Η Ανάσταση του Ιησού Χριστού εορτάζεται πάντα βεβαίως ημέρα Κυριακή, αλλά φέτος έχουμε, παρά μία ημέρα, την όχι συνήθη περίπτωση της συμπτώσεως και της ημερομηνίας της Αναστάσεως.
Κατά την άποψη του αείμνηστου αστρονόμου Κ. Χασάπη (1914-1972) ο Ιησούς Χριστός αναστήθηκε περί την 3η πρωινή της 9ης Απριλίου.
Αυτό το εξαιρετικά ενδιαφέρον αστρονομικό-επιστημονικό στοιχείο αναφέρεται στο προσφάτως κυκλοφορηθέν βιβλίο της Μάρως Παπαθανασίου, ομ. καθηγητρίας του Τμήματος Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Αθηνών, με τον τίτλο Αστρονομικός προσδιορισμός Γεννήσεως και Αναστάσεως του Ιησού Χριστού και η Κυριακή Προσευχή υπό Κ. Σ. Χασάπη (Αθήνα, 2018).
Ως προς το έτος της Αναστάσεως αυτό καθορίζεται από την χρονολογία της γεννήσεως Του και την ηλικία των 33 ετών που, κατά τις ιστορικές μαρτυρίες, έζησε ο Χριστός. Κατά τους υπολογισμούς του αειμνήστου Κ. Σ. Χασάπη και την εργασία της Μάρως Παπαθανασίου η όχι συμβατική, αλλά χρονολογημένη αστρονομικά και ιστορικά, με βάση τις διηγήσεις των Ευαγγελιστών Ματθαίου, Λουκά και Ιωάννου, ημερομηνία της γεννήσεως προσδιορίζεται στο 4 πΧ. Με δεδομένο ότι στη λατινική μέτρηση δεν υπάρχει το μηδέν και από το -1 η χρονολογία περνάει στο +1 ο χρόνος της Σταυρώσεως και της Αναστάσεως του Χριστού προσδιορίζεται στο 30 μΧ.
Η ιστόρηση των τελευταίων ημερών του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού στην επίγεια Ζωή Του από τους τέσσερις Ευαγγελιστές και συγκεκριμένα κατά την εβδομάδα από της αφίξεώς Του στη Βηθανία και της πανηγυρικής εισόδου Του στα Ιεροσόλυμα έως την σταύρωσή Του, την στον Άδη κάθοδό του και την ανάστασή Του έχει κέντρο την ημέρα της εορτής του Πάσχα των Εβραίων, που αρχίζει την 15η ημέρα του μήνα Νισάν και εκείνη τη χρονιά, τη χρονιά της Αναστάσεως του Χριστού, ήταν ημέρα Σάββατο.
Λαμβάνοντας υπόψει ότι το ημερονύκτιο άρχιζε με τη δύση του ηλίου, όπως τηρείται και σήμερα στο εκκλησιαστικό τυπικό, έχουμε τα εξής:
Κατά τις ιστορήσεις των Ευαγγελιστών, την 8η Νισάν, ημέρα Σάββατο, «προ έξι ημερών του Πάσχα ήλθεν εις Βηθανίαν, όπου ην Λάζαρος ο τεθνηκώς, όν ήγειρεν εκ νεκρών» (Ιωαν. ιβ΄ 1). (Σημ.: Εδώ ο Ευαγγελιστής υπονοεί το «πάσχα του αρνίου», δηλαδή την παραμονή της εορτής του Πάσχα, την 14η του Νισάν, οπότε έσφαζαν τον αμνό και ετοίμαζαν τις πικρίδες και τα άζυμα.).
Την Κυριακή, 9η Νισάν, «τη επαύριον» ο Κύριος εισέρχεται θριαμβευτικά στην Ιερουσαλήμ (Ιωαν. ιβ΄ 12).
Το εσπέρας της Κυριακής προς τη Δευτέρα, οπότε αρχίζει η 10η Νισάν, ο Ιησούς διανυκτερεύει στη Βηθανία. Οι Φαρισαίοι έχουν αποφασίσει να Τον εξοντώσουν και επιζητούν να Τον συλλάβουν, αλλά φοβούνται να το κάνουν δημόσια, γιατί φοβούνται τον λαό. Την Δευτέρα το πρωί ο Κύριος επανέρχεται στην Ιερουσαλήμ από την Βηθανία και όταν βλέπει μια συκιά με πολλά φύλλα, αλλά χωρίς καρπούς την καταριέται και αυτή ξεραίνεται.
Την Τρίτη, 11η Νισάν, το πρωί ο Χριστός στα Ιεροσόλυμα συνεχίζει να διδάσκει. Κινητοποιούνται εναντίον Του οι θιγόμενοι από τα λόγια Του άρχοντες, αρχιερείς, γραμματείς και πρεσβύτεροι (Μαρκ. ια΄ 27-29). Διέκοψαν τη διδασκαλία του και άρχισαν να Τον ερωτούν για να Τον παγιδεύσουν. Τους αποστομώνει με τις απαντήσεις Του και συνεχίζει τη διδασκαλία Του.
Νέο κύμα εχθρών Του, αυτήν τη φορά φαρισαίοι και ηρωδιανοί (Μαρκ. ιβ΄ 13-17), που τον μισούν εξίσου με τους άλλους, τον πλησιάζουν και προσπαθούν και αυτοί να Τον παγιδεύσουν, για να Τον συλλάβουν και να Τον εκτελέσουν. Επιδιώκουνν να Τον εμφανίσουν ως λαϊκό επαναστάτη, που αμφισβητεί την εξουσία του Καίσαρα. Τους αποστομώνει και αυτούς. Τους ζητεί να του δείξουν το ρωμαϊκό νόμισμα, που κυκλοφορείται στην Παλαιστίνη, και τους συνιστά «απόδοτε τα Καίσαρος Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ». Η οργή τους φτάνει στο κατακόρυφο.
Νέο κύμα επίθεσης και στήσιμο παγίδας από τους Σαδδουκαίους (Μαρκ. ιβ΄ 18). Νέα ήττα των εχθρών του Χριστού. Την ημέρα της Τετάρτης, 12ης Νισάν, ο Ιησούς διανυκτερεύει στο Όρος των Ελαιών και ανακοινώνει ότι «μετά δύο ημέρας το Πάσχα γίνεται και ο υιός του ανθρώπου παραδίδοται εις το σταυρωθήναι».
Παράλληλα οι αρχιερείς, γραμματείς και οι πρεσβύτεροι του λαού συνωμοτούν πώς να συλλάβουν με δόλο και να φονεύσουν τον Ιησού.
Την ίδια ημέρα μια γυναίκα προσήλθε και «κετέχεεν επί την κεφαλήν αυτού μύρον πολύτιμον» (Ματθ. κστ΄ 6-10). Η Τετάρτη είναι τρεις ημέρες πριν από την «εορτή» του Πάσχα των Εβραίων και οι γραμματείς και φαρισαίοι επείγονται να δράσουν. Στη συνωμοσία βρίσκεται αρωγός τους ο μαθητής του Ιησού, Ιούδας ο Ισκαριώτης, ο προδότης…
Έφθασε η Πέμπτη, 13η Νισάν. Κατά τον Ευαγγελιστή Ιωάννη εκείνη την ημέρα τελείται ο Μυστικός Δείπνος. Όμως, με τη δύση του ηλίου αρχίζει η Παρασκευή, 14η του Νισάν, και στη διάρκειά της (δηλαδή έως τη δύση του ηλίου την επομένη ημέρα) μετά την προδοσία ακολουθεί η έναρξη της προδιαγεγραμμένης διαδικασίας για να σταυρωθεί ο Ιησούς, ως ληστής και κακούργος, δηλαδή τα όσα τραγικά συνέβησαν με το Συνέδριο, τον Πιλάτο, τον Ηρώδη, πάλι τον Πιλάτο, την Σταύρωση.
Ότι ο Χριστός καταδικάστηκε και απέθανε στον σταυρό την παραμονή της εορτής του Πάσχα είναι γραμμένο στο Ταλμούδ, όπως αναφέρει η Μ. Παπαθανασίου, με βάση τη μελέτη του δασκάλου της Κ. Σ. Χασάπη, ως εξής: «Ετιμωρήθη (ο Ιησούς) την παραμονήν του Πάσχα … (και) Τον εσταύρωσαν την παραμονήν του Πάσχα, εκτελεσθείσης της αποφάσεως υπό του Ποντίου Πιλάτου, του Ιησού άγοντος το 33ον έτος της ηλικίας αυτού».
Το Πάσχα των Εβραίων, η 15η Νισάν, εορτάσθηκε Σάββατο τα έτη 26, 30 και 33 μ.Χ. Με βάση τα όσα προαναφέρθηκαν η Σταύρωση ήταν την Παρασκευή, 7 Απριλίου, και η Ανάσταση του Κυρίου έλαβε χώρα τα ξημερώματα της Κυριακής 9ης Απριλίου του 30 μ.Χ. Από τη στιγμή του σταυρικού θανάτου Του ο Χριστός πηγαίνει στον Άδη, τον νικά, καταργεί το θάνατο και λυτρώνει τις ψυχές όσων είχαν πεθάνει πριν από την έλευσή Του.
Η Ανάσταση στην ορθόδοξη εικονογραφία ιστορείται ακριβώς με την κάθοδο στον Άδη του Θεανθρώπου Ιησού, το γκρέμισμα των πυλών του και την απελευθέρωση του Αδάμ και της Εύας, ως συμβολικών προσώπων όλου του προ Χριστού ανθρωπίνου γένους.
Γιώργος Ν. Παπαθανασόπουλος.
