Παναγία Σουμελά στην Τραπεζούντα: Εργασίες για να έρθει ξανά στο φως η ιστορία

Κορυφαίος τουριστικός προορισμός στο νομό Τραπεζούντας παραμένει η Μονή της Παναγίας Σουμελά, η οποία θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά κέντρα θρησκευτικού τουρισμού στην Τουρκία.

Στην καρδιά του Πόντου, στην περιοχή της Ματσούκας, μετά και την ολοκλήρωση του τρίτου σταδίου των αναστηλωτικών εργασιών, το πλήρες άνοιγμα του μνημείου την 1η Ιουλίου 2021 συνοδεύθηκε από διαδοχικά ρεκόρ επισκέψεων.

Είναι πλέον σαφές ότι το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας «επενδύει» στη Μονή Σουμελά, παρά τις… παραφωνίες σαν αυτή με την άδεια που δόθηκε για το «πάρτι» με την ηλεκτρονική μουσική, και τη άδεια για την Πατριαρχική Θεία Λειτουργία τον Δεκαπενταύγουστο του 2023, η οποία εγκρίθηκε σχεδόν την τελευταία στιγμή.

Το ιστορικό μοναστήρι των Ελλήνων έκλεισε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο του 2015· το πρώτο στάδιο των εργασιών περιλάμβανε τη στερέωση των επικίνδυνων βράχων. Μερικώς για το κοινό άνοιξε στις 28 Ιουλίου 2020, οπότε και παράλληλα ήταν σε εξέλιξη η δεύτερη φάση των εργασιών, μέχρι να φτάσουμε στο πλήρες άνοιγμα.

Αυτή τη φορά είναι σε εξέλιξη εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης των πολύτιμων τοιχογραφιών-αγιογραφιών, με στόχο την επαναφορά (όσο το δυνατό) της αρχικής τους ομορφιάς. Οι φθορές που υπάρχουν δεν οφείλονται μόνο στο χρόνο, αλλά και σε βάνδαλους που έχουν χαράξει ονόματα και φράσεις, ή έχουν προσπαθήσει να «σβήσουν» τα πρόσωπα των αγίων που απεικονίζονται.

Το έργο έχει αναλάβει η Διεύθυνση του Περιφερειακού Εργαστηρίου Αποκατάστασης και Συντήρησης Τραπεζούντας. Ήδη έχει… ανακαλυφθεί η αναπαράσταση του Μυστικού Δείπνου· οι συντηρητές που εργάζονται στο μνημείο διαβεβαιώνουν ότι οι όποιες παρεμβάσεις έχουν χαρακτήρα αποκατάστασης και όχι αντικατάστασης.

Προτού πιάσουν δουλειά –δίνοντας προτεραιότητα σε όσες τοιχογραφίες κινδύνευαν να χαθούν για πάντα–, προηγήθηκε η μελέτη τους, η τεκμηρίωσή τους, οι αναλύσεις των χρωμάτων και του γύψου και η δημιουργία κονιαμάτων όσο το δυνατό πιο κοντά στα αρχικά χρώματα.