Κατάδες, οι κουραμπιέδες της Σάμου

Οι κατάδες είναι γνωστοί και ως «κουραμπιέδες της Σάμου», καθώς πασπαλίζονται με ζάχαρη άχνη μετά το ψήσιμο. Στην πραγματικότητα όμως είναι ένα αρκετά διαφορετικό γλυκό, μυρωδάτο και ελαφρύ.

Τα παλαιότερα χρόνια παρασκευάζονταν με ό,τι γέμιση είχε απομείνει από τον παραδοσιακό σαμιώτικο μπακλαβά, που απαραιτήτως περιλάμβανε και καβουρδισμένο σουσάμι.

Τα μικρά μυστικά τους, σύμφωνα με τις νοικοκυρές του νησιού, είναι το ανθόνερο, το καλό μέλι, το γλυκό σαμιώτικο κρασί, αλλά και η προσθήκη αλισίβας (σταχτόνερου).

Διατροφικά οι κατάδες έχουν περισσότερα θρεπτικά συστατικά από τους κλασικούς κουραμπιέδες εξαιτίας του σουσαμιού, των ξηρών καρπών του μελιού, αλλά και του ελαιολάδου.

Για τη ζύμη

Για τη γέμιση

1. Χτυπάμε τη ζάχαρη με το βούτυρο και το ελαιόλαδο μέχρι να ασπρίσει το μίγμα. Προσθέτουμε το ξύσμα, το baking powder, τη σόδα με το πορτοκάλι (ή την αλισίβα) και σταδιακά το αλεύρι. Η ζύμη είναι έτοιμη όταν δεν κολλάει στα χέρια μας κι είναι απαλή και εύπλαστη.
2. Καβουρδίζουμε το σουσάμι προσθέτουμε το καρύδι χοντροκομμένο, το ξύσμα του πορτοκαλιού, τα μπαχαρικά, το κρασί και το μέλι, τη ζάχαρη και ανακατεύουμε καλά.
3. Χωρίζουμε τη ζύμη σε μικρότερα ομοιόμορφα κομμάτια και ανοίγουμε τη ζύμη σε κυκλικούς δίσκους. Κόβουμε με ένα κυκλικό κουπ πατ και τοποθετούμε στο κέντρο μια κουταλιά από τη γέμιση. Κλείνουμε καλά σε σχήμα μισοφέγγαρο και τοποθετούμε σε ταψί πάνω σε αντικολλητικό χαρτί.
4. Ψήνουμε για 20-25 λεπτά περίπου, σε καλά προθερμασμένο φούρνο, στους 170^ο C.
5. Μόλις βγάλουμε τους κατάδες, όπως είναι ζεστοί, τους ραντίζουμε με ροδόνερο και τους πασπαλίζουμε με άχνη.

Ιδανικά, οι κατάδες συνοδεύονται με το γλυκό σαμιώτικο κρασί του Συνεταιρισμού, το Samos Vin Doux. Έχει καραμελένιο χρώμα και τα αρώματα μαρμελάδας βερίκοκου, ώριμου πεπονιού και καραμέλας βουτύρου

—
* Πώς φτιάχνεται αλισίβα:  Σε 1 ποτήρι νερό προσθέτουμε 1 κουταλιά σούπας στάχτη από τζάκι ή ξυλόσομπα. Μόλις βράσει και κοχλάσει το αφήνουμε να κρυώσει καλά και το περνάμε από φίλτρο του καφέ.