Η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τον Αμερικανό πρόεδρο Μπάιντεν, με την καθιερωμένη δήλωση της 24ης Απριλίου για την απόδοση τιμής στα θύματα, έχει εξαιρετική σημασία για πολλούς λόγους.
Καταρχάς το μαρτυρά αυτό η σφοδρή αντίδραση της Άγκυρας, με τις δηλώσεις του Τούρκου προέδρου Ερντογάν απευθείας προς τον Αρμένιο Πατριάρχη στην Κωνσταντινούπολη, με τις δηλώσεις του Καλίν, αλλά και τις δηλώσεις του Τσαβούσογλου. Αντίδραση ενοχής για την οποία ντρέπεται ένα μεγάλο μέρος του τουρκικού λαού – το ξέρουμε καλά όσοι γνωρίζουμε πρόσωπα και πράγματα στη γείτονα.
Είναι εντυπωσιακή η ένταση με την οποία αντιδρά η Τουρκία με το που ακούγεται η λέξη γενοκτονία. Είτε από αρχηγό κράτους, είτε από απλό βουλευτή. Ακόμη-ακόμη και από τις ομοσπονδίες και τους συλλόγους των Ποντίων.
Δεν ξεχνώ την προσωπική μου εμπειρία το 2014, όταν μπήκα μπροστά και μαζί με άλλους βουλευτές αποτρέψαμε την ντε φάκτο κατάργηση της αναγνώρισης της Γενοκτονίας των Ποντίων που θα επερχόταν με το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο. Οι αντιδράσεις τότε της τουρκικής διπλωματίας και οι πιέσεις σε προσκηνιακό και παρασκηνιακό επίπεδο, υπήρξαν τρομερές.
Αν δείλιαζα τότε και έκανα πίσω σήμερα δεν θα μπορούσαμε να μιλάμε για Γενοκτονία Ποντίων, Μικρασιατών, Θρακιωτών.
Έχει λοιπόν μεγάλη σημασία η δήλωση Μπάιντεν –με την οποία όπως τονίζει «επιβεβαιώνει την ιστορία»–, για πολλούς λόγους:
- Είναι σημαντικό για λόγους ιστορικούς η υπερδύναμη να βάζει στον παγκόσμιο διάλογο τη λέξη γενοκτονία, μια λέξη με ιδιαίτερη φόρτιση ουσιαστική και νομική. Αρκεί να σκεφτούμε ότι πολλοί Αμερικανοί πρόεδροι το έταξαν αλλά δεν το έπραξαν.
- Είναι σημαντικό γιατί εμμέσως αναγνωρίζει τη γενοκτονία όλων των χριστιανικών πληθυσμών της Ανατολής στις αρχές του 20ού αιώνα: των Ποντίων, των Ασσυρίων, των Μικρασιατών και των Θρακών, για τους οποίους γίνεται ευθεία αναφορά στο ψήφισμα του Γερουσίας των ΗΠΑ πάνω στο οποίο στηρίχθηκε ο πρόεδρος Μπάιντεν.
- Είναι σημαντικό γιατί ανάβει το πράσινο φως σε άλλες κυβερνήσεις, οι οποίες μέχρι τώρα δεν το έκαναν στο όνομα της διεθνούς διπλωματίας, να αναγνωρίσουν της Γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού και των λοιπών χριστιανικών πληθυσμών.
- Είναι σημαντικό γιατί δίνει την ευκαιρία στην ελληνική κυβέρνηση να αξιοποιήσει το ζήτημα της Γενοκτονίας των Ποντίων στο πλαίσιο της διπλωματικής ατζέντας.
- Είναι σημαντικό γιατί μπορεί να σηματοδοτήσει στροφή της διεθνούς κοινότητας απέναντι στη σημερινή Τουρκία, η οποία λειτουργεί εκδικητικά, επεκτατικά, εξοντωτικά, όπως και πριν από 100 χρόνια.
- Είναι σημαντικό γιατί βάζει την Τουρκία του Ερντογάν στο περιθώριο της διεθνούς πολιτικής σκηνής.
Σε λίγες μέρες πλησιάζει η επέτειος της Γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού, κατά την οποία χάθηκαν 353.000 άνθρωποι και ξεριζώθηκαν άπαντες οι Έλληνες του Εύξεινου Πόντου. Και είναι τώρα η ώρα η Ελλάδα να βάλει για τα καλά στη διπλωματική της φαρέτρα το ζήτημα αυτό, σε μια συγκυρία που η γείτονα συμπεριφέρεται με την αλαζονεία των κεμαλικών των αρχών του 20ού αιώνα.
Η ιστορία είναι η ταυτότητά μας. Αλλά πλέον δεν πρέπει να είναι μόνο αυτό.
Είναι και οδηγός μας απέναντι σε μια Τουρκία που συνεχίζει αμετανόητη, σχεδιάζοντας γκρίζες ζώνες και «γαλάζιες πατρίδες» σε βάρος της πατρίδας μας. Με ανοιχτή την πληγή της εισβολής στην Κύπρο, με νωπές τις μνήμες του ’64 και του ’55, με αξεθώριαστες τις μνήμες της Μικρασίας, του Πόντου και της Ανατολικής Θράκης.
Ο πρόεδρος Μπάιντεν έδειξε το δρόμο της Δικαιοσύνης. Ας τον ακολουθήσουμε.
Σάββας Αναστασιάδης
Βουλευτής ΝΔ Β’ Θεσσαλονίκης και πρόεδρος της Επιτροπής Απόδημου Ελληνισμού της Βουλής
