pontosnews.gr
Τρίτη, 2/09/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Ρωμιοί ή Έλληνες του Πόντου;

Τι έγραφε ο Ξενοφών Άκογλου το 1939, με βάση και την προσωπική του εμπειρία ως μαθητής της Ψωμιαδείου Ελληνικής Σχολής στα Κοτύωρα

9/02/2025 - 10:10πμ
Μαθητές της Ψωμιαδείου Ελληνικής Σχολής με τον δάσκαλο της γυμναστικής και τον παιδονόμο  (πηγή: «Από τη ζωή του Πόντου – Λαογραφικά Κοτυώρων»)

Μαθητές της Ψωμιαδείου Ελληνικής Σχολής με τον δάσκαλο της γυμναστικής και τον παιδονόμο (πηγή: «Από τη ζωή του Πόντου – Λαογραφικά Κοτυώρων»)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Ρωμιοί ή Έλληνες του Πόντου; Και τα δύο, στα Κοτύωρα. Για την πατρίδα της μητέρας του, στην οποία και ο ίδιος πέρασε τα παιδικά του χρόνια, έχει γράψει ο Ξενοφών Άκογλου, ο λογοτέχνης, λαογράφος και στρατιωτικός που είναι γνωστός και με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Ξένος Ξενίτας.

Το έργο του Από τη ζωή του Πόντου – Λαογραφικά Κοτυώρων κυκλοφόρησε το 1939 στην Αθήνα. Ακόμα και σήμερα θεωρείται πολύτιμο λαογραφικό ντοκουμέντο, διότι αποτυπώνει την καθημερινότητα των Ελλήνων.

≈ ≈

Οι Τούρκοι τους ραγιάδες τους Έλληνες τους αποκαλούσανε Ρουμ. Και οι ίδιοι οι Κοτυωρίτες, καθώς κι όλοι οι Πόντιοι λέγανε για τον εαυτόν τους: «Ορωμαίοι είμες» ή «Ορωμαίος είμαι». Και στους Τούρκους που τύχαινε να τους ρωτήσουν στο δρόμο ή στο ύπαιθρο, απαντούσαν: «Ούρουμ ουμ», δηλαδή Ρωμιός είμαι.

Στα παλαιότερα χρόνια μάλιστα νόμιζαν αρκετό και το «Χριστιανοί είμες». Με τη δημιουργία κοινότητας Διαμαρτυρομένων, συμπλήρωναν: «Χριστιανοί Ορθόδοξοι είμες».

Γενάρχη και εθνάρχη είχαν τον Οικουμενικό Πατριάρχη, όπως και όλοι οι αλύτρωτοι Έλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί.

Είχανε πλέρια τη συναίσθηση ότι είναι Έλληνες, σεμνυνόντανε για τη γλώσσα τους που έχει φανερά τ’ αχνάρια της αρχαίας ελληνικής γλώσσας περισσότερο από κάθε άλλο σύγχρονο ελληνικό ιδίωμα και διάλεκτος, και συγκινούντανε και παθαινόντανε με καθετί που είχε σχέση με το ελεύθερο Ελληνικό Βασίλειο.

Μ’ όλ’ αυτά σπάνια αποκαλούσαν τον εαυτό τους Έλληνες. Θυμούμαι σα σήμερα ότι στην 8η Τάξη της Ψωμιαδείου Ελληνικής Σχολής που φοιτούσα πριν από τα 1912 ο σχολάρχης μας Νικόλαος Σουμελίδης μας είχε δώσει για έκθεση να περιγράψουμε τα Κοτύωρα με τους κατοίκους κτλ. Κανείς από τους συμμαθητές δεν είχε χρησιμοποιήσει τη λέξη «Έλληνες» για να ονοματίσει και να χαρακτηρίσει τους Έλληνες και τις ελληνικές κοινότητες της πόλης. Όλοι γενικά χρησιμοποιήσαμε τους όρους «Χριστιανοί Ορθόδοξοι» και «Προτεστάνται ή Διαμαρτυρόμενοι» (τους τελευταίους ούτε για χριστιανούς δεν τους παραδεχτήκαμε».

Θυμούμαι όμως ζωντανά και το γενναίο μαστίγωμα που μας έκαμε σε μια εμπνευσμένη μα και καυστικότατη κριτική του πάνω στα γραφτά μας, ειδικώς απάνω στο ζήτημα αυτό, και την ψυχική συντριβή που μας έκανε να δοκιμάσουμε, για τη σοβαρή παράλειψή μας, με την ενθουσιώδη και σαγηνευτική ρητορεία του ο γοητευτικός και σοφός μας σχολάρχης.

Μικρός Κοτυωρίτης με την εθνική ενδυμασία (πηγή: «Από τη ζωή του Πόντου – Λαογραφικά Κοτυώρων»)

Το ότι δεν συνήθιζαν να χρησιμοποιούν για τον εαυτό τους την ονομασία «Έλληνες» δεν σήμαινε πως είχε έστω κι ο πιο καθυστερημένος και την ελάχιστη ακόμα αμφιβολία για την καταγωγή του την ελληνική. Αν είναι μάλιστα να κρίνει κανείς από μερικές ενδείξεις και να διακινδυνέψει σε ψυχολογικές διερευνήσεις,  μπορεί να βγάλει το συμπέρασμα ότι από σεβασμό και εκτίμηση μεγάλη, σπάνια και εκλεκτικά μόνο –ας πούμε– χρησιμοποιούσανε για τον εαυτό τους τη λέξη «Έλληνας».

Η Ελλάδα και οι Έλληνες οι ελεύθεροι ήτανε στη φαντασία των Κοτυωριτών σαν κάτι το υπερτέλειο, το υπερφυσικό, χωρίς ελάττωμα και έλλειψη καμιά, με ανεπτυγμένες στον υπέρτατο βαθμό όλες τις αρετές, σωματικές, πνευματικές και ψυχικές.

Και σα ραγιάδες που ήσαν, νόμιζαν –υποσυνείδητα– πως θα πρόσβαλλαν τη λέξη αν τη χρησιμοποιούσαν και για τον εαυτό τους, χωρίς ν’ αποκτήσουν τουλάχιστον την πολιτική τους ελευθερία. Αλλά κι η σκοπιμότητα η πολιτική, που καλλιέργησε κατάλληλα και η Εκκλησία, ν’ αποφεύγουν από τα παλιά ακόμα δύσκολα χρόνια της σκλαβιάς τη χρησιμοποίηση του όρου, είχε ασφαλώς δημιουργήσει μια έξη, που δεν αποβάλλεται πάντα εύκολα.

Ο Κοτυωρίτης για να παινευτεί για οποιαδήποτε αιτία –για μια του επιτυχία, για ν’ απειλήσει τον αντίπαλο, για να σκούξει το «κουκουρίκου» ύστερα από επιτυχή καυγά, κοκ–, έλεγε με στόμφο και μ’ επιδεικτική περηφάνεια: «Εγώ είμαι Έλληνας!». Και τον έβλεπες και γέμιζε το στόμα του, άστραφταν τα μάτια του, γελούσαν και τ’ αυτιά του και κορδωνόταν και καμάρωνε σα διάνος. Παρόμοιες στιγμές ήσαν οι ευτυχέστερες της ζωής του.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού

1/09/2025 - 8:38πμ
Στο παρχάρι, αποχαιρετισμός των παραθεριστών από την Τραπεζούντα (φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών / δωρήτρια: Αθηνά Μακρίδου-Καλλιγά)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

31η Αυγούστου, η κλειδοχρονιά της ποντιακής παράδοσης

31/08/2025 - 8:36πμ
(Φωτ.: Richard Bartz / commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Λαϊκή ιατρική στον Πόντο: Οι χίλιες και δύο χρήσεις των προϊόντων της μέλισσας – Από το μέλι μέχρι το κερί

30/08/2025 - 8:00μμ
Ακουαρέλα του Χρήστου Γ. Δημάρχου με θέμα τη γαμήλια πομπή
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ποντιακά έθιμα και τραγούδια του γάμου

24/08/2025 - 11:05πμ
Στις καλαμένιες καλαθούνες οι σοδειές (φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Οι Αύγουστοι των Ποντίων είχαν λεφτοκάρυα, καπνά και κοκκύμελα

10/08/2025 - 3:48μμ
Στην περιοχή που περικλείεται από τη Ματσούκα, τα Πλάτανα και τη Τόνγια, και σήμερα ονομάζεται Ντούζκιοϊ βρίσκονταν τα μοναστήρια Καραπτάλ και Χωνευτέρ' (πηγή: facebook.com/bdeveci61)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το μυστικό του Γιακούπ-αγά: Τα μοναστήρια όπου πήγαιναν Τούρκοι αγάδες από Ματσούκα, Πλάτανα και Τόνγια αλλά όχι χριστιανοί

1/08/2025 - 3:02μμ
(Πηγή: YouTube/ Kostis Vasiliadis)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κωστής Βασιλειάδης, Κώστας Ορφανίδης και Γιώργος Ζήγος ενώνουν τις φωνές τους για το «Ε! κορτσόπον, ντο τερείς»

23/07/2025 - 1:30μμ
Ο ναός του Προφήτη Ηλία στην ενορία Πινατάντων της Σάντας (φωτ.: Facebook / Ψηφιακή Σάντα / Christos Xenidis)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο Προφήτης Ηλίας και ο θρύλος για τη βροχή – Από το Καρς, στην ποντιακή διάλεκτο

20/07/2025 - 11:34πμ
Η παρχαρομάνα ατενίζει τον παρχάρη της (φωτ.: Θωμαΐς Κιζιρίδου)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Παρχαρομάνα, ρωμάνα, αρνομάνα, νεράιδα ή μήπως απλώς μάνα του παρχαριού;

8/07/2025 - 9:05μμ
Άποψη της Τραπεζούντας από τον νότο, το 1833 (πηγή: en.wikipedia.org/wiki/Trabzon/ Godfrey Thomas Vigne)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κιθάρενα – Αργαλί: «Εικόνες» από την αγροτική ζωή στα δροσόλουστα σιμοχώρια της Τραπεζούντας

29/06/2025 - 9:44πμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι εγκαταλείπουν την πόλη της Γάζας μετά τα απανωτά ισραηλινά πλήγματα (φωτ.: EPA/Haitham Imad)

Βέλγιο: Θα αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος αν απελευθερωθούν όλοι οι Ισραηλινοί όμηροι

3 λεπτά πριν
(Φωτ. αρχείου:  EUROKINISSI / Αντώνης Νικολόπουλος)

ΟΠΕΚΕΠΕ: Ο χάρτης των παράνομων επιδοτήσεων ανά Περιφέρεια – Θεαματική πρωτιά για την Κρήτη

31 λεπτά πριν
(Φωτ.: hospkorinthos.gr)

Σοκ στην Κόρινθο: Πέθανε 22χρονος που μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο με τραύμα από μαχαίρι στο λαιμό

1 ώρα πριν
(Φωτ.: ΟΠΑΠ)

Το μονοθέσιο της McLaren Formula 1 Team περιοδεύει στην Ελλάδα – Πρεμιέρα στη Θεσσαλονίκη στις 6 Σεπτεμβρίου

1 ώρα πριν

Δήμος Χαλανδρίου: Φεστιβάλ Ρεματιάς με αφιέρωμα στον Στέλιο Καζαντζίδη

2 ώρες πριν
(Φωτ.: MOTION TEAM / Βασίλης Βερβερίδης)

Χρυσοχοΐδης για ΟΠΕΚΕΠΕ: 1.036 ΑΦΜ με παράνομες επιδοτήσεις 22,7 εκατ. ευρώ – Δέσμευση περιουσιών

2 ώρες πριν
pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign