Για πρώτη φορά Αμερικανοί και Ευρωπαίοι επιστήμονες πιστεύουν ότι βρήκαν ίχνη –απολιθώματα ψαριών, δέντρων και ζώων– που χρονολογούνται αμέσως μετά την κατακλυσμική πρόσκρουση στη Γη, πριν από περίπου 66 εκατομμύρια χρόνια, ενός μεγάλου αστεροειδούς που οδήγησε στην εξαφάνιση των έως τότε κυρίαρχων δεινοσαύρων, αλλά και του 75% όλης της πανίδας και της χλωρίδας εκείνης της εποχής.
Ανασκαφές στην περιοχή Μπάουμαν στη Βόρεια Ντακότα των ΗΠΑ έφεραν στο φως μια εντυπωσιακή συλλογή απολιθωμάτων, τα οποία είχαν σκεπαστεί από πολλαπλά θραύσματα που είχαν πέσει από τον ουρανό, προφανώς μετά την εκτίναξη τους στον αέρα μετά την πρόσκρουση. Τα απολιθώματα έφεραν επίσης ενδείξεις ότι είχαν κατακλυστεί από το νερό, πιθανώς εξαιτίας ενός τεράστιου τσουνάμι που προκάλεσε η πτώση του αστεροειδούς με διάμετρο γύρω στα 12 χιλιόμετρα.
Οι 12 ερευνητές, με επικεφαλής τον παλαιοντολόγο Ρόμπερτ ΝτεΠάλμα του Πανεπιστημίου του Κάνσας, που θα κάνουν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), εκτιμούν ότι για πρώτη φορά οι επιστήμονες έχουν την ευκαιρία να πάρουν μια ιδέα των τρομερών γεγονότων που συνέβησαν μερικά λεπτά έως ώρες μετά την πρόσκρουση του αστεροειδούς σε μια περιοχή στον σημερινό Κόλπο του Μεξικού.
Η πρόσκρουση δημιούργησε στη χερσόνησο Γιουκατάν τον κρατήρα Τσιξουλούμπ, με διάμετρο σχεδόν 200 χιλιομέτρων, ο οποίος είναι σήμερα σε μεγάλο βαθμό υποθαλάσσιος, θαμμένος 600 μέτρα κάτω από το βυθό.
Οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι τα απολιθώματα της Β. Ντακότας έχουν ηλικία 65,76 εκατομμύρια χρόνια, η οποία ταιριάζει με την χρονολόγηση για την πτώση του αστεροειδούς.
Η πρόσκρουση, η οποία θα ταρακούνησε τη Γη όσο ένας σεισμός 10 έως 11 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, θα εκτόξευσε δισεκατομμύρια τόνους λιωμένων και διαλυμένων πετρωμάτων προς κάθε κατεύθυνση σε απόσταση χιλιάδων χιλιομέτρων. Τα απολιθωμένα ψάρια που βρέθηκαν, έχουν βράγχια γεμάτα από τέτοια θραύσματα (υαλώδεις τηκτίτες), διαμέτρου έως πέντε χιλιοστών, τα οποία θα είχαν κατακλύσει το νερό όπου θα έπεσαν μαζικά σαν πύρινες βολίδες με ταχύτητες 150 έως 300 χιλιομέτρων την ώρα. Ανάλογα τέτοια θραύσματα, που θα είχαν προκαλέσει τεράστιες πυρκαγιές στα δάση, βρέθηκαν εγκλωβισμένα μέσα σε απολιθώματα ρητίνης δέντρων.
Πιθανώς χρειάστηκαν έως 17 ώρες εωσότου το γιγάντιο τσουνάμι από το Μεξικό διασχίσει μια απόσταση 3.000 χιλιομέτρων και φθάσει στη Βόρεια Ντακότα, σε μια περιοχή όπου τότε υπήρχε θάλασσα και σήμερα είναι ξηρά, όπου βρέθηκαν τα απολιθώματα. Το τσουνάμι θα συμπαρέσυρε οτιδήποτε ζωντανό και άψυχο βρήκε στο δρόμο του. Γι’ αυτό, στο «νεκροταφείο» απολιθωμάτων στη Βόρεια Ντακότα βρέθηκαν στοιβαγμένα σε διαδοχικούς σωρούς ψάρια, κλαδιά δέντρων, θηλαστικά, έντομα, οστά δεινοσαύρων και άλλα αρχαία ζώα όπως αμμωνίτες.
Ανάμεσα στους ερευνητές είναι ο καθηγητής γεωλογίας Ουόλτερ Αλβάρεζ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Μπέρκλεϊ, ο οποίος, μαζί με τον νομπελίστα πατέρα του Λούις, ανέπτυξαν από το 1979 τη διάσημη πλέον θεωρία της πρόσκρουσης ως αιτίας εξαφάνισης των δεινοσαύρων.
Ο συνεργάτης του Ντέιβιντ Μπέρνχαμ δήλωσε ότι «είχαμε καταλάβει πως άσχημα πράγματα συνέβησαν αμέσως μετά την πρόσκρουση, αλλά έως τώρα κανένας δεν είχε βρει την “κάννη που καπνίζει”. Έτσι, μας έλεγαν “ακούμε για την έκρηξη που σκότωσε τους δεινόσαυρους, αλλά γιατί δεν υπάρχουν πτώματα παντού;”. Τώρα έχουμε πια και νεκρά σώματα. Δεν είναι δεινόσαυροι, αλλά τελικά θα βρεθούν και αυτοί». Ήδη στον «υγρό τάφο» της Βόρειας Ντακότας, σύμφωνα με τον ΝτεΠάλμα, βρέθηκαν και απολιθωμένα απομεινάρια δεινοσαύρων.
Άλλοι επιστήμονες πάντως θεωρούν πιθανό ότι η πρόσκρουση του αστεροειδούς δεν ήταν η μοναδική αιτία για την εξαφάνιση των δεινοσαύρων, στην οποία πιθανώς συνέβαλαν επίσης κατακλυσμικές και μακρόχρονες εκρήξεις ηφαιστείων, καθώς και η κλιματική αλλαγή.
- Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Παύλος Δρακόπουλος.
