pontosnews.gr
Παρασκευή, 4/07/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Ακρίτας όντες έλαμνεν

26/09/2014 - 12:11μμ
Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Παραδοσιακό ποντιακό τραγούδι από τον «Ακριτικό Κύκλο», που ανάγεται στον 10-12ο αιώνα.

⇔

Ακρίτας όντες έλαμνεν ‘ς σην παραποταμέαν,
επέγνεν κι έρ’τον κι  έλαμνεν την ώραν πέντ’ αυλάκια,
επέγνεν κι έρ’τον κι έσπερνεν εννέα κότια σπόρον.

Έρθεν πουλίν κι εκόνεψεν ‘ς ση ζυγονί’ την άκραν,
σ’κούται και καλοκάθεται ‘ς ση ζυγονί’ την μέσεν.
–Οπίσ’, πουλίν, οπίσ’, πουλίν, μη τρως την βουκεντρέαν.

Και το πουλίν κελάηδεσεν σαν ανθρωπί’ λαλίαν.
–Ακρίτα μου, ντο κάθεσαι, ντο στέκεις και περ’μένεις;
Το ένοικο σ’ έχάλασαν και την κάλη σ’ επαίραν,

τ’ όλον καλλίον τ’ άλογο σ’ στρών’νε και καβαλκεύ’νε
και τ’ άλλα τα καθέτερα στέκ’νε και χλιμιτίζ’νε.

Ακρίτας παραθύμωσεν, Ακρίτας εθερέθεν.
‘Κάρφωσεν το βουκέντριν ατ’ και έστεσεν τ’ οβούδια τ’.
Όλια τα όρνια φοβερίζ’, τ’ όρνια και τα ραχία,
τους κλέφτες εφοβέριζεν, να μη κλέφ’νε το γίνιν
και τα πουλιά φοβέριζεν, να μη τρώγ’νε τον σπόρον.
Αφήν’ και πάει Ακρίτας -ι- μ’, ο κρίαρον Ακρίτας,
ευρίκ’ τα πόρτας ανοιχτά, τα παραθύρια ακλείδια,
πάει κι ευρήκ’ τους μαύρους ατ’, στέκ’νε και χλιμιτίζ’νε.

–Τσ’ αστράφτει ‘ς σην Ανατολήν, να ευρίεται ‘ς σην Δύσιν;

‘Σ σον Θον έσουν, νε μαύροι μου, τσ’ έφταν’ και κοντοφτάνει;
Κανείς, κανείς ‘κ’ ελάλεσεν, κανείς ‘κ’ επελογέθεν
και το γιαγούζιν τ’ άλογον λαλεί κι απολογάται.

– Ασά κρυφοταΐσματα σ’ έφτανω, κοντοφτάνω.

Απάν’ σ’ ατό ελάγγεψεν, εχπάστεν κι έχ’ και πάει.
Βουτσοκοπά τον μαύρον ατ’, να φτάν’ και κοντοφτάνει.
Ακρίτας -ι- μ’ πριν να προφτάν’, η κόρ’ έρθεν κι εδέβεν.
Ουτζόπουλα επέντεσεν απάν’ ‘ς σο σταυροδρόμιν.

Σον Θόν έσουν, ουζόπουλα, πουθέν χαράν εδέβεν;
Κάθαν ώραν χαράν διαβαίν’, κάθαν ημέραν γάμος,
άμον τ’ ατώρ’νον την χαράν, άλλο χαράν ‘κ’ εδέβεν,
κάθαν τσατσίν – μαλλίν κρατεί, κάθαν λιθάριν – αίμαν.

Βουτσοκοπά τον μαύρον ατ’, να φτάν’ και κοντοφτάνει.
Ακρίτας -ι- μ’ ‘κ’ επρόφτασεν, η κόρ’ έρθεν κι εδέβεν.
Επήγεν κι εταγιάνεψεν ‘ς ση Δέβας το γεφύριν.
Εκεί κάθουνταν Έλλενοι, άτοναν φοβερίζ’νε.

Δεβάστε με, νε Έλλενοι, τη Δέβαν ας διαβαίνω,
ο μαύρον έν’ νέον πουλάρ’, χωρίς ταΐν ‘κί μένει,
η κάλη μ’ νέον κόρασον, χωρίς εμέν ‘κί στέκει.
(Τον θάνατον ατ’ ‘κί νουνίζ’, την κάλην ατ’ θυμάται).

Αν κρούω και σκοτώνω σας, θα λέγ’νε με φονέαν
κι αν ‘κί σκοτώνω σας εγώ, θα λέγ’νε, εφοβέθεν,
καλλίον ‘κί σκοτώνω σας κι ας λέγ’νε εφοβέθεν.
Κλώσκεται σύρ’ τον μαύρον ατ’ και σο βαθύν λιμνίτσιν,
βουτσοκοπά τον μαύρον ατ’, να φτάν’ και κοντοφτάνει.

Επήγεν κι εταγιάνεψεν και ‘ς σου Καστρί’ την πόρταν,
ο μαύρον εχλιμίτιξεν κι ο Κάστρον όλ’ εσείεν.
H κόρ’ έπαραγνώριξεν, είπεν: «Έρθεν Ακρίτας».

–Ανοίξετέ με, νε πορτάρ’, ανοίξτε κι ας εμπαίνω,
ο μαύρον νέον πουλάριν έν’, χωρίς ταΐν ‘κί μένει,
η κόρ’ νέον κόρασον έν’, χωρίς εμέν ‘κί στέκει.

Ένοιξαν άτον οι πορτάρ’, εμπαίν’ απέσ’ Ακρίτας.
Άλλοι σκαμνία δίγ’ν άτον, άλλοι καυκίν απλών’νε
και ‘ς σο σκαμνίν ατ’ κάθεται και το καυκίν επαίρεν.

–Για σους, για σους Ακρίτα μου και μη πολυλογίζεις,
αδά μεγάλον στράτευμαν, εσέναν κυνηγάει.

Έσυρεν το σπαθίτσιν ατ’, ασ’ σο χρυσόν θεκάριν,
χίλιους μπροστά τ’ έσκότωσεν και μύριους από πίσω,
άλλους τρακόσιους Βάραγγους ‘ς ση Δέβας το γεφύριν.

Επαίρεν την κόρ’ κι έφυεν, εννέα πουρνοβράδια,
έβγαλεν ασ’ σον κόλφον ατ’, απ’ όλα τα γεννέας.
–Για φά’, κόρη, για φα, κόρη, κιοζέτεψον τα στράτας.
Ακρίτας επεκούμπιξεν, έναν ύπνον επαίρεν.

Τα δάκρυα τ’ς εκατήβαιναν σ’ Ακρίτα την καρδίαν.
–Εγνέφιξεν κι Ακρίτας μου ασ’ σο γλυκύν τον ύπνον.
–Κόρη, εκείν’ πού έρχουνταν, κανέναν ‘κ’ εγνωρίζεις;

–Μπροστά που έρτ’ ο καβαλάρτς, ομοιάζ’ να έν’ ο κύρη μ’,
κι εκείν’ οι μαύροι οι αλογάντ’, ομοιάζ’ν να είν’ τ’ αδέλφια μ’
και ‘κείνε η γερανόφορος, ομοιάζ’ να έν’ η μάνα μ’.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Άποψη της Τραπεζούντας από τον νότο, το 1833 (πηγή: en.wikipedia.org/wiki/Trabzon/ Godfrey Thomas Vigne)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κιθάρενα – Αργαλί: «Εικόνες» από την αγροτική ζωή στα δροσόλουστα σιμοχώρια της Τραπεζούντας

29/06/2025 - 9:44πμ
Η Αυλήαννα (Gümüstug) στη Μεσοχαλδία του Πόντου (φωτ.: facebook.com/ ayeser29 Vehbi Yalçın)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Δράκοι σκορπούσαν τον τρόμο στην Αυλήαννα και την Άδυσσα – Ο Άγιος Γεώργιος και κάτοικοι έδιωξαν την απειλή

22/06/2025 - 10:35πμ
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το παραθέρισμα στα Κοτύωρα – Το θέρετρο που διάλεγαν Έλληνες, Αρμένιοι και Τούρκοι

16/06/2025 - 10:16πμ
Ο ερειπωμένος ναός της Αγίας Τριάδας και ο τάφος του μητροπολίτη Κωνστάντιου στο προαύλιο της Μονής Παναγίας Θεοσκεπάστου Τραπεζούντας (φωτ.: Μουσείο Ποντιακού Ελληνισμού της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών / Δωρεά Αθηνάς Μακρίδου-Καλλιγά)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κάποτε στον Πόντο: Φύλλα καρυδιάς στους ναούς, μαγειρική στο ύπαιθρο και ο θρύλος της τρυγόνας

8/06/2025 - 9:05μμ
Κερασινόν, ο μήνας των κερασιών - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κερασινόν, ο μήνας των κερασιών

1/06/2025 - 8:00πμ
Στιγμιότυπο από την εκδήλωση της 19ης Μαΐου 2025 για τη Γενοκτονία των Ποντίων, στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη (φωτ.: Κατερίνα Κατωπόδη)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Με το «’Πάρθεν η Ρωμανία» ο ποντιακός λαός θρηνεί την Άλωση της Κωνσταντινούπολης

29/05/2025 - 3:25μμ
(Φωτ.: pexels / Taryn Elliott. Εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κάποτε στον Πόντο: Η θεραπεία της βασκανίας – Προλήψεις και δεισιδαιμονίες

28/04/2025 - 10:10πμ
Κόκκινα πασχαλινά αυγά (φωτ.: EUROKINISSI / Τατιάνα Μπόλαρη)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κάποτε στον Πόντο: Το τυχερό παιχνίδι με τα πασχαλινά αυγά και τα τεχνάσματα σε Τούρκους και Αρμένηδες

21/04/2025 - 10:43πμ
Λαμπρή – Ποίημα του Φίλωνα Κτενίδη - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Λαμπρή – Ποίημα του Φίλωνα Κτενίδη

20/04/2025 - 7:29μμ
Η επτάκωμος Σάντα. Με το [1] πάνω δεξιά η ενορία Ισχανάντων. Σχέδιο του Κ. Σπυράντη, 1896, δημοσιεύθηκε με το άρθρο του Μ. Νυμφόπουλου στην «Ποντιακή Εστία» για το Πάσχα στη Σάντα
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ένα Πάσχα στη Σάντα: Από την… εκρηκτική Ανάσταση, στα ανίκητα αυγά και στους πυροβολισμούς στον Ιούδα

19/04/2025 - 9:55μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

«Σύρ’ το (γ)αίμαν!»: Οι Αργοναύται-Κομνηνοί χορεύουν και συστήνονται στο Μουσείο Λαϊκών Μουσικών Οργάνων

7 ώρες πριν
(Φωτ. αρχείου: EPA / Qudratullah Razwan)

Ρωσία: Αναγνώρισε την κυβέρνηση των Ταλιμπάν – Προσβλέπει σε παραγωγική διμερή συνεργασία

8 ώρες πριν
(Φωτ.: facebook/ Εύξεινος Λέσχη Ποντίων Μαρίνας «Η Ρωμανία»)

Γλέντι μέχρι το πρωί από την Εύξεινο Λέσχη Ποντίων Μαρίνας Νάουσας «Η Ρωμανία»

8 ώρες πριν
(Φωτ.: ©The Vindolanda Trust)

Βρετανία: Τεράστια ρωμαϊκά σανδάλια βρέθηκαν σε ανασκαφή – Οι αρχαιολόγοι αναρωτιούνται σε ποιους ανήκαν

8 ώρες πριν
(Φωτ.: ΚΟΕ)

Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα πόλο κορασίδων: «Ασημένια» η Εθνική

9 ώρες πριν
(Φωτ.: pixabay / Anna-f)

Ζώα συντροφιάς: Τετράμηνη παράταση για αποστολή DNA ή στείρωση – Τι προβλέπεται για σκύλους αναγνωρισμένων ελληνικών φυλών

9 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign