Τα μαθήματα ηθικής από τον θύτη στο θύμα εκτός του ότι είναι κατάπτυστα πολύ συχνά είναι κι αστεία. Πόσο μάλλον όταν είναι σαφές ότι δίνονται για να καλύψουν τρομακτικές αλήθειες. Στην κατηγορία αυτή εντάσσεται ένα από τα «μαθήματα» που έκαναν Τούρκοι αξιωματικοί στους Έλληνες αιχμαλώτους του, κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Όπως σημειώνει ο αείμνηστος καθηγητής ιστορίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Ευστάθιος (Στάθης) Πελαγίδης στο τελευταίο ιστορικό βιβλίο του Μικρασιατική Καταστροφή 1922: Η «ζωή εν τάφω» των Ελλήνων στρατιωτικών αιχμαλώτων (εκδ. Ινφογνώμων), «οι κεμαλικοί, υποτιμώντας όχι μόνο τη ζωή, αλλά και τη νοημοσύνη των αιχμαλώτων, τους εφόδιαζαν, κατά την απελευθέρωσή τους από τα κολαστήρια των στρατοπέδων συγκέντρωσης» μ’ ένα έντυπο γραμμένο στα ελληνικά που εν ολίγοις τους έλεγε πόσο καλόψυχοι και ανθρωπιστές ήταν οι Τούρκοι αλλά και τους προέτρεπε να είναι προσεκτικοί από εδώ και στο εξής!
Το έντυπο είχε έρθει στο φως της δημοσιότητας, στις 5 Απριλίου 1923, από την «Εφημερίς των Βαλκανίων» που κυκλοφορούσε στη Θεσσαλονίκη.
≈
Απόδειξις επιστροφής εις την πατρίδα του αιχμαλώτου στρατιώτου
«Στρατιώτη,
»Κατόπιν εξαμήνου σχεδόν αιχμαλωσίας, οι Τούρκοι σε επιστρέφουν σώον εις την Πατρίδα σου. Δέον να σκεφθείς ότι ο ελληνικός στρατός, κατά το διάστημα της τριετούς κατοχής εις την Ανατολήν, εξετέλεσε φρικαλεότητας και καταπιέσεις.
»Πατριωτικόν ημών καθήκον ήτο να υποστείτε τα αντίποινα. Αλλά η γενναιόψυχος καρδία των Τούρκων δεν εδέχθη τοιαύτα αντίποινα. Οι Τούρκοι σας χαρίζονται από αίσθημα μεγαλοψυχίας και ανθρωπισμού!!!
»Μη ρίπτεσθε πλέον εις περιπετείας, μη φονεύετε, διότι η εκδίκησις του δικαίου τυγχάνει αυστηρά και βαρεία.
Ο Τούρκος Διοικητής.»