Η Ρένα Βλαχοπούλου είναι η κορυφαία κωμικός της χώρας. Έγραψε ιστορία τόσο στην πρόζα, όσο και στην επιθεώρηση αλλά και στο μουσικό θέατρο. Άλλωστε ως τραγουδίστρια ξεκίνησε. Και εάν η Ελλάδα την αγαπάει, οι Επτανήσιοι, και ιδιαιτέρως οι συμπατριώτες της οι Κερκυραίοι, την έχουν σαν σημαιοφόρο τους.
Η ίδια χαιρόταν μεν με τη λατρεία του κόσμου, αλλά μέχρι ενός σημείου όπως είχε πει σε συνέντευξή της, η Δέσποινα Στυλιανοπούλου.
«Με φιλοξενούσε κάποτε στην Κέρκυρα με τον άντρα της. Περπατούσαμε οι δυο μας μπροστά και λίγο πιο πίσω εκείνος. Έρχονται δύο κυρίες. “Τι κάνετε, κ. Βλαχοπούλου;” τη ρωτάνε. “Καλά, καλά” είπε η Ρένα. Μετά από λίγο άλλες τρεις, τα ίδια: “Τι κάνετε, κ. Ρένα;”. “Καλά, καλά”» αυτή. Φτάνουμε έξω απ’ τον Άγιο Σπυρίδωνα, όπου τη βλέπουν πάλι δύο γυναίκες, την αναγνωρίζουν και αρχίζουν να χασκογελάνε. Την πλησιάζει η μία: «Τι κάνετε, κ. Ρένα;”». Και γυρνάει η Βλαχοπούλου: “Τι να κάνω, μωρή; Τρώω και χέ.., όπως κι εσύ“», περιέγραψε.
Μία ιστορία αγάπης, μία τραγωδία και ένα γεννημένο ταλέντο
Όλα άρχισαν όταν ο πατέρας της, ο αριστοκράτης Γιάννης Βλαχόπουλος, ερωτεύτηκε τη μητέρα της, Καλλιόπη, η οποία ήταν κόρη κάποιας υπηρέτριας που εργαζόταν στο σπίτι του. Έτσι ο πατέρας Βλαχόπουλος αποκλήρωσε τον γιο.
Το ζευγάρι αψήφησε τα πάντα, παντρεύτηκε και έκανε 9 παιδιά. Το πέμπτο ήταν η Ρηνούλα, όπως τη φώναζαν.
Η ίδια είχε δηλώσει πως λόγω φτώχειας έκλεβε από τα καλαθάκια των πλούσιων συμμαθητών της. «Ήμουν διάολος, αλλά κακή, κάκιστη μαθήτρια» έχει πει.
Η απέχθεια της για το σχολείο την έκανε να γίνει μιας πρώτης τάξεως νοικοκυρά από μικρή, ενώ σιγά-σιγά άρχισε να παίζει και στο παιδικό θέατρο της Κέρκυρας. Στα 16 της τραγούδησε για πρώτη φορά σε κάποιο ζαχαροπλαστείο της Σπιανάδας, ενώ το 1938 γνώρισε και ερωτεύτηκε τον ποδοσφαιριστή της ΑΕΚ Κώστα Βασιλείου. Μαζί μετακόμισαν στην Αθήνα, όπου παντρεύτηκαν το καλοκαίρι του 1939.
Την ίδια χρονιά στο βαριετέ «Όασις» στο Ζάππειο όπου ο Μίμης Τραϊφόρος παρουσίαζε νέους καλλιτέχνες, η Ρένα δοκίμασε τις ικανότητές της στο τραγούδι. Εντυπωσίασε τον Τραϊφόρο, ο οποίος της ζήτησε να τραγουδά εκεί μονίμως.
Πράγματι, την άλλη μέρα πήγε να τραγουδήσει στο βαριετέ φορώντας δανεική τουαλέτα από τη χορεύτρια Μπέλα Σμάρω, την οποία πάτησε και έπεσε κάτω.
Το πρωί της 1ης Νοεμβρίου 1940 η ιταλική αεροπορία βομβάρδισε την Κέρκυρα. Μία από τις πρώτες βόμβες έπεσε στο πατρικό της ηθοποιού. Εκείνη τη στιγμή μέσα βρισκόταν οι γονείς της, οι οποίοι δεν είχαν προλάβει να κατέβουν στα καταφύγια και σκοτώθηκαν.
Η Ρένα Βλαχοπούλου δεν ήταν στο νησί και έμαθε τα τραγικά νέα λίγο προτού εμφανιστεί στο σανίδι του θεάτρου. Η αδερφή της πήγε στο καμαρίνι της και της μετέφερε την είδηση του θανάτου των γονιών τους.
Ο Μάκης Δελαπόρτας έχει πει σχετικά: «Η Ρένα βγήκε στη σκηνή με πόνο ψυχής, κάτι που δεν ξέχασε ποτέ. Τραγούδησε εκείνο το βράδυ. Αλλά, όπως μου διηγήθηκε, είπε το μισό τραγούδι, δεν άντεξε και βγήκε η Άννα Καλουτά και είπε το υπόλοιπο».
Σινεμά: Από εχθρός, σύμμαχος
Μέχρι τις αρχές του 1950 η Ρένα Βλαχοπούλου διέπρεπε στο τραγούδι. Τόσο που τη θεωρούσαν βασίλισσα της εγχώριας τζαζ – μάλιστα με τον συνθέτη Γιάννη Σπάρτακο είχαν κάνει και υπερεπιτυχημένες εμφανίσεις στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Το 1954 εμφανίστηκε σαν ηθοποιός στην επιθεώρηση Σουσουράδα, ενσαρκώνοντας μία κοπέλα ερωτευμένη με τον Νίκο Σταυρίδη. Με τον ηθοποιό είχαν πολύ καλές σχέσεις και μάλιστα ήταν να πρωταγωνιστήσουν στην ταινία Η ζηλιάρα. Όμως, ενώ είχαν ξεκινήσει τα γυρίσματα, εκείνος αποχώρησε και τη θέση του πήρε ο Γιώργος Κωνσταντίνου.
Μία χρονιά νωρίτερα, το 1953, είχε παίξει στην τουρκική ταινία Ανατολίτικες νύχτες (Affet Beni Allahim). Το φιλμ δεν προβλήθηκε ποτέ στην Ελλάδα.
Η κινηματογραφική της καριέρα ξεκίνησε ουσιαστικά το 1956 με την ταινία Πρωτευουσιάνικες περιπέτειες, που έχει καταχωριστεί και ως η πρώτη έγχρωμη. Το φιλμ δεν σημείωσε επιτυχία, ούτε το Όταν λείπει η γάτα που ακολούθησε.
Και αυτές οι δύο αποτυχίες –ή μέτριες επιτυχίες, αν προτιμάτε– ήταν μία από τις αιτίες που ο Φιλοποίμην Φίνος δεν την ήθελε για πρωταγωνίστρια στο Μερικοί το προτιμούν κρύο. Τελικά λύγισε στην επιμονή του Γιάννη Δαλιανίδη.
Η Ρένα Βλαχοπούλου έγινε σταρ του σινεμά από τη μια μέρα στην άλλη, ενώ δοκιμάστηκε σαν πρωταγωνίστρια στην Χαρτοπαίκτρα, γράφοντας ιστορία. (Το εν λόγω φιλμ, όπως και το Ένα κορίτσι για δύο, ήταν και τα μόνα στα οποία δεν τραγούδησε – έτσι, για την ιστορία.)
Όταν παίζεις το σανίδι στα δάχτυλα
Μαζί με την Άννα Καλουτά στο σανίδι ήταν οι βασίλισσες της επιθεώρησης, αν και αντιπροσώπευαν ξεχωριστή σχολή η καθεμία. Και δεν ήταν λίγες οι φορές που έπαιξαν μαζί, παρότι… αντίπαλες.
Μέχρι που στα μισά των ’70s άρχισε να αλλάζει το είδος, όπως ήταν φυσικό. Η νέα φουρνιά δημιουργών γύρισε την πλάτη στην παλαιά φρουρά που και εκείνη όμως είχε την καχυποψία απέναντι στο καινούργιο.
«Μου ερχόντουσαν και κείμενα που δεν έλεγαν τίποτα. Αλλά τα δούλευα, τα πάλευα» είχε δηλώσει η ίδια σε συνέντευξή της. Και όντως, όσοι είχαν την τύχη να τη δουν από μια περίοδο και μετά, έσωζε στην κυριολεξία παραστάσεις. Αλλά και ταινίες, όπως κάποιες που έκανε στα ’80s.
Χαρακτηριστικό ήταν το σκηνικό που είχε συμβεί σε παράσταση που ειδικά ένα συγκεκριμένο βράδυ δεν πήγαινε με τίποτα. Η Ρένα κατέβηκε κάτω στο κοινό, εντόπισε μια κυρία γύρω στα 50+ και άρχισε το παιχνίδι μαζί της. Ξεκίνησε μάλιστα να της λέει πόσο ωραίο ήταν το μπλε γυαλιστερό ταγιέρ που φορούσε.
Αφού η ηθοποιός άρχισε να της εξιστορεί για το τι τράβηξε με ένα ακτινολόγο κάνοντας όλο το θέατρο να έχει πέσει κάτω από τα γέλια, της έπιασε τον ώμο για να δει από τι ύφασμα ήταν το ταγιέρ. Η γυναίκα ντράπηκε μάλλον και τραβήχτηκε. Γύρισε τότε η Βλαχοπούλου και με εκείνο το αμίμητο στιλ της είπε: «Σιγά μωρή, το ρούχο ήθελα να πιάσω, δεν ήθελα να σε ….».
Η άλλη Ρένα
Με την τηλεόραση δεν τα πήγε καλά. Το ντεμπούτο της έγινε με τη σειρά Μια Αθηναία στην Αθήνα που έκανε πρεμιέρα τον Ιανουάριο του 1976. Και παρόλο που τα κείμενα, όπως και τη σκηνοθεσία, υπέγραφε μεταξύ άλλων ο Αλέκος Σακελλάριος η δουλειά αυτή δεν έκανε επιτυχία.
Στην άνοιξη της ιδιωτικής τηλεόρασης έπαιξε στη σειρά Μάμμα μια σε σενάριο Χάρη Ρώμα, ο οποίος μάλιστα υποδυόταν τον γιο της – είναι ίσως η μόνη τηλεοπτική της στιγμή που κάποιοι θυμούνται.
Και βέβαια την guest εμφάνιση στους 10 μικρούς Μήτσους, που είναι απλά μοναδική:
https://www.youtube.com/watch?v=7mRZaPXj8AQ
Το ένα από τα δύο πιο «εναλλακτικά» πράγματα που έκανε στην καριέρα της το όφειλε σε άρνηση της άσπονδης φίλης της Μελίνας Μερκούρη. Είναι γνωστή η ιστορία του επικού ξεμαλλιάσματος λόγω ενός επιθεωρησιακού νούμερου που έπαιζε η Βλαχοπούλου.
Όταν η Μελίνα αρνήθηκε να ηχογραφήσει το Τρίτο στεφάνι του Κώστα Ταχτσή, δέχτηκε πρόταση η Ρένα για το ρόλο της Νίνας. Την Εκάβη αρχικά ήταν να την υποδυθεί η Γεωργία Βασιλειάδου. Έκανε μία πρόβα που ήταν σχεδόν τραγική και αποχώρησε.
Τη θέση της δίπλα στη Βλαχοπούλου την πήρε η Σμάρω Στεφανίδου, επιλογή που αποδείχτηκε μαγική.
Για την ιστορία, το έτερο εναλλακτικό που έκανε ήταν η παράσταση Λυσιστράτη 1979 σε κείμενο Γιώργου Σκούρτη και σκηνοθεσία Γιάννη Δαλιανίδη. Ανέβηκε στο REX, όμως δεν… περπάτησε.
Φήμες και μύθοι
Όπως κάθε υπερεπιτυχημένο άτομο στο χώρο, έτσι και η Ρένα Βλαχοπούλου είχε και φανατικούς εχθρούς. Δεν ήταν λίγοι –ή μάλλον, λίγες– που τη θεωρούσαν πολύ σνομπ και απλησίαστη. Εικόνα που μάλλον δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, απλά της είχε αποδοθεί γιατί η ίδια βαριόταν τα πολύ κοσμικά και ανούσια. Προτιμούσε όταν είχε ρεπό να πηγαίνει για ψάρεμα.
Ομολογουμένως δεν είχε πολλές φιλίες με ανθρώπους της δουλειάς της, γιατί όπως έλεγε βαριόταν τα κουτσομπολιά.
Είναι χαρακτηριστική η ιστορία της επίσημης γνωριμίας της με την Αλίκη Βουγιουκλάκη που έγινε το… 1995, και μάλιστα με μεσολάβηση του Μάκη Δελαπόρτα. Βέβαια είχαν συνεργαστεί για τρεις παραστάσεις τον Αύγουστο του 1962 στην Οδό ονείρων που η Αλίκη αντικατέστησε τον… Δημήτρη Χορν, είχαν συναντηθεί και στα στούντιο της Φίνος Φιλμ, αλλά παρέα ή να φάνε μαζί δεν είχαν κάνει.
Εκείνη τη βραδιά λοιπόν στο σπίτι της Ρένας η Αλίκη καταπάτησε τη διατροφική της συνήθεια που πολύ συχνά ήταν μαρούλι-ψάρι και δοκίμασε κατσικάκι με πατάτες, ύστερα από παρότρυνση της οικοδέσποινας. «Φάε μωρή λίγο κατσικάκι να λιγδώσει το άντερό σου» της είχε πει, κατακτώντας τη φυσικά.
Όσο για την περιβόητη τσιγκουνιά της, η ίδια θεωρούσε εαυτόν οικονόμα. Χαρακτηριστικό είναι το σκηνικό που είχε συμβεί με τα τρία παιδιά του φίλου και συνεργάτη της Φώτη Μεταξόπουλου. Στα βαφτίσια των δύο πρώτων η Ρένα είχε δώσει στον ευτυχή πατέρα από μία χρυσή λίρα. Στη βάφτιση του τρίτου έδωσε ξανά λίρα, αλλά τον έπιασε παράμερα και του είπε: «Μην κάνεις και τέταρτο, με ξεπαράδιασες»!
Τα τελευταία χρόνια της ζωής της απείχε ακόμα και από τηλεοπτικές εμφανίσεις. Ούτως ή άλλως οι δικοί της άνθρωποι την προστάτευαν, αλλά και η ίδια δεν ήθελε να τη δει ο κόσμος άρρωστη και γερασμένη.
Η Ρένα Βλαχοπούλου πέθανε στις 29 Ιουλίου 2004.
Σπύρος Δευτεραίος
