pontosnews.gr
Τετάρτη, 8/02/2023
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Μαρτυρία για το ποντιακό αντάρτικο από την άλλη πλευρά: Αποσπάσματα συνέντευξης του Τοπάλ Οσμάν Αγά στον δημοσιογράφο Αχμέτ Εμίν Γιαλμάν

Του Δημητρίου Αναγνωστόπουλου

8/07/2018 - 10:54πμ
(Σύνθεση εικόνας: Χριστίνα Κωνσταντάκη)

(Σύνθεση εικόνας: Χριστίνα Κωνσταντάκη)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Στο αρχηγείο της 2ης στρατιάς (ενν. του κεμαλικού στρατού της Εθνοσυνέλευσης της Άγκυρας με έδρα το Άκσεχιρ), ο Αχμέτ Εμίν Γιαλμάν γνώρισε τον (Τοπάλ) Οσμάν Αγά, τον διοικητή του μοναδικού σώματος ατάκτων που είχε απομείνει (δηλ. δεν είχε διαλυθεί από την κεμαλική κυβέρνηση) και παρέμενε ενεργό από την πρώτη περίοδο του ανταρτοπόλεμου κατά των Ελλήνων στην Μικρά Ασία και εν προκειμένω στον Πόντο. Πλέον ο Οσμάν Αγάς υπηρετούσε στην προσωπική σωματοφυλακή του Μουσταφά Κεμάλ και αποτελούσε υψηλά ιστάμενο πρόσωπο του τακτικού τουρκικού στρατού.¹

Στο αυτοβιογραφικό του βιβλίο «Turkey in my time», ο Γιαλμάν επισημαίνει ότι ο Οσμάν Αγάς και το ένοπλο σώμα του είχαν βοηθήσει πάρα πολύ στον ανταρτοπόλεμο κατά των Ποντίων, των «Ελλήνων της Μαύρης Θάλασσας», όπως τους περιγράφει.

Στις τάξεις όμως του τακτικού στρατού, στον οποίο είχε πλέον ενταχθεί το σώμα του, «αποτελούσε πλέον εμπόδιο», σύμφωνα με τον δημοσιογράφο. Γι’ αυτόν το λόγο ο Τοπάλ Οσμάν παρέμενε κοντά στο διοικητήριο, ώστε η παρουσία του να μην προκαλεί προβλήματα στο σύνολο του στρατεύματος.²

Η διαταραγμένη ψυχοσύνθεση του Οσμάν και τα γενοκτονικά του ένστικτα επιβεβαιώνονται από τον ίδιο τον Γιαλμάν, ο οποίος κατά την περίοδο του ελληνοτουρκικού πολέμου εργαζόταν ως πολεμικός ανταποκριτής σε τουρκική εφημερίδα της Κωνσταντινούπολης.

Αχμέτ Εμίν Γιαλμάν

Η πρώτη εντύπωση που αποκόμισε από «αυτόν τον βάρβαρο», όπως ο ίδιος τον χαρακτηρίζει, προήλθε από ένα περιστατικό που συνέβη με τον οχτάχρονο γιο του. Επειδή ο Γιαλμάν καθυστέρησε λίγο να εμφανίσει μια φωτογραφία του παιδιού που είχε βγάλει, ο μικρός τράβηξε όπλο και απειλώντας τον, του είπε: «Τη φωτογραφία τώρα ή σε σκοτώνω».³

Ο πατέρας του, ο Τοπάλ Οσμάν, που ήταν παρών στη σκηνή, κοιτούσε το παιδί του με ικανοποίηση και υπερηφάνεια. Το μοναδικό του σχόλιο ήταν ότι το μικρό αγόρι δεν μπορούσε ακόμη να αντιληφθεί πως «η ιερή υποχρέωση της φιλοξενίας προηγείται έναντι του θυμού». Το σχόλιο του συντάκτη θα περιοριστεί απλά στη σοφή λαϊκή ρήση που ταιριάζει απόλυτα στη συγκεκριμένη περίπτωση: «Το μήλο κάτω από την μηλιά θα πέσει», προσθέτοντας ότι «η στόφα της μηλιάς φαίνεται από τα μήλα της».⁴

Το προαναφερθέν σχόλιο επιβεβαιώνεται από μια ιστορία «θερμής φιλοξενίας» την οποία ο ίδιος ο Οσμάν αφηγήθηκε στον Γιαλμάν.

Η ιστορία του αφορούσε την περίοδο κατά την οποία δρούσε μαζί με τους τσέτες του στην ευρύτερη περιοχή του ανατολικού Πόντου, με έδρα την Κερασούντα. Όταν το σώμα του παγίδεψε μια ομάδα Ποντίων ανταρτών σε ενέδρα και έπιασε αιχμαλώτους, οι Έλληνες απευθύνθηκαν σε έναν Βρετανό διπλωματικό αντιπρόσωπο για την απελευθέρωσή τους.

Την ημέρα που ο Βρετανός απεσταλμένος έφτασε στην Κερασούντα για να εξετάσει την υπόθεση, ο Οσμάν επινόησε ένα μοχθηρό σχέδιο για να αποπροσανατολίσει τον διπλωμάτη και να συνεχίσει το εκτελεστικό του έργο.⁵

Με την ιδιότητα του δημάρχου Κερασούντας, ο Τοπάλ Οσμάν υποδέχτηκε θερμά τον Βρετανό προσκαλώντας τον σε μια δεξίωση που θα διεξαγόταν προς τιμήν του στο δημαρχείο της πόλης. Εκείνο το βράδυ, του αφηγούταν ο Τοπάλ Οσμάν, «ενόσω οι εορτασμοί τελούνταν στη μεγάλη αίθουσα (δεξιώσεων), ένας από τους Έλληνες αρχηγούς της επανάστασης εκτελέστηκε με διαταγή μου στη διπλανή αίθουσα υποδοχής. Τον είχαμε συλλάβει και ανακρίνει την προηγούμενη νύχτα. Φρόντισα να ενημερώσω τους Έλληνες για την εκτέλεσή του, όντας σίγουρος ότι την επομένη θα απευθύνονταν στον Βρετανό, μαρτυρώντας στον ίδιο το περιστατικό της εκτέλεσης ενός δικού τους που έγινε στην αίθουσα υποδοχής του δημαρχείου.⁶

»Φυσικά δεν υπήρχε περίπτωση ο διπλωμάτης να λάβει σοβαρά υπόψη του την μαρτυρία τους, ακριβώς επειδή παρευρισκόταν στο χώρο και δεν είχε αντιληφθεί απολύτως τίποτα.

»Αντιθέτως θα την απέρριπτε, θεωρώντας την ψευδή και ανυπόστατη. Ξέρεις», συνέχισε ο Οσμάν, «η πίεση ενός δυνατού χεριού στο λαιμό είναι αρκετή για κάνει τη δουλειά. Υπολόγιζα ότι ο Βρετανός θα περίμενε μια δημόσια εκτέλεση που θα τραβούσε την προσοχή του και έπραξα ανάλογα».

Μετά το τέλος της ιστορίας του, ο Γιαλμάν ήταν πλέον βέβαιος για το κτηνώδες ποιόν του Οσμάν και αποφάσισε να αποδεσμευτεί από την «υπερβολικά εκδηλωτική φιλοξενία του».⁷

Τοπάλ Οσμάν

Η προαναφερθείσα ιστορία, που εξομολογήθηκε ο ίδιος ο Οσμάν στον Γιαλμάν, συνιστά μια άμεση παραδοχή της δράσης των άτακτων σωμάτων του πρώτου στο πλαίσιο του οργανωμένου τουρκικού στρατού, και έρχεται να προστεθεί στις πάρα πολλές γραπτές και προφορικές μαρτυρίες που επιβεβαιώνουν το οργανωμένο σχέδιο εξόντωσης του ελληνικού στοιχείου της περιοχής του Πόντου και κατάπνιξης οποιασδήποτε μορφής αντίστασης του με στόχο τη μεθοδευμένη γενοκτονία του.

Παράλληλα δημιουργεί και ορισμένα εξαιρετικά ενδιαφέροντα ερωτήματα τα οποία χρίζουν διερεύνησης από τους ιστορικούς που ασχολούνται με τη συγκεκριμένη περίοδο, την περιοχή του Πόντου και το κεφάλαιο της Γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού.

Πότε ακριβώς συνέβη το προαναφερθέν περιστατικό; Βασισμένοι στο ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο, μπορούμε με κάθε επιφύλαξη να το τοποθετήσουμε στην περίοδο 1919-1921, δεδομένου ότι ο Τοπάλ Οσμάν είχε μεταβεί στο Ακσεχίρ –όπου και έδωσε την συνέντευξη στον Γιαλμάν– μέσα στο 1922.

Ποιος ήταν ο Βρετανός αξιωματούχος που είχε αποσταλεί, ενδεχομένως στο πλαίσιο επιτροπής, για να μελετήσει την υπόθεση των αιχμάλωτων ανταρτών κατόπιν έκκλησης των Ελλήνων της περιοχής; Υπάρχουν καταγεγραμμένες δικές του εκθέσεις και αναφορές σχετικές με το θέμα της εξόντωσης των Ελλήνων του Πόντου σε αρχειακούς φορείς;

Ποιος ήταν ο Πόντιος οπλαρχηγός που εκτελέστηκε στο δημαρχείο της Κερασούντας, από πού καταγόταν και ποια ήταν η περιοχή δράσης της ομάδας του;

Το παρόν άρθρο αποτελεί ουσιαστικά μια δημοσίευση αποσπασμάτων της συνέντευξης του Τοπάλ Οσμάν όπως παρατίθενται στα απομνημονεύματα του Α.Μ. Γιαλμάν και όχι μια ερευνητική εργασία. Απαιτείται μια εκτενής και διεξοδική μελέτη της σχετικής δευτερογενούς βιβλιογραφίας και των πρωτογενών πηγών (οθωμανικών και μη), για να ενταχθεί το προαναφερθέν γεγονός στην ευρύτερη ιστορική περίοδο που αφορά τη Γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού και εν γένει του ελληνοχριστιανικού στοιχείου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Δημήτριος Αναγνωστόπουλος
Διπλωματούχος φιλόλογος (MSc), απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ

  • Πηγή: istorikathemata.com.
_____
1. Η ανέλιξή του αυτή οφειλόταν κυρίως στην ιδιαίτερη αφοσίωση που είχε επιδείξει έναντι του Τούρκου στρατάρχη, όταν ο ίδιος είχε αποβιβασθεί δύο με τρία χρόνια νωρίτερα, στις 29 Μαΐου του 1919, στη Σαμψούντα. Ενδεικτικά, η προσωπική του δήλωση αφοσίωσης στο πρόσωπο του Κεμάλ ήταν η ακόλουθη: «Μην ανησυχείς πασά μου. Θα κάνω τέτοιο χουνέρι στους Έλληνες που δεν θα το ξεχάσουν ποτέ». ⁄ 2. Ahmet Emin Yalman, Turkey in my Time, 118. ⁄  3. Στο ίδιο. ⁄ 4. Στο ίδιο. ⁄ 5. Στο ίδιο. ⁄ 6. Ό.π., 118-9. ⁄ 7. Ό.π., 119.
____
Βασική πηγή:
Ahmed Emin Yalman, Turkey in my time, University of Oklahoma Press, Οκλαχόμα 1957.
Προτεινόμενη σχετική δευτερογενής βιβλιογραφία:
Erik Jan Zürcher, Σύγχρονη Ιστορία της Τουρκίας, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2004.
Ryan Gingeras, The Sorrowful Shores, Oxford University Press, Οξφόρδη / Νέα Υόρκη 2009.
Selim Deringil, The Well-Protected Domains: Ideology and the Legitimation of Power in the Ottoman Empire, 1876-1909, I.B.Tauris, Λονδίνο / Νέα Υόρκη 1999.
Taner Akçam, From Empire to Republic: Turkish Nationalism and the Armenian Genocide, Λονδίνο 2004.
—, The Young Turks’ Crime Against Humanity: The Armenian Genocide and Ethnic Cleansing in the Ottoman Empire, Princeton University Press, Πρίνστον 2012.
Tessa Hofmann (Savvidis) / Matthias Bjornlund / Vasileios Meichanetsidis, The Genocide of the Ottoman Greeks: Studies on the State-Sponsored Campaign of Extermination of the Christians of Asia Minor (1912-1922) and Its Aftermath: History, Law, Memory, Νέα Υόρκη 2012.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Σχέδιο της βυζαντινής Κωνσταντινούπολης (πηγή: The Hebrew University of Jerusalem & The Jewish National & University Library)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Πώς γινόταν η αναγόρευση του νέου «βασιλέα και αυτοκράτορα» στο Βυζάντιο – Το τυπικό της στέψης και οι σχέσεις εξουσίας-εκκλησίας

16/01/2023 - 9:26μμ
Η διαφήμιση του μύλου, η οποία ήταν γραμμένη στα τουρκικά, τα ελληνικά, τα αρμενικά και τα γαλλικά, και ένας μύλος του εργαστηρίου (φωτ.: pascalchour.fr – Εθνική Επιτροπή Δικαίωσης Αρμενίων)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Χατζή Αρτίν Μοβσεσιάν: Ο Αρμένιος από την Κωνσταντινούπολη που έμαθε τον κόσμο να αλέθει τον καφέ στο χέρι

17/12/2022 - 11:36πμ
Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ με τη σύζυγό του δούκισσα Μαρία δελ Πιλάρ δε Βιγιαφράνκα, το 1924 (πηγή: europeana.eu)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Βασίλειος Ζαχάρωφ: Ο Έλληνας μεγιστάνας με τη μυθιστορηματική ζωή

27/11/2022 - 6:30μμ
Πηγή: facebook / «Απόγονοι Μικρασιατών» / Δημήτρης Θωμαδάκης
ΙΣΤΟΡΙΑ

Ιστορικό ντοκουμέντο: Ένας λαχνός του 1902, «Υπέρ ανεγέρσεως του νέου ναού της Αγίας Αικατερίνης» στη Σμύρνη

25/11/2022 - 10:48μμ
Από την ημέρα ορκωμοσίας του Συντάγματος Εθελοντών Δωδεκανησίων (πηγή: Wikipedia)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Το ιστορικό Σύνταγμα Εθελοντών Δωδεκανησίων, μια ιδιαίτερη περίπτωση στον Πόλεμο του 1940

25/11/2022 - 11:26πμ
Φοιτητές και εργάτες σε πορεία διαμαρτυρίας στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας, Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 1973  (φωτ.: Αρχείο ΕΡΤ / Αριστοτέλης Σαρρηκώστας)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Επέτειος Πολυτεχνείου: Οι τρεις ημέρες της εξέγερσης σε τρεις φωτογραφίες του Αριστοτέλη Σαρρηκώστα

17/11/2022 - 3:35μμ
Ψηφιδωτό που απεικονίζει την Αυγούστα Θεοδώρα στο εσωτερικό της Βασιλικής του Αγίου Βιταλίου στη Ραβέννα* (φωτ.: Αλεξία Ιωαννίδου)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Βυζαντινή τέχνη: Η τέχνη της απεικόνισης των Θείων νοημάτων

6/11/2022 - 8:26μμ
Στη βασική εικόνα, ο Μιχαήλ Ψελλός με τον μαθητή του, αυτοκράτορα Μιχαήλ Ζ' Δούκα Παραπινάκη (πηγή: Κώδ. 234, φ. 254α, Άγιον Όρος, Μονή Παντοκράτορος / commons.wikimedia.org)· το κείμενο προέρχεται από αλχημιστικό χειρόγραφο του 12ου αι. που φιλοξενείται στο Βυζαντινό Μουσείο (συνθ. εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Οι όροι «Έλλην», «Ρωμιός» και «Γραικός», και η ιστορική τους εξέλιξη

29/10/2022 - 7:44μμ
(Πηγή: facebook.com/MilitaryMuseumRethymno)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Η ηρωική πορεία της V Μεραρχίας Κρητών στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο 1940-41

28/10/2022 - 10:22μμ
Τη φωτογραφία του Χρήστου Ραμπίδη παραχώρησε ο γιος του, Μιχάλης (εικ.: Γεωργία Βορύλλα)
ΙΣΤΟΡΙΑ

Από τα ορεινά της Αργυρούπολης του Πόντου στο Έπος του 1940: Ο άθλος του Χρήστου Ραμπίδη

28/10/2022 - 5:12μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

(Φωτ. αρχείου: Eurokinissi / Έφη Σκάζα)

Λεωφορείο συγκρούστηκε με ΙΧ, στο κέντρο της Αθήνας – Υπάρχουν τραυματίες

3 λεπτά πριν
(Φωτ.: Eurokinissi/Γιώργος Κονταρίνης)

ΟΑΣΑ: Κανονικά κινούνται τα λεωφορεία στο μεγαλύτερο μέρος του οδικού δικτύου – Πού υπάρχουν ακόμα προβλήματα λόγω παγετού

29 λεπτά πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Μάρκος Χουζούρης)

Τραγωδία της Θύρας 7: Το 1981 οι πανηγυρισμοί μετατράπηκαν σε θρήνο για 21 νεκρούς

58 λεπτά πριν
Οι συλληφθέντες είχαν κρύψει 44 νάιλον συσκευασίες που περιείχαν ακατέργαστη κάνναβη στην οροφή του ΙΧΕ αυτοκινήτου (φωτ.: Ελληνική Αστυνομία)

Ροδόπη: Η «Λάικα» μύρισε 30 κιλά κάνναβης στην οροφή ΙΧΕ αυτοκινήτου

1 ώρα πριν
Η θερμοκρασία θα διατηρηθεί σε επίπεδα κάτω από τα κανονικά για την εποχή (φωτ.: EUROKINISSI/Μιχάλης Καραγιάννης)

Καιρός: Καλά κρατεί και σήμερα η κακοκαιρία «Μπάρμπαρα»

2 ώρες πριν
Διασώστες προσπαθούν να εντοπίσουν επιζώντες ανάμεσα στα συντρίμμια κτηρίου στην πόλη Καχραμαναράς (φωτ.: EPA/Sedat Suna)

Η ΕΜΑΚ στην Τουρκία: Ανέσυραν ζωντανό κι ένα 11χρονο κορίτσι στην επαρχία Χατάι – Οι νεκροί ξεπερνούν τους 7.800

10 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2022 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2022 pontosnews.gr
Made by minoanDesign