pontosnews.gr
Κυριακή, 19/10/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Αγγείον

Μπορεί να το συναντήσει κανείς με αρκετά ονόματα

1/10/2014 - 1:35μμ
Αγγείον - Cover Image

(Φωτ.: Βαλεντίνα Ουσταμπασίδη αποκλειστικά για το pontos-news.gr)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Μπορεί να το συναντήσει κανείς με αρκετά ονόματα. Στην Ελλάδα ήρθε κατά πάσα πιθανότητα από την Ασία τον 1ο με 2ο αιώνα μ.Χ. και ονομάστηκε άσκαυλος (ασκός+αυλός). Περισσότερο γνωστό σήμερα είναι ως αγγείον. Στον Πόντο το έλεγαν και τουλούμ’, τούλουμπαν και τουλούμ-ζουρνά. Στα νησιά είναι η τσαμπούνα, και στη Μακεδονία και τη Θράκη η γκάιντα. Ως γκάιντα το χρησιμοποιούν και οι Σλάβοι.

Όπως συμβαίνει και με τα περισσότερα λαϊκά όργανα, έτσι και στο αγγείον ο τουλουμτζής (οργανοπαίχτης) είναι και ο κατασκευαστής.

Για την κατασκευή του οργάνου χρησιμοποιείται επεξεργασμένο δέρμα προβάτου ή κατσίκας, το οποίο το γυρίζουν ανάποδα ώστε το τρίχωμα να είναι στη μέσα μεριά. Έτσι ολόκληρο το τομάρι του ζώου μετατρέπεται σε ένα είδους αεροθάλαμου που κρατείται κάτω από τη μασχάλη.

Μέσω του ειδικού επιστόμιου σωλήνα που τοποθετείται επάνω στον στεγανοποιημένο ασκό, ο οργανοπαίχτης, ενώ παίζει, φυσά ανά διαστήματα προκειμένου να αναπληρώσει τον αέρα που φεύγει από τους αυλούς. Η αναπνοή του γίνεται από το διάφραγμα και όχι με το στήθος και εκεί βρίσκεται η εξήγηση στο γιατί μπορεί κάποιος να παίζει τόσες ώρες χωρίς να κουράζεται.

Ενώ όμως στην γκάιντα του ελλαδικού χώρου και των Σλάβων είναι τοποθετημένος μόνο ένας αυλός με τις κανονισμένες τρύπες και ο άλλος λειτουργεί σε διαφορετική θέση του οργάνου για να κρατάει απλώς το «ίσο», με το αγγείον του Πόντου τα πράγματα είναι διαφορετικά.

Ειδικός αυλός για «ίσο» δεν υπάρχει. Υπάρχουν δύο αυλοί, τοποθετημένοι ο ένας δίπλα στον άλλο, ομοιόμορφοι και με ισάριθμες τρύπες. Οι δύο αυτοί αυλοί παίζουν ταυτόχρονα, ομόηχα και στον ίδιο ακριβώς τόνο.

Ως όργανο ήταν γνωστό σε όλες σχεδόν τις περιοχές του Πόντου, αλλά μαζί με τη λύρα είναι το αγαπημένο όργανο του ανατολικού Πόντου.

Το αγγείον το συναντάμε και χωρίς συνοδεία άλλων μουσικών οργάνων, αλλά και στα πανηγύρια αφού ο έντονος ήχος του βοηθά στο να ακούγεται σε μεγάλη απόσταση.

Καλός τουλουμτζής θεωρείται εκείνος που βάζει «στολίδια» στο παίξιμό του ώστε η μελωδία να καλλωπίζεται διαρκώς. Τα «στολίδια» αυτά είναι κυρίως οι γρήγορες και μικρές νότες και το τσάκισμα της φωνής, όπου μια νότα της μελωδίας επαναλαμβάνεται γρήγορα αφού προηγηθεί η αμέσως ψηλότερη ή χαμηλότερη από αυτήν νότα.

Σύμφωνα με τον Φοίβο Ανωγειανάκη, όταν ο οργανοπαίχτης παράλληλα με τα μελωδικά στολίδια κλείνει τη μία μόνο από τις δύο απέναντι τρύπες, πότε του ενός και πότε του άλλου αυλού, «τότε πετυχαίνει ένα ιδιότυπο πολυφωνικό άκουσμα».

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
• Φ. Ανωγειανάκης, Ελληνικά λαϊκά μουσικά όργανα, εκδ. Μέλισσα, Αθήνα 1991.
• Λήμμα «αγγείον», στο Εγκυκλοπαίδεια Ποντιακού Ελληνισμού, εκδ. Μαλλιάρης-Παιδεία, Θεσσαλονίκη 2007.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

(Φωτ.: gilgit2 / flickr.com / commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ποντιακή παράδοση: Στις 9 Οκτωβρίου «ξεραίνεται ο κούκον ’ς σο κλαδίν»

9/10/2025 - 8:32πμ
Ο Λάζος Τερζάς ως Βασίλειος Διγενής Ακρίτας σε παράσταση στο Θέατρο Βράχων, 6 Ιουλίου 1996 (φωτ.: Δήμος Βύρωνα)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Στον Πόντο, στις εσχατιές της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, «γεννήθηκε» ο Βασίλειος Διγενής Ακρίτας

7/10/2025 - 10:59μμ
(Φωτ.: pixabay.com/Macyvi)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο Τρυγομηνάς χιονίζ’ και κρύον νερόν ποτίζ’ – Ο Οκτώβριος στην ποντιακή λαογραφία

1/10/2025 - 8:35πμ
(Πηγή: mus.gen.tr)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Εντίλ εκούζ: Με νταούλια και… πονηριές οι αγώνες των βοδιών στον Πόντο

12/09/2025 - 8:47μμ
(Φωτ. αρχείου)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το φθινόπωρο με τα… λόγια της ποντιακής διαλέκτου

6/09/2025 - 5:27μμ
Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού

1/09/2025 - 8:38πμ
Στο παρχάρι, αποχαιρετισμός των παραθεριστών από την Τραπεζούντα (φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών / δωρήτρια: Αθηνά Μακρίδου-Καλλιγά)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

31η Αυγούστου, η κλειδοχρονιά της ποντιακής παράδοσης

31/08/2025 - 8:36πμ
(Φωτ.: Richard Bartz / commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Λαϊκή ιατρική στον Πόντο: Οι χίλιες και δύο χρήσεις των προϊόντων της μέλισσας – Από το μέλι μέχρι το κερί

30/08/2025 - 8:00μμ
Ακουαρέλα του Χρήστου Γ. Δημάρχου με θέμα τη γαμήλια πομπή
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ποντιακά έθιμα και τραγούδια του γάμου

24/08/2025 - 11:05πμ
Στις καλαμένιες καλαθούνες οι σοδειές (φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Οι Αύγουστοι των Ποντίων είχαν λεφτοκάρυα, καπνά και κοκκύμελα

10/08/2025 - 3:48μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

(Φωτ.: Ανδρέας Αλεξόπουλος / EUROKINISSI)

Ο ΠΑΟΚ επιβλήθηκε του Προμηθέα με 75-73, μέσα στην Πάτρα

2 ώρες πριν
(Φωτ.: Cyprus Times)

Κύπρος: 45χρονος συνελήφθη για την υπόθεση δολοφονίας του Σταύρου Δημοσθένους στη Λεμεσό

2 ώρες πριν
Φάση από πανηγυρισμούς στο παιχνίδι Παναιτωλικός-ΟΦΗ στο πλαίσιο της Super League (φωτ.:  Γιώργος Δερβίσης/ EUROKINISSI)

Με τεσσάρα καθάρισε ο Παναιτωλικός τον ΟΦΗ – Το παιχνίδι έληξε 4-2

3 ώρες πριν
(Φωτ.: facebook.com/sullogospontion.alexandrosypsilandis)

«Μαθαίνω τη γλώσσα των προγόνων μου» στον Σύλλογο Ποντίων Ηλιούπολης «Αλέξανδρος Υψηλάντης»

3 ώρες πριν
Φορτηγά με ανθρωπιστική βοήθεια βρίσκονται στο πέρασμα της Ράφα, ανάμεσα σε Αίγυπτο και Λωρίδα της Γάζας (φωτ.: EPA/STRINGER)

Μπενιαμίν Νετανιάχου: Το πέρασμα της Ράφα θα παραμείνει κλειστό μέχρι νεωτέρας

4 ώρες πριν
Εικόνα από το ΑΕΛ-ΟΣΦΠ της SUPERLEAGUE 2025-2026 (φωτ.: Γιώργος Ματθαίος / EUROKINISSI)

Super League: Ο Ολυμπιακός κέρδισε 2-0 την ΑΕΛ

5 ώρες πριν
pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • VIDEOS
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign