pontosnews.gr
Τετάρτη, 2/07/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Στουν έρμου κι στουν άλιμου κι στουν ξάλιμου τουν τόπου

Μια κοζανίτικη αποτροπαϊκή φράση τραγικά επίκαιρη για την τραγωδία στον θεσσαλικό κάμπο

23/09/2023 - 4:00μμ
Νερό, παντού νερό. Όλα τα έχει καλύψει το νερό... (φωτ.: Αντώνης Νικολόπουλος / EUROKINISSI)

Νερό, παντού νερό. Όλα τα έχει καλύψει το νερό... (φωτ.: Αντώνης Νικολόπουλος / EUROKINISSI)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Όταν ενσκήπτει κάποια απειλή, όταν γίνεται κάτι κακό, μόνιμη επωδός στα χείλια των μανάδων μας είναι το «εξ και μακρά». Πολλές φορές το εξ και μακρά (έξω και μακριά δηλαδή) συνοδεύεται και με το «ο Θεός να μη δ(ί)ει» (ο Θεός να μην δώσει, να μην επιτρέψει). Ο άνθρωπος είναι ανήμπορος μπροστά στο κακό, το απεύχεται, το στέλνει μακριά με τον λόγο του ελπίζοντας πως θα το αποφύγει. Τέτοιες φράσεις ακούγονταν και συνεχίζουν να λέγονται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Παρακάτω παραθέτεται ένα απόσπασμα από το βιβλίο του π. Νικηφόρου Μανάδη, Πρωτοσύγκελου της Ι.Μ. Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας.

«Όταν μπουμπούνιζε και άστραφτε και έριχνε κεραυνούς οι γιαγιάδες μας στο χωριό πήγαιναν κάτω στο καμίνι και κοιτώντας την Κοζάνη έκαμαν τον σταυρό τους και έλεγαν “στουν έρμου κι στουν άλιμου κι στουν ξάλιμου τουν τόπου“. Ήθελαν να πουν με αυτόν τον λόγο να πάει να πέσει ο κεραυνός στην ερημιά εκεί που δεν υπάρχουν άνθρωποι ούτε και ζώα.

»Εάν έπιανε η βροχή κάποιον τσοπάνο και πήγαινε κάτω από ένα δέντρο για να προφυλαχτεί, υπήρχε ο κίνδυνος να πέσει κεραυνός στο δέντρο και να τον κάψει. Έτσι σκοτώθηκαν κάμποσοι τσοπάνοι στα χωριά μας. Ακόμα και κοπάδια με γίδια, εξοντώθηκαν κι αυτά από κεραυνό. Μια φορά που πηγαίναμε στο χωράφι μας, είδαμε καμιά εξηνταριά γίδια αστραποκαμένα. Ήταν να τα λυπάσαι τα καημένα έτσι καμένα και τουμπανισμένα όπως ήταν.

»Ρώτησα τη μάνα μου τι θέλει να πει η φράση “άλιμους κι ξάλιμους” και δεν ήξερε να μου απαντήσει. Έτσι το είχε μάθει από τους παλιούς, έτσι το έλεγε. Άνοιξα το λεξικό του Δημητράκου και το βρήκα. Γράφεται με δασεία γιατί η λέξη βγαίνει από το άλας. Είναι ο τόπος ο αλμυροαμμώδης όπου φύεται το φυτό αλιματιά και το αλιμόδενδρο, που βγαίνουν στις παραλίες όπου έχει αρμύρα. Δηλαδή αυτή η φράση που έλεγαν οι γιαγιάδες μας στο χωριό ερμηνεύεται: Ο κεραυνός να πέσει στην ερημιά που έχει αλμυρή άμμο και έτσι να γλιτώσουν οι άνθρωποι και τα ζωντανά τους. Πόσο σοφά μιλούσαν οι αγράμματες οι γιαγιάδες μας! Ο Θεός να τις συγχωρέσει»!

Αλεξία Ιωαννίδου

⇒ Ελεύθερη μετάφραση από το βιβλίο του Αρχιμανδρίτη Νικηφόρου Μανάδη, γραμμένο στο κοζανίτικο ιδίωμα, Μάννα σ’ ευχαριστώ.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Άποψη της Τραπεζούντας από τον νότο, το 1833 (πηγή: en.wikipedia.org/wiki/Trabzon/ Godfrey Thomas Vigne)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κιθάρενα – Αργαλί: «Εικόνες» από την αγροτική ζωή στα δροσόλουστα σιμοχώρια της Τραπεζούντας

29/06/2025 - 9:44πμ
Η Αυλήαννα (Gümüstug) στη Μεσοχαλδία του Πόντου (φωτ.: facebook.com/ ayeser29 Vehbi Yalçın)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Δράκοι σκορπούσαν τον τρόμο στην Αυλήαννα και την Άδυσσα – Ο Άγιος Γεώργιος και κάτοικοι έδιωξαν την απειλή

22/06/2025 - 10:35πμ
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το παραθέρισμα στα Κοτύωρα – Το θέρετρο που διάλεγαν Έλληνες, Αρμένιοι και Τούρκοι

16/06/2025 - 10:16πμ
Ο ερειπωμένος ναός της Αγίας Τριάδας και ο τάφος του μητροπολίτη Κωνστάντιου στο προαύλιο της Μονής Παναγίας Θεοσκεπάστου Τραπεζούντας (φωτ.: Μουσείο Ποντιακού Ελληνισμού της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών / Δωρεά Αθηνάς Μακρίδου-Καλλιγά)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κάποτε στον Πόντο: Φύλλα καρυδιάς στους ναούς, μαγειρική στο ύπαιθρο και ο θρύλος της τρυγόνας

8/06/2025 - 9:05μμ
Κερασινόν, ο μήνας των κερασιών - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κερασινόν, ο μήνας των κερασιών

1/06/2025 - 8:00πμ
Στιγμιότυπο από την εκδήλωση της 19ης Μαΐου 2025 για τη Γενοκτονία των Ποντίων, στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη (φωτ.: Κατερίνα Κατωπόδη)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Με το «’Πάρθεν η Ρωμανία» ο ποντιακός λαός θρηνεί την Άλωση της Κωνσταντινούπολης

29/05/2025 - 3:25μμ
(Φωτ.: pexels / Taryn Elliott. Εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κάποτε στον Πόντο: Η θεραπεία της βασκανίας – Προλήψεις και δεισιδαιμονίες

28/04/2025 - 10:10πμ
Κόκκινα πασχαλινά αυγά (φωτ.: EUROKINISSI / Τατιάνα Μπόλαρη)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κάποτε στον Πόντο: Το τυχερό παιχνίδι με τα πασχαλινά αυγά και τα τεχνάσματα σε Τούρκους και Αρμένηδες

21/04/2025 - 10:43πμ
Λαμπρή – Ποίημα του Φίλωνα Κτενίδη - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Λαμπρή – Ποίημα του Φίλωνα Κτενίδη

20/04/2025 - 7:29μμ
Η επτάκωμος Σάντα. Με το [1] πάνω δεξιά η ενορία Ισχανάντων. Σχέδιο του Κ. Σπυράντη, 1896, δημοσιεύθηκε με το άρθρο του Μ. Νυμφόπουλου στην «Ποντιακή Εστία» για το Πάσχα στη Σάντα
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ένα Πάσχα στη Σάντα: Από την… εκρηκτική Ανάσταση, στα ανίκητα αυγά και στους πυροβολισμούς στον Ιούδα

19/04/2025 - 9:55μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Χορεύοντας πιτσάκ' στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ (φωτ.: facebook/Pontian Society «Pontos» of Norwalk)

Ομογένεια: Τα Ποντιάκια του Νόργουοκ έβγαλαν τα …μαχαίρια τους

5 ώρες πριν
(Φωτ. αρχείου: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Αχιλλέας Χήρας)

Ωραιόκαστρο: Σε εξέλιξη φωτιά στο Μεσαίο – Σε ετοιμότητα οι κάτοικοι μετά από μήνυμα του 112

5 ώρες πριν
Εικόνα από βίντεο στην ιστοσελίδα της NASA που αναγράφει «η ζωντανή μετάδοση θα αρχίσει σε λίγο» (φωτ.: NASA)

NASA: Διαστημικοί περίπατοι αστροναυτών και εκτοξεύσεις πυραύλων σε ζωντανή μετάδοση στο… Netflix

6 ώρες πριν
(Φωτ.: EPA / ANSA / Ciro Fusco)

Καύσωνας στην Ευρώπη: Παιδί πέθανε μέσα σε αυτοκίνητο στην Ισπανία – Νεκρούς μετρά και η Ιταλία

6 ώρες πριν
(Φωτ,: facebook/ Ξενιτέας Ποντίων Σταυρού)

Ο «Ξενιτέας» ετοιμάζεται να γλεντήσει ποντιακά και λαϊκά στον Σταυρό

7 ώρες πριν
(Φωτ. αρχείου: EYROKINISSI / Γιάννης Παναγόπουλος)

Λεωφόρος Συγγρού: Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις λόγω εργασιών, Τετάρτη και Πέμπτη

7 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign