλωσαν Ι άφνα: άχνα, ατμός Ι καλλίον: καλύτερα· Καλομηνάς (από το επίθ. καλός και το ουσ. μήνας): ο μήνας Μάιος]
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

«Δειλινό σε χειμερινό τοπίο», λάδι σε μουσαμά. Έργο του Τραπεζούντιου Βελισσάριου Βελισσαρίδη. Το δώρισε ο Θεμιστολής Βελισσαρίδης στην Επιτροπή Ποντιακών Μελετών (φωτ.: ΕΠΜ)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Τα Νικολοβάρβαρα του Πόντου: «Άε-Βαρβάρα φύσα, άε-Σάββα βρέξαν, άε-Νικόλα σόντσον»

4/12/2025 - 12:47μμ
Σκίτσο του Χρήστου Δημάρχου με τίτλο «Στη θαλπωρή της οικογενειακής εστίας» – Μια εικόνα κατεξοχήν χειμωνιάτικη
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Χριστιανάρτ’ς: Ο Δεκέμβριος στην ποντιακή λαογραφία – Τα ήθη και τα έθιμα από τη γη του Πόντου

1/12/2025 - 10:27πμ
Κατάθεση στεφάνων στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στις 26 Νοεμβρίου 1961, για τα 500 χρόνια από την Άλωση της Τραπεζούντας (φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Η άλωση του ελληνισμού από τους Οθωμανούς Τούρκους και ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

13/11/2025 - 9:30πμ
(Εικ.: Χ.Κ.)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Η «βεντέτα» στον Πόντο – Πώς έκλεινε ο κύκλος βίας και αίματος σε υπόθεσεις τιμής, οικονομικών ή προσωπικών διαφορών

11/11/2025 - 10:30πμ
(Φωτ.: gilgit2 / flickr.com / commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ποντιακή παράδοση: Στις 9 Οκτωβρίου «ξεραίνεται ο κούκον ’ς σο κλαδίν»

9/10/2025 - 8:32πμ
Ο Λάζος Τερζάς ως Βασίλειος Διγενής Ακρίτας σε παράσταση στο Θέατρο Βράχων, 6 Ιουλίου 1996 (φωτ.: Δήμος Βύρωνα)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Στον Πόντο, στις εσχατιές της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, «γεννήθηκε» ο Βασίλειος Διγενής Ακρίτας

7/10/2025 - 10:59μμ
(Φωτ.: pixabay.com/Macyvi)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο Τρυγομηνάς χιονίζ’ και κρύον νερόν ποτίζ’ – Ο Οκτώβριος στην ποντιακή λαογραφία

1/10/2025 - 8:35πμ
(Πηγή: mus.gen.tr)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Εντίλ εκούζ: Με νταούλια και… πονηριές οι αγώνες των βοδιών στον Πόντο

12/09/2025 - 8:47μμ
(Φωτ. αρχείου)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το φθινόπωρο με τα… λόγια της ποντιακής διαλέκτου

6/09/2025 - 5:27μμ
Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού

1/09/2025 - 8:38πμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Ο Χακάν Φιντάν στο βήμα της τουρκικής Βουλής (φωτ.: Χ/Hakan Fidan)

Εκκρεμότητες στο Αιγαίο βλέπει ο Φιντάν – Τι απαντά η Ελλάδα

4 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Klodian Lato)

EuroCup: Πάλεψε αλλά δεν απέφυγε τη νέα ήττα ο Πανιώνιος

4 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Θανάσης Καλλιάρας)

Basketball Champions League: Έχασε από τη Μερσίν και οριστικά τρίτη η Καρδίτσα

5 ώρες πριν
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι με τον Ντόναλντ Τραμπ (πλάτη) στον Λευκό Οίκο (φωτ. αρχείου: EPA/Aaron Schwartz/POOL

Ουκρανία: Έτοιμος για εκλογές ο Ζελένσκι – Διορία ημερών τού δίνουν οι ΗΠΑ για το ειρηνευτικό σχέδιο

5 ώρες πριν
Το κόψιμο της τούρτας για τα 45 χρόνια του Ποντιακού Σπιτιού (φωτ.: facebook/Syndesmos Connecting People and Their Stories/Βασίλης Βασίλας)

Νέα Νότια Ουαλία: 45 χρόνια παρουσίας γιόρτασε το «Ποντιακό Σπίτι» – «Είναι το δεύτερο σπίτι μας, εδώ συνεχίζουμε την ποντιακή παράδοση»

6 ώρες πριν
(Φωτ. αρχείου: Eurokinissi/Τατιάνα Μπόλαρη)

Προφυλακίστηκε ο φαρμακοποιός που ζημίωσε τον ΕΟΠΥΥ 435.000 ευρώ

7 ώρες πριν
pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • VIDEOS
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign