pontosnews.gr
Τετάρτη, 26/11/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Ιωάννης Ευνούχος: Ο Τραπεζούντιος προστάτης και δωρητής των μονών Θεοσκεπάστου, Φάρου και Παναγίας Σουμελά

Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας στα μέσα του 14ου αιώνα

23/09/2024 - 8:45μμ
Το πρόθυρο του υπόσκαφου παρεκκλησίου της Μονής Παναγίας Θεοσκεπάστου. Διακρίνονται οι βυζαντινές τοιχογραφίες που εικονίζουν τους κτήτορες της μονής, Αυτοκράτορα Αλέξιο Γ΄και τη σύζυγό του Θεοδώρα (φωτ.: nhmuseum.gr/Αδελφοί Κακούλη, δεκαετία 1890)

Το πρόθυρο του υπόσκαφου παρεκκλησίου της Μονής Παναγίας Θεοσκεπάστου. Διακρίνονται οι βυζαντινές τοιχογραφίες που εικονίζουν τους κτήτορες της μονής, Αυτοκράτορα Αλέξιο Γ΄και τη σύζυγό του Θεοδώρα (φωτ.: nhmuseum.gr/Αδελφοί Κακούλη, δεκαετία 1890)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Αν και μεγάλος δούκας και ισχυρή προσωπικότητα που επηρέασε τη ζωή της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας, στα μέσα του 14ου αιώνα, ο Ιωάννης Ευνούχος δεν είναι ένα πρόσωπο ευρέως γνωστό. Δωρητής και κτήτορας μονών του Πόντου αλλά και πέραν αυτού, έχει συνδέσει το όνομά του με την ίδρυση των μοναστηριών της Θεοσκεπάστου στην Τραπεζούντα και του Φάρου στην Περατεία –το υπερπόντιο έδαφος της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας, που περιλαμβάνει τις πόλεις της Κριμαϊκής Χερσονήσου, Κερτς και την ενδοχώρας τους–, αλλά και με δωρεές στην Παναγία Σουμελά στη Ματσούκα.

Ο Ιώαννης Ευνούχος ήταν αξιωματούχος της Τραπεζούντας, που ωστόσο εικάζεται πως δεν ανήκε σε κάποια από τις επιφανείς αριστοκρατικές οικογένειες της πόλης και άρα η ανέλιξή του στην ιεραρχία οφειλόταν στις ικανότητές του.

Ζούσε στα Λίμνια, στις ακτές του Εύξεινου Πόντου, που ήταν και ναυτική βάση.

Τοιχογραφία από τη Μονή Θεοσκεπάστου ή Kızlar Manastırı (δηλαδή μοναστήρι των κοριτσιών) όπως το ονομάζουν οι Τούρκοι (φωτ.: commons.wikimedia.org/wiki/Dick Osseman)

Όπως αναφέρει η Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού για τη Μικρά Ασία, «μνημονεύεται για πρώτη φορά στις πηγές σε σχέση με τα γεγονότα που ακολούθησαν την αλλαγή στο θρόνο της Τραπεζούντας, όταν μετά τις βραχύχρονες διακυβερνήσεις του Ανδρόνικου Γ΄ Μεγάλου Κομνηνού (1332-1332) και του Μανουήλ Β΄ Μεγάλου Κομνηνού (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 1332) στο θρόνο ανέβηκε ο Βασίλειος Μέγας Κομνηνός (1332-1340).

»Ο νέος αυτοκράτορας στηριζόταν στη βυζαντινή υποστήριξη και στην υποστήριξη μερίδας αρχόντων φιλοβυζαντινής τοποθέτησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι την ανάρρησή του στο θρόνο ακολούθησαν μέτρα εναντίον της τοπικής αριστοκρατίας μη ελληνικής καταγωγής, ενώ πριν περάσει πολύς καιρός ο Βασίλειος νυμφεύτηκε την Ειρήνη Παλαιολογίνα, εξώγαμη κόρη του Βυζαντινού αυτοκράτορα Ανδρόνικου Γ΄ Παλαιολόγου.

»Σύμφωνα με πληροφορίες του Μιχαήλ Πανάρετου, στις 21 Φεβρουαρίου του 1333 ο μέγας δουξ Ιωάννης έλαβε μέρος στα επεισόδια στα οποία δολοφονήθηκε ο πρόσφατα ανατραπείς αυτοκράτορας Μανουήλ Β΄ Μέγας Κομνηνός. Το γεγονός αυτό υποδεικνύει τη φιλοβυζαντινή τοποθέτηση και του ίδιου του ευνούχου Ιωάννη, υπόθεση που επιβεβαιώνεται εξάλλου και από μεταγενέστερα γεγονότα».

Μερικά χρόνια αργότερα ο ευνούχος Ιωάννης αναμείχθηκε στον εμφύλιο πόλεμο στην Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας, υποστηρίζοντας την Ειρήνη Παλαιολογίνα.

Η Ειρήνη, σύζυγος του Βασιλείου Μεγάλου Κομνηνού, ανέλαβε το θρόνο μετά τον αιφνίδιο θάνατο του Βασιλείου στις 6 Απριλίου του 1340. Το γεγονός ότι δεν ήταν νόμιμος διάδοχος του θρόνου της Τραπεζούντας αφενός (εφόσον δεν καταγόταν από τον οίκο των Μεγάλων Κομνηνών) και οι ισχυροί δεσμοί της με το Βυζάντιο από όπου ζητούσε βοήθεια αφετέρου έστρεψαν μερίδα της τοπικής αριστοκρατίας εναντίον της. Στις συγκρούσεις που ξέσπασαν, ο μέγας δούκας Ιωάννης, παίρνοντας το μέρος της Ειρήνης, εκδήλωσε για μιαν ακόμα φορά φιλοβυζαντινή διάθεση.

Στις πηγές αναφέρεται ότι στις 2 Ιουλίου 1340 ο Ιωάννης έφθασε από το φρούριο των Λιμνίων στην Τραπεζούντα με μεγάλο στρατό. Στη σύγκρουση που ακολούθησε πυρπολήθηκε η μονή του Αγίου Ευγενίου και όλα τα γύρω κτήρια καταστράφηκαν από την πυρκαγιά. Ο Ιωάννης Ευνούχος συνέλαβε ορισμένους επιφανείς εκπροσώπους της αντίπαλης πλευράς στον εμφύλιο πόλεμο, μεταξύ άλλων και τον άρχοντα Τζανιχίτην, τον οποίον οδήγησε στα Λίμνια, όπου αργότερα ο τελευταίος εκτελέστηκε.

Στον ίδιο τόπο, τον Μάρτιο του 1344, δολοφονήθηκε ο Ιωάννης Ευνούχος κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες.

Είναι πάντως λογικό να υποθέσουμε ότι επρόκειτο για ενέργεια των πολιτικών του αντιπάλων, καθώς ο μέγας δουξ ήταν υπεύθυνος για την κράτηση στα Λίμνια του Μιχαήλ Μεγάλου Κομνηνού, ο οποίος στέφθηκε αυτοκράτορας μετά το θάνατο του Ιωάννη.

Πηγές
•Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία.
•Radic Radivoj, Ιωάννης Ευνούχος, 2003.
•Ιστορία του ελληνικού έθνους, τόμ. Θ’ (Αθήνα 1980), σ. 330 (Ελένη Αρβελέρ-Γλύκατζη).
•Karpov, S.P., Trapezund i Konstantinopol v XIV veke, Vizantijskij vremennik 36 (1974), σ. 86.
•Uspenskij, F.I., Očerki iz istorii Trapezuntskoj imperii (Λένινγκραντ 1929), σ. 102-103.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Μπροστά: Λεβόν Μπλετζιάν, Αγαβνί Ταστζιάν και Νάντια-Αναχίντ Σαραφιάν. Πίσω: Φρανκ Μπλετζιάν, Οβάννες Μπλετζιάν, Νάζεν Μπλετζιάν, Νβάρτ Μπασματζιάν, Χάικ Μπασματζιάν, Χραντ-Μικαέλ Μπασματζιάν (πηγή: houshamadyan.org)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Νάντια Μπασματζιάν-Σαραφιάν: Από την Πόλη στη Θεσσαλονίκη – Δύο αρμενικές οικογένειες που διέσωσαν τις μνήμες τους μέσα από τέσσερις γενιές

24/11/2025 - 9:26μμ
(Εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Χριστόφορος Μουρατχανίδης: Ο δημοτικιστής Σανταίος συγγραφέας που απολύθηκε από το Φροντιστήριον Τραπεζούντος

24/11/2025 - 10:33πμ
Πασχάλιο με τον ζωδιακό κύκλο, στο Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών (φωτ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Γρηγόριος Χιονιάδης: Η ζωή και το έργο του θεμελιωτή της πρώτης μεγάλης Ακαδημίας Αστρονομίας στην Τραπεζούντα

21/11/2025 - 5:12μμ
Ο Παναγιώτης Τζουλιάδης στο σπίτι του παππού του Παναγιώτη Κακουλίδη στην Τραπεζούντα (πηγή: Μουσείο Επιτροπής Ποντιακών Μελετών / Δωρήτρια: Αθηνά Μακρίδου-Καλλιγά)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Παναγιώτης Τζουλιάδης: Ένας λόγιος γιατρός – Τραπεζούντα, Ρωσία, Αθήνα

19/11/2025 - 10:02πμ
(Φωτ.: youtube / pamposcy pax)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Χαράλαμπος Βασιλειάδης: Ο Μικρασιάτης στιχουργός, ο «Τσάντας» πίσω από τις μεγαλύτερες λαϊκές επιτυχίες

18/11/2025 - 3:05μμ
Το φρούριο της Σταυρούπολης τον 19ο αιώνα και αριστερά ο Γεώργιος Βλαστώφ (εικ.: Γεωργία Βορύλλα)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Γεώργιος Βλαστώφ, ένας χαρισματικός Έλληνας της Ρωσίας – Κυβερνήτης της Σταυρούπολης, μυστικοσύμβουλος του τσάρου, λόγιος

10/11/2025 - 10:44μμ
Ο Θεόδωρος Κασάπης με ευρωπαϊκά ρούχα και φέσι (πηγή: Wikipedia)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Θεόδωρος Κασάπης, ένας ξεχασμένος διανοούμενος της οθωμανικής Τουρκίας – Έλληνας της Καππαδοκίας, επαναστάτης του Τύπου

10/11/2025 - 9:52πμ
Ο Βλαδίμηρος Κοκκινάκης το 1936 (πηγή: Ria Novosti)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Βλαδίμηρος Κοκκινάκης, ο πιλότος ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης, ο άνθρωπος των ρεκόρ

8/11/2025 - 8:04μμ
Η Άννα Πετροχείλου επί το έργον, σε φωτ. της ΕΣΕ. Στο φόντο ένα από τα «παιδιά» της, το σπήλαιο Κουτούκι στην Παιανία (φωτ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Άννα Μινάρδου-Πετροχείλου: Η Σμυρνιά που φώτισε τα ελληνικά σπήλαια – Η πρώτη Ελληνίδα που ανέβηκε στις κορυφές του Ολύμπου και των Άλπεων

7/11/2025 - 10:46μμ
Φωτογραφία από το αρχείο της ΕΠΜ με λεζάντα «Ο Νίκος Καπνάς στην οδός Πλάτωνος Καλλιθέας το 1955. Δίπλα αριστερά διακρίνονται οι φυλακές, πρώην Σκοπευτήριο» (πηγή: searchculture.gr)· στο φόντο, εξώφυλλα περιοδικών που εξέδωσε (εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Νίκος Καπνάς: Οι λέξεις του ζωντάνεψαν «Μορφές και εικόνες ζωής» του Πόντου – Τη δική του υπογραφή έφεραν σημαντικά ποντιακά περιοδικά

3/11/2025 - 8:44μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

(Φωτ. αρχείου: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Στέλιος Γιανσακίδης)

Ελπιδοφόρος: «Αναχρονισμός» η μη λειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης

2 λεπτά πριν
Ουκρανές ανάβουν κεριά σε αυτοσχέδιο βωμό στο Κίεβο για τους  νεκρούς στρατιώτες και εθελοντές που σκοτώθηκαν στη διάρκεια των μαχών (φωτ.: EPA/Sergey Dolzhenko)

Ντ. Τραμπ: Η Μόσχα συμφώνησε σε μερικές παραχωρήσεις – Την ερχόμενη εβδομάδα ο Γουίτκοφ στη Ρωσία

36 λεπτά πριν
Πορεία προς τον Άγνωστο Στρατιώτη, 26 Νοεμβρίου 1961  (φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών / Ψηφιακό Μουσείο του Ποντιακού Ελληνισμού)

500 χρόνια από την Άλωση της Τραπεζούντας: Οι ιστορικές φωτογραφίες-ντοκουμέντα

1 ώρα πριν
(Φωτ.: facebook/ Σύλλογος Ποντίων Βερολίνου / Verein der Griechen aus Pontos in Berlin e.V.)

Ποντιακό και λαϊκό γλέντι με τους «Υψηλάντηδες» στο Βερολίνο

2 ώρες πριν
Το πλοίο Spiridon II  όσο ήταν αραγμένο στην Πάνορμο (φωτ.: Χ/Murat)

Τουρκία: Αποβιβάστηκαν στη Λιβύη οι χιλιάδες αγελάδες από την Ουρουγουάη

2 ώρες πριν
Βροχή (φωτ.: EUROKINISSI / Μιχάλης Παπανικολάου)

Καιρός: Αρχίζει κακοκαιρία 3 ημερών – Πού αναμένονται σήμερα βροχές και καταιγίδες

3 ώρες πριν
pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • VIDEOS
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign