Το 19ο Πανελλαδικό Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος (ΠΟΕ) που διοργανώθηκε στην «καρδιά» της Ελλάδας, στην Καρδίτσα, έριξε αυλαία αφήνοντας στους συμμετέχοντες ωραίες αναμνήσεις και εμπειρίες πρωτόγνωρες.
Χίλια πεντακόσια περίπου άτομα, με πολυπληθέστερη ομάδα αυτή του ΣΠΟΣ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (Νομοί: Δράμας, Καβάλας, Ξάνθης, Ροδόπης, Έβρου) σύμφωνα με την γ.γ. της ΠΟΕ Αθηνά Σωτηριάδου, κατέκλυσαν την Καρδίτσα για να κάνουν αυτό που αγαπούν, να χορέψουν και να αποδώσουν φόρο τιμής στους προγόνους τους.
Το μεγάλο γεγονός, το «mega event» των Ποντίων που κάθε χρόνο διεξάγεται σε διαφορετική πόλη της επικράτειας, διεξήχθη και φέτος με επιτυχία παρά τις δυσκολίες.
Ο χρόνος για τις αποστάσεις που έπρεπε να διανυθούν διπλασιάστηκε λόγω των μπλόκων των αγροτών. Βέβαια οι αγρότες όπως υποσχέθηκαν στην διοργανώτρια αρχή, την Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος, δεν ευθύνονταν γι’ αυτό και δεν είχαν καμιά πρόθεση να ταλαιπωρήσουν τους συμμετέχοντες του Φεστιβάλ.
Αφού έφτασαν όλες οι αποστολές και συγκεντρώθηκαν οι συμμετέχοντες στον εξωτερικό χώρο του σταδίου «Γιάννης Μπουρούσης» «στεγάστηκαν» στα αντίσκηνα που είχαν δημιουργηθεί για κάθε ΣΠΟΣ. Εκεί τους περίμεναν κρύα σάντουιτς και νερά. Δεν είχε όμως προβλεφτεί επιλογή σνακ για τους χορευτές που έκαναν νηστεία, ενώ κάποιοι που δοκίμασαν αυτά που υπήρχαν, παραπονέθηκαν ότι βγήκαν κατευθείαν από το ψυγείο και σε συνδυασμό με τη χαμηλή θερμοκρασία, τους δημιούργησαν ενόχληση στο στομάχι.
Και μιας που μιλάμε για κρύο δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε την έλλειψη «μανιταριών» (σομπών για εξωτερικούς χώρους) στα αντίσκηνα. Τα υψηλά επίπεδα υγρασίας και η χαμηλή θερμοκρασία, έκαναν την αναμονή ιδιαίτερα δύσκολη όσο περνούσε η ώρα, παρά το κλίμα ενθουσιασμού που υπήρχε.
Από τους 1.500 συμμετέχοντες του Φεστιβάλ, οι μισοί περίπου ενίσχυσαν την τοπική οικονομία αφού διανυκτέρευσαν σε ξενοδοχεία και airbnb της Λάρισας και της Καρδίτσας ενώ δείπνησαν σε εστιατόρια των δύο πόλεων. Να σημειωθεί ότι οι χορευτές που κατέφτασαν στην Καρδίτσα από κάθε γωνιά της Ελλάδας για να προσφέρουν θέαμα, κάλυψαν με το υστέρημά τους τα έξοδα μετακίνησης και διανυκτέρευσης τους!
Η πληθωρική και ποιοτική παρουσία της Αγγελικής Παμπουκίδου, της φιλολόγου-λογοτέχνιδας σε ρόλο παρουσιάστριας, κειμενογράφου και ερμηνεύτριας παραδοσιακών δίστιχων, έδωσε μια ιδιαίτερη χροιά στο φετινό φεστιβάλ της ΠΟΕ.
Τα ισορροπημένα σε συναίσθημα και ιστορική τεκμηρίωση κείμενά της, η ερμηνεία των παραδοσιακών τραγουδιών και η ιδιαίτερη αναφορά της ως εκπαιδευτικός στο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας με αφήγηση αποσπάσματος από την Γη του Πόντου του αγαπημένου χρονογράφου Δημήτρη Ψαθά, έκαναν τη διαφορά και προκάλεσαν θετικά σχόλια από τους συμμετέχοντες χορευτές και εθελοντές.
Ας μιλήσουμε όμως για τους μεγάλους πρωταγωνιστές της βραδιάς, για την ψυχή του Φεστιβάλ, τους χορευτές του! Η είσοδος των 1.500 χορευτών ηλικιακού φάσματος από 16 μέχρι δεύτερα –ήντα με τον χορό εμπροπίσ’, τον πανελλήνιο συρτό, ήταν εντυπωσιακή.
«Κρατούμενοι όλοι οι χορεύοντες διά της χειρός ομολογούμε διά τούτου ότι όλοι είμεθα αδελφοί» είπε πριν από έναν αιώνα ο Νικόλαος Λάσκαρης και θυμήθηκα τα λόγια του, καθώς βρέθηκα στο κέντρο αυτού του μεγάλου κύκλου. Είμαι σίγουρη πως κάθε ένας από τους 1.500 χορευτές αισθανόταν εκείνη την ώρα έτσι.
Δεν ήταν μόνο ο ενθουσιασμός και η αγάπη για αυτό που κάναμε. Ήταν μια έκφραση ενότητας, συμπόρευσης και συνειδητοποίησης της ταυτότητάς μας.
Ήταν ο κατακλυσμός μιας αίσθησης υπερηφάνειας για την καταγωγή μας και ένας φόρος τιμής για τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας που κράτησαν την αξιοπρέπειά τους, την ελληνικότητά τους και τη θρησκεία τους με τόσο βαρύ τίμημα. Ανταποκρινόμενοι στα λόγια του προέδρου του ΣΠΟΣ Κεντρικής Μακεδονίας – Θεσσαλίας, του «οικοδεσπότη» του φεστιβάλ κ. Στάθη Κατσίδη: «[…] με το κεφάλι και τα χέρια ψηλά» σηκώσαμε ταυτόχρονα τα πιασμένα χέρια μας για να χαιρετίσουμε τους 2.500 περίπου θεατές που παρευρίσκονταν στο στάδιο.
Περιμένοντας για πολλές ώρες μέχρι να εμφανιστούμε τελευταίοι ως «οικοδεσπότης» ΣΠΟΣ Κεντρικής Μακεδονίας και Θεσσαλίας, και προσπαθώντας να αποφύγουμε ιδίως εμείς οι γυναίκες χορεύτριες τα συμπτώματα υποθερμίας, σχηματίσαμε τους κύκλους και τις αλυσίδες που θα εμφανιζόμασταν. Το ηθικό ήταν ακμαιότατο και το κλίμα ενθουσιώδες. Τότε θυμήθηκε κάποιος από την ομάδα των 300 και πλέον χορευτών πως ήταν η ημέρα εορτής του Αγίου Ευστρατίου (13 Δεκεμβρίου). Όλοι μαζί ευχηθήκαμε στον αγαπητό μας συγχορευτή Στράτο Μπίλη, τον χοροδιδάσκαλο στους συλλόγους Ελευθερίου-Κορδελιού Θεσσαλονίκης, Χωρυγίου Κιλκίς, Αυγής Λαγκαδά, και έναν από τους δέκα πυρριχιστές που χόρεψαν στο βίντεο που συνόδευε τον φάκελο ένταξης στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, «Χρόνια Πολλά!» και η φωνή μας σκέπασε τον ήχο της λύρας που ερχόταν από το εσωτερικό του σταδίου!
Για άλλη μια φορά μου ήρθαν τα λόγια του Νικολάου Λάσκαρη στο μυαλό «είμεθα αδελφοί»! Δώδεκα Δεκεμβρίου 1920 μέσα στον βαρύ χειμώνα έφτασαν και οι Μερτινικλήδες πρόσφυγες από το Καρς, ανάμεσα στους οποίους και οι δικοί μου πρόγονοι, στο Ματσίκοβο τους μετέπειτα Ευζώνους του νομού Κιλκίς.
Είκοσι λεπτά πριν μπούμε μέσα στο στάδιο μια βλάβη στα φώτα στην πύλη που περιμέναμε μας βύθισε στο σκοτάδι. Ούτε αυτό έκαμψε το ηθικό μας. Αφήσαμε τα χέρια μας για λίγο σηκώνοντας τις ζουπούνες για να μην τις πατήσουμε στα σκαλοπάτια του σταδίου πριν από την είσοδό μας και μπήκαμε για να κάνουμε αυτό που αγαπάμε!
Σε λίγη ώρα χορεύοντας τίκ’ μονόν απαντούσαμε στα δίστιχα του τραγουδιστή χορεύοντας και τραγουδώντας:
«Τεμέτερον η παρέαν τεμέτερον το στόλιν (αποστολή),
ευλόησεν ατα ο Χριστόν και οι δώδεκα Αποστόλοι.
Καλόν χορόν, καλόν χορόν, το αρνί μ’ χορεύ’ σο γιάνι μ΄
Ο χορόν ντο εχόρεψα, επίασεν απάν’ ιμ’».
Κλείνοντας ανανεώνουμε το ραντεβού μας για του χρόνου στο 20ο Φεστιβάλ με την ευχή να είμαστε όλοι μας καλά και να γίνουμε ακόμα καλύτεροι σε χορευτικό αλλά και σε οργανωτικό επίπεδο.
Συγχαρητήρια σε όλους τους συμμετέχοντες!
⇒ Δείτε στιγμές από το 19ο Πανελλαδικό Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών της ΠΟΕ:
Αλεξία Ιωαννίδου,
