Παρά το γεγονός ότι κατά καιρούς βουλευτές της αντιπολίτευσης κατέθεταν σχέδια νόμου στη Βουλή του Ισραήλ για την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων, χρειάστηκε να φτάσουν στο ναδίρ οι σχέσεις με την Τουρκία ώστε ο ίδιος ο επικεφαλής του εβραϊκού κράτους να δηλώσει ότι αναγνωρίζει ως γενοκτονία το σχέδιο εθνοκάθαρσης των Αρμενίων, των Ποντίων και των Ασσυρίων από τους Τούρκους στις αρχές του 20ού αιώνα.
Μέχρι σήμερα το Ισραήλ επέλεγε τη «σιωπή» ή γενικόλογες διατυπώσεις επικαλούμενο τη μοναδικότητα του Ολοκαυτώματος, αλλά κυρίως τον παράγοντα Τουρκία.
Αλλά έφτασε η ώρα και ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε «Μόλις το έκανα», κατά τη διάρκεια podcast με τον παρουσιαστή Πάτρικ Μπετ-Ντέιβιντ, ο οποίος προέρχεται από ασσυριακή οικογένεια.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Γιατί τώρα
Η χρονική συγκυρία δεν είναι τυχαία, όπως σχολιάζουν και οι Times of Israel. Οι σχέσεις Ιερουσαλήμ-Άγκυρας βρίσκονται στο χαμηλότερο σημείο εδώ και δεκαετίες.
Από την αρχή του πολέμου στη Γάζα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει ταχθεί αναφανδόν στο πλευρό της Χαμάς, χαρακτηρίζοντας την τρομοκρατική οργάνωση «κίνημα αντίστασης», αλλά και καταδικάζοντας τις ισραηλινές επιχειρήσεις ως «γενοκτονία». Δεν έχει αποφύγει ακόμη και το να συγκρίνει τον Νετανιάχου με τον Χίτλερ, ενώ έχει ευρύτερα επιλέξει τη ρητορική πλήρους ρήξης με το εβραϊκό κράτος.
Σε αυτό το πλαίσιο, η δημόσια αναγνώριση από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό λειτουργεί ως πολιτικό μήνυμα προς την Άγκυρα: το Ισραήλ δεν έχει πλέον κανέναν λόγο να κρατά «διπλωματικές ισορροπίες», αντιθέτως προχωρά σε μια κίνηση με ισχυρό συμβολισμό, γνωρίζοντας ότι θα προκαλέσει τη σφοδρή αντίδραση της τουρκικής ηγεσίας.
Τι έχει γίνει έως τώρα
Η στάση της ισραηλινής πολιτικής ηγεσίας απέναντι στη Γενοκτονία των χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας υπήρξε για δεκαετίες διχαστική.
Από τον Σιμόν Πέρες που το 2001 μίλησε για «τραγωδία, όχι γενοκτονία», μέχρι τον πρώην πρόεδρο Ρεουβέν Ρίβλιν που είχε εκφράσει δημοσίως την ανάγκη αναγνώρισης, υπήρξαν προσπάθειες αλλά ποτέ πολιτική βούληση για επίσημη υιοθέτηση.
Το δίλημμα ήταν πάντα το ίδιο: Η προστασία των δεσμών με μια στρατηγική περιφερειακή δύναμη ή ηθική υποχρέωση αναγνώρισης, ειδικά από το κράτος που δημιουργήθηκε στη σκιά του Ολοκαυτώματος.
Τι σημαίνει η δήλωση
Η δήλωση του Μπενιαμίν Νετανιάχου δεν συνιστά ακόμη θεσμική πράξη – δεν υπάρχει επίσημη αναγνώριση από την Κνεσέτ. Μένει λοιπόν να φανεί εάν το επόμενο διάστημα θα έχουμε μια επίσημη κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση.
Σε κάθε περίπτωση όμως, σηματοδοτεί πολιτική στροφή με πιθανές συνέπειες στην περιφερειακή εξίσωση.
Από τη μία, οριστικοποιεί την πλήρη ρήξη ανάμεσα σε Ισραήλ-Τουρκίας. Από την άλλη, φέρνει το Ισραήλ πιο κοντά στην Αρμενία, στην Ελλάδα και στην ασσυριακή διασπορά που εδώ και χρόνια επιζητούν τη διεθνή αναγνώριση.
Ουσιαστικά με την ιστορική πλέον φράση «Μόλις το έκανα» ο Μπενιαμίν Νετανιάχου δείχνει ότι η διαμορφούμενη πραγματικότητα της Μέσης Ανατολής και η σύγκρουση με την Άγκυρα αρχίζουν να σβήνουν τις παλιές κόκκινες γραμμές.