Για πρώτη φορά μετά από αιώνες η Ορθοδοξία είναι σε σχίσμα. Αιτία, η απόφαση του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου να αγνοήσει την κανονική Εκκλησία της Ουκρανίας και το Πατριαρχείο της Μόσχας, στου οποίου έως σήμερα την εκκλησιαστική δικαιοδοσία είναι η Εκκλησία της Ουκρανίας, και να στείλει εξάρχους (αντιπροσώπους) του στο Κίεβο για να συνεννοηθούν με την εκεί κυβέρνηση και τους σχισματικούς ορθόδοξους της χώρας.
Σκοπός του να τους δοθεί το αυτοκέφαλο, δηλαδή η εκκλησιαστική ανεξαρτησία από το Πατριαρχείο της Μόσχας, παραγνωρίζοντας τα εκατομμύρια των ορθοδόξων στην Ουκρανία που είναι πιστοί στη Ρωσική Εκκλησία.
Η αντίδραση της Συνόδου του Πατριαρχείου της Μόσχας στην ενέργεια του κ. Βαρθολομαίου ήταν άμεση. Η απόφασή της, στις 14 Σεπτεμβρίου 2018, έχει όμοια χαρακτηριστικά με το μεγάλο σχίσμα της Ανατολικής Εκκλησίας με τη Δυτική, το 1054, πλην του λιβέλου και του αναθέματος εκ μέρους των δύο Εκκλησιών. Με την Παπική Εκκλησία οι ορθόδοξοι δεν έχουν από τότε εκκλησιαστική κοινωνία, δεν αναγνωρίζουν τον Πάπα ως κανονικό πρωθιεράρχη και φυσικά δεν μετέχουν σε οποιαδήποτε δραστηριότητα του Βατικανού.
Το Πατριαρχείο της Μόσχας διακόπτει τη μνημόνευση του Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου, που πάει να πει ότι πλέον δεν τον αναγνωρίζει. Επίσης διακόπτει το συλλείτουργο με τους ιεράρχες του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης, που σημαίνει ότι παύει κάθε εκκλησιαστική κοινωνία μαζί τους. Ακόμη διακόπτει τη συμμετοχή της ρωσικής Εκκλησίας σε όλες τις διορθόδοξες συναντήσεις, τους θεολογικούς διαλόγους και σε κάθε διαχριστιανικό οργανισμό που προεδρεύεται ή συμπροεδρεύεται από εκπροσώπους του Φαναρίου.
Έως σήμερα υπέρ της υπό το Πατριαρχείο της Μόσχας κανονικής Εκκλησίας της Ουκρανίας έχουν εκδηλωθεί οι πατριάρχες Αλεξανδρείας, Αντιοχείας, Ιεροσολύμων, Σερβίας, Βουλγαρίας, Γεωργίας και οι προκαθήμενοι των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών Κύπρου, Πολωνίας και Τσεχίας-Σλοβακίας. Ο πατριάρχης Ρουμανίας και οι αρχιεπίσκοποι της Ελλάδος και της Αλβανίας έχουν επίσης τις επιφυλάξεις τους για την ενέργεια του κ. Βαρθολομαίου.
Επακόλουθο της ενέργειας του Φαναρίου στην Ουκρανία πρέπει να είναι η άμεση επέκταση του αυτοκεφάλου της Εκκλησίας της Ελλάδος σε όλη την ελληνική επικράτεια.
Αυτό διότι κοινά είναι τα στοιχεία στις δύο περιπτώσεις: Οι Ουκρανοί με τους Ρώσους είναι το ίδιο γένος, όπως οι Ρωμιοί της Πόλης με τους άλλους Έλληνες. Κράτος ανεξάρτητο η Ουκρανία, κράτος ανεξάρτητο και η Ελλάδα. Δεν μπορεί λοιπόν το Φανάρι να παίρνει απόφαση για αυτοκεφαλία στην Ουκρανία και να μην κάνει το ίδιο στην Ελλάδα. Ηθικά και εκκλησιολογικά οφείλει να προχωρήσει άμεσα στην πλήρη ένταξη των μητροπόλεων των Νέων Χωρών, της Κρήτης και της Δωδεκανήσου στην Εκκλησία της Ελλάδος, χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Έτσι θα δείξει ότι δεν αυθαιρετεί αποφασίζοντας ανάλογα με τα συμφέροντά του. Αν τα πολιτικά και εθνικά προβλήματα της Ουκρανίας με τη Ρωσία εξωθούν τον κ. Βαρθολομαίο στο αυτοκέφαλο της, τότε μείζονα είναι τα ανάλογα ζητήματα, που αντιμετωπίζει η Ελλάδα με την Τουρκία.
ΥΓ: Όταν τέλειωσα το άρθρο ανέγνωσα το Δελτίο Τύπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ότι στις 16 Σεπτεμβρίου ο κ. Βαρθολομαίος «ανεχώρησεν αεροπορικώς εις το εξωτερικόν, δι’ ολιγοήμερον ανάπαυσιν». Τίποτε άλλο. Ούτε πού πάει, ούτε ποιους θα συναντήσει, ούτε καν αν πρόκειται για λόγους υγείας. Το δελτίο Τύπου θα έπρεπε να ενημερώνει και όχι να προκαλεί κρίσιμα ερωτήματα. Ιδιαίτερα όταν το ταξίδι συμβαίνει μετά την ανακοίνωση του Φαναρίου περί αποστολής εξάρχων στην Ουκρανία, για την προώθηση εκεί της αυτοκεφαλίας των σχισματικών, και μετά το σχίσμα που προκάλεσε με το Πατριαρχείο της Μόσχας.
Γιώργος Ν. Παπαθανασόπουλος
