Τι συμβαίνει στα Σκόπια;

Δεν του έφθαναν του Αλ. Τσίπρα τα χίλια δυο προβλήματα με τους εταίρους του στην Ευρωζώνη, προστέθηκε και η αμερικανική δυσαρέσκεια για τον αγωγό Turkish Stream, που συμφώνησε με τον Βλ. Πούτιν.

Ας μην ανησυχεί όμως διότι ο αγωγός δεν θα γίνει, και την ευθύνη γι’ αυτό θα μπορούσε να μην την έχει ο Τσίπρας, διασώζοντας την αξιοπιστία του προς τον Πούτιν.

Την ευθύνη θα αναλάβουν τα Σκόπια διά του νέου πρωθυπουργού τους, ο οποίος και θα διακηρύξει την έξοδο της χώρας του από τη συμφωνία.

Ο αγωγός Turkish Stream προτάθηκε από τον Πούτιν στον Ερντογάν μετά την αποτυχία του σχεδίου South Stream (πάλι ρωσικής εμπνεύσεως), λόγω αθέτησης των υποσχέσεων που έδωσε η Βουλγαρία. Η Σόφια πιέστηκε ανοιχτά και υπαναχώρησε. Ο Πούτιν έπρεπε να αλλάξει τα σχέδιά του. Και σκέφτηκε τον Turkish Stream.

Στην περίπτωση των αγωγών που εξυπηρετούν τη Ρωσία, ο διεθνής παράγων είναι απροκάλυπτος. Πιέζει ανοιχτά, και όταν χρειάζεται, απειλεί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα υπήρξε η Ελλάδα με τον Κώστα Καραμανλή να αποδέχεται τον αγωγό Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη και τον Γιώργο Παπανδρέου να υπαναχωρεί μόλις αναλαμβάνει την πρωθυπουργία. Προηγήθηκαν πολλά, παρασκηνιακά και μη, ακόμη και απειλές για τη ζωή του πρώην πρωθυπουργού.

Ο ρωσικός αγωγός, αν κατασκευαστεί, θα προμηθεύει την Ευρώπη με ενέργεια και θα υποκαταστήσει τον αγωγό που σήμερα διέρχεται από την Ουκρανία. Η Μόσχα θέλει να σταματήσει την προμήθεια ενέργειας στην Ευρώπη μέσω Ουκρανίας. Και αναζητά άλλη οδό. Οι ΗΠΑ στέκονται εμπόδιο επικαλούμενες την ανάγκη η Ευρώπη να έχει εναλλακτικές πηγές ενεργειακής τροφοδοσίας ώστε να μην είναι αιχμάλωτη κανενός. Πίσω από το πρόσχημα αυτό, το οποίο έχει και μια λογική βάση, κρύβεται η προσπάθεια της Ουάσινγκτον να περιορίσει τη Μόσχα και η υποστήριξη της ουκρανικής ενεργειακής οδού.

Οι ΗΠΑ προωθούν τον αγωγό TAP, ο οποίος θα προμηθεύει την Ευρώπη με αζερικό αέριο από την Κασπία Θάλασσα. Οι ευρωπαϊκές ανάγκες δεν είναι τόσο μεγάλες ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν δύο αγωγοί. Ένας θα πρέπει να κατασκευαστεί, και το παιχνίδι παίζεται στο ποιος.

Ο Πούτιν διαμόρφωσε τις προϋποθέσεις να προχωρήσει ο δικός του αγωγός, ο Turkish Stream. Τουρκία, Ελλάδα, πΓΔΜ, Σερβία, Ουγγαρία –οι χώρες, δηλαδή, από τις οποίες θα διέλθει– συμφώνησαν. Οι Αμερικανοί, όμως, έχουν τις αντιρρήσεις τους και τις εξέφρασαν δημοσίως διά του απεσταλμένου τους επί ενεργειακών θεμάτων, πριν από λίγες μέρες στην Αθήνα.

Αλλά αυτό δεν αρκεί. Καθώς εξελίσσεται το θέμα, άρχισαν και οι πιέσεις. Η Αλβανία, η οποία με τον ρωσικό αγωγό μένει εκτός νυμφώνος ενώ με τον TAP ευνοείται, εξέδωσε NOTAM προς την Ελλάδα για τις έρευνες για υδρογονάνθρακες στο Ιόνιο. Η Σερβία πλαγιοκοπείται και πάλι από τη Βοσνία, και ίσως ανακινηθεί και το θέμα της Βοϊβοντίνας, σερβικής επαρχίας βορειοανατολικά, στην οποία υπάρχει ισχυρή ουγγρική μειονότητα. Tα Σκόπια αποσταθεροποιούνται και η Τουρκία δέχεται ένα πολύ σκληρό ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου, με το οποίο της ζητείται να αποσύρει το casus belli προς την Ελλάδα. Το ψήφισμα είναι πολύ ευνοϊκό για την Ελλάδα, αλλά θα ήταν αδιανόητη σε άλλη χρονική συγκυρία η έκδοσή του.

Όλα αυτά είναι μηνύματα της αμερικανικής δυσαρέσκειας προς τις ενδιαφερόμενες χώρες, αλλά αρκεί η αποσταθεροποίηση των Σκοπίων για να ακυρωθεί ο ρωσικός αγωγός. Αν τα Σκόπια δεν συμμετάσχουν, και με δεδομένο ότι ούτε η Βουλγαρία συμμετέχει, ο αγωγός δεν μπορεί παρά να φτάσει ως την Ελλάδα, αν η Αθήνα μπορέσει να αντισταθεί στις αμερικανικές πιέσεις.

Ίσως όμως δεν χρειαστεί καν η ελληνική κυβέρνηση να δυσαρεστήσει τους Αμερικανούς. Η αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης Γκρούεφσκι θεωρείται δεδομένη, και ο ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Ζόραν Ζάεφ, αν έλθει στην εξουσία θα έλθει αποκλειστικά και μόνο με την αμερικανική υποστήριξη. Όπως έκανε και ο Γιώργος Παπανδρέου, από τις πρώτες δηλώσεις του θα είναι η ακύρωση της συμμετοχής της χώρας του στον ρωσικό αγωγό.

Ο Γκρούεφσκι έχει προκαλέσει την οργή των Δυτικών κυβερνήσεων με τη συμπεριφορά του και τον αυταρχικό τρόπο που κυβερνά τη χώρα του. Παρά τον ακραίο εθνικισμό του, η ενασχόληση του διεθνούς παράγοντα με τις αντιδημοκρατικές και γραφικές ενέργειές του απήλλαξε την Ελλάδα από δυσάρεστες πιέσεις για λύση στο θέμα της ονομασίας.

Το αποτέλεσμα της πολιτικής του είναι η μεγάλη κοινωνική δυσαρέσκεια Σλάβων και Αλβανών στη χώρα του. Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης δημοσιοποίησε τηλεφωνικές συνομιλίες του Γκρούεφσκι με υπουργούς του στις οποίες αποκαλύπτονταν ακόμη και δολοφονικές μεθοδεύσεις ή συγκαλύψεις δολοφονιών. Η αξιωματική αντιπολίτευση των Σκοπίων είναι αδύνατον να έχει την τεχνική δυνατότητα να υποκλέπτει συνομιλίες του πρωθυπουργού. Άρα, εικάζεται πως αυτό ήταν έργο ισχυρών μυστικών υπηρεσιών που έχουν αυτήν τη δυνατότητα.

Το τελευταίο διάστημα, με αιχμή την επίθεση Αλβανών με στολές του UCK στο Κουμάνοβο, γίνεται μια προσπάθεια αποσταθεροποίησης των Σκοπίων και το ερώτημα είναι «γιατί;». Το ακόμη σημαντικότερο ερώτημα είναι ποιος μεθοδεύει την αποσταθεροποίηση, από την τελευταία εκδήλωση της οποίας υπήρξαν οκτώ αστυνομικοί νεκροί από την πΓΔΜ και δεκατέσσερις τρομοκράτες.

Τα σενάρια που ακούστηκαν ήταν τρία:

Πρώτον, να μεθόδευσε την όλη επιχείρηση ο ίδιος ο Γκρούεφσκι με σκοπό να φοβίσει το λαό του από ενδεχόμενη αποσταθεροποίηση και να τον συσπειρώσει γύρω από την εξουσία του. Το σενάριο αυτό πάσχει στο ότι ιδιαίτερα μετά το θάνατο οκτώ αστυνομικών, κάποιος από το παρασκήνιο θα μιλούσε και θα το αποκάλυπτε. Είναι δύσκολο, εδώ που έφθασαν τα πράγματα, να κρατηθεί μυστική μια τέτοιου είδους επιχείρηση.

Το δεύτερο σενάριο αναφέρεται σε εξέγερση αλυτρωτικών αλβανικών θυλάκων που παρέμειναν ενεργοί από την εποχή του UCK. Και αυτό το σενάριο είναι αδύναμο, διότι οι Αλβανοί γνωρίζουν καλά πως η οποιαδήποτε εξέγερσή τους δεν θα έχει καμιά τύχη αν δεν έχει την υποστήριξη των Αμερικανών.

Το τρίτο και πιο πιθανό σενάριο υποστηρίζει πως τους αλβανικούς τρομοκρατικούς θύλακες ενεργοποίησε ο διεθνής παράγων για να στείλει ένα αποφασιστικό μήνυμα προς τον Γκρούεφκσι, να εγκαταλείψει την εξουσία.

Την επομένη των επεισοδίων παραιτήθηκαν δύο υπουργοί του μετά από σύσκεψη στην αμερικανική πρεσβεία!

Η διάδοχη κατάσταση του Γκρούεφσκι θα είναι ο Ζάεφ, ο ηγέτης της Σοσιαλδημοκρατικής αντιπολίτευσης, ο οποίος θα είναι αυτός που θα ενταφιάσει τον ρωσικό αγωγό, θα αποδεχθεί μια σύνθετη ονομασία και θα δώσει λύσεις στις σχέσεις με τους Αλβανούς των Σκοπίων. Έτσι, θα ανοίξει ο δρόμος για ένταξη και στο ΝΑΤΟ.

Ας είναι προετοιμασμένη η ελληνική πλευρά.