pontosnews.gr
Πέμπτη, 25/12/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Ευθύμιος Αγριτέλης, επίσκοπος Ζήλων (1876-1921)

Εθνοϊερομάρτυρας, βοηθός του μητροπολίτη Γερμανού Καραβαγγέλη

4/02/2023 - 1:29μμ
Ο επίσκοπος Ζήλων Ευθύμιος Αγριτέλης (πίνακας στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο· πηγή: greekencyclopedia.com)

Ο επίσκοπος Ζήλων Ευθύμιος Αγριτέλης (πίνακας στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο· πηγή: greekencyclopedia.com)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Γεννήθηκε στο χωριό Παράκοιλα της Λέσβου στις 6 Ιουλίου 1876 με το όνομα Ευστράτιος Αγριτέλης (ή Αγριτέλλης). Σε ηλικία 9 ετών οι γονείς του τον αφιέρωσαν στη Μονή Λειμώνος κοντά στην Καλλονή, όπου ο ηγούμενος αρχιμανδρίτης Άνθιμος Γεωργιέλλης του έδωσε το όνομα Ευθύμιος.

Το 1889 γράφτηκε στη Λειμωνιάδα Σχολή της μονής, όπου έλαβε εγκύκλιες σπουδές ως το 1892. Το 1900 αναχώρησε με υποτροφία της μονής Λειμώνος για την Κωνσταντινούπολη, όπου σπούδασε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης και χειροτονήθηκε διάκονος. Μετά την αποφοίτησή του διορίστηκε διευθυντής της Λειμωνιάδας Σχολής και ιεροκήρυκας της επαρχίας Μήθυμνας.

Το 1910 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και διατέλεσε ως το 1912 πρωτοσύγκελος Μήθυμνας. Στις 27 Ιουλίου 1912, και αφού στο μεταξύ είχε προσληφθεί ως γενικός αρχιερατικός επίτροπος του μητροπολίτη Αμάσειας Γερμανού Καραβαγγέλη, χειροτονήθηκε επίσκοπος Ζήλων στον δυτικό Πόντο.

Ενάρετος και δραστήριος, κυβέρνησε με ένθερμο ζήλο και πατριωτισμό τη μεγάλη μητρόπολη της Αμάσειας. Στα δέκα χρόνια της αρχιερατείας του παρουσίασε πραγματικά πληθωρικό έργο.

Οι συνθήκες διαβίωσης του ελληνισμού του Πόντου την εποχή εκείνη ήταν εξαιρετικά τραγικές, εξαιτίας των σκληρών και φανατικών διωγμών των Τούρκων. Με την παρουσία του όμως αφύπνιζε και τόνωνε το εθνικό και θρησκευτικό συναίσθημα των κατοίκων της περιοχής.

Με το ξέσπασμα του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου ο Τούρκος Εμβέρ Πασάς έδωσε εντολή κατάταξης σε όλους τους Οθωμανούς πολίτες για πόλεμο κατά των Ρώσων. Πολλοί Παφραίοι, με προτροπή του Ευθύμιου, αρνήθηκαν να καταταγούν στον τουρκικό στρατό και βγήκαν στα βουνά, όπου δημιούργησαν αντάρτικα ένοπλα τμήματα.

Οι Τούρκοι τους κατεδίωκαν σαν λιποτάκτες, ιδιαίτερα στην περιοχή της Πάφρας και της Σαμψούντας. Ο Ευθύμιος οδοιπορούσε αδιάκοπα από ενορία σε ενορία, συχνά υπό καταδίωξη και κίνδυνο σύλληψης, χωρίς να λογαριάζει πείνα, αρρώστιες και κακουχίες, για να βοηθήσει, να εμψυχώσει και να στηρίξει τους Έλληνες.

Οι Τούρκοι για λόγους στρατηγικούς είχαν αποφασίσει την εκτόπιση των χριστιανικών πληθυσμών Αρμενίων και Ελλήνων του παραθαλάσσιου Πόντου στο εσωτερικό της Ανατολής. Οι διωγμοί ήταν στην ημερήσια διάταξη, και ο Ευθύμιος ήταν υποχρεωμένος –καθώς ο μητροπολίτης Γερμανός απουσίαζε συχνά– να φροντίζει και να διευθετεί όλες τις υποθέσεις των χριστιανών.

Είχε πολιτική ευστροφία. Ήταν ο νους και η ψυχή των αντάρτικών ομάδων του Νεπιέν Νταγ και κατ’ επέκταση όλων των ανταρτικών σωμάτων του Ταφσάν Νταγ, Αγιού Τεπέ κτλ., που είχαν ιδρυθεί από τον Καραβαγγέλη και ο αριθμός τους ανέρχονταν στους περίπου 20.000 αντάρτες.

Το 1917 ανέλαβε ηγετικό ρόλο σε ένοπλες ομάδες ανταρτών, κατευθύνοντάς τες κατά του τουρκικού στρατού και των τσετών, που δρούσαν ως μισθοφόροι των Τούρκων κατά των Ελλήνων.

Στις 15 Αυγούστου 1919 συγκέντρωσε 12.000 αντάρτες έξω από την κωμόπολη Τσασούρ, νότια της Πάφρας, με επικεφαλής τον οπλαρχηγό Κυριάκο Παπαδόπουλο (παππού του Κοτζά Αναστάς), με αποτέλεσμα την ολοσχερή καταστροφή της πόλης και τον αφανισμό των Τούρκων ενόπλων. Από εκείνη τη μέρα οι Τούρκοι τον καταζητούσαν ζωντανό ή νεκρό, θεωρώντας τον αρχηγό των ανταρτών του δυτικού Πόντου.

Στις 21 Ιανουαρίου 1921 συνελήφθη με πολλούς άλλους προκρίτους της Αμάσειας και φυλακίστηκε . Στη φυλακή της Σούγιας υπέφερε φρικτά βασανιστήρια, και εξαντλημένος από τις κακουχίες και τις στερήσεις πέθανε στις 29 Μαΐου του 1921.

Οι φύλακες πέταξαν στα σκουπίδια το σώμα του, το οποίο πιστοί περιμάζεψαν και έθαψαν κρυφά στο προαύλιο της Αγίας Τριάδας. Οι άλλοι συγκρατούμενοί του –μεταξύ των οποίων και ο Πλάτων Αϊβαζίδης–, συνολικά 174, καταδικάστηκαν σε θάνατο και απαγχονίστηκαν στις 21/9/1921 στην πλατεία της Αμάσειας.

Η αγιοκατάταξή του έγινε το 1992 μαζί με τους μάρτυρες Χρυσόστομο Σμύρνης, Προκόπιο Ικονίου, Γρηγόριο Κυδωνιών, Αμβρόσιο Μοσχονησίων και των συν αυτοίς Μικρασιατών νεομαρτύρων. Η μνήμη τους τιμάται τον Σεπτέμβριο, την Κυριακή προ της Υψώσεως του Σταυρού.

Πηγές
• Εγκυκλοπαίδεια του ποντιακού ελληνισμού, εκδ. Μαλλιάρης-Παιδεία, Θεσσαλονίκη.
• el.wikipedia.org/wiki/Επίσκοπος_Ζήλων_Ευθύμιος_Αγριτέλης.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

(Φωτ.: margiana.su/viktor-ivanovich-sarianidi/)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Βίκτωρ Σαρηγιαννίδης: Ο Πόντιος «ποιητής της αρχαιολογίας» που ανακάλυψε χαμένους πολιτισμούς στην καρδιά της Ασίας

22/12/2025 - 1:31μμ
Η φωτογραφία αυτή είναι η τελευταία του Φώτη Κόντογλου, τον Μάιο του 1965 (πηγή: Facebook / Fotis Kontoglou Original - Φώτη Κόντογλου Αρχείο)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Φώτης Κόντογλου, ο εμβληματικός ζωγράφος που αδικήθηκε από το ελληνικό κράτος

14/12/2025 - 1:52μμ
O Αλέξανδρος Μπαλτατζής στο Δοξάτο Δράμας (πηγή: Μουσείο «Αλ. Μπαλτατζής)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Αλέξανδρος Μπαλτατζής: Ένας Πόντιος της προσφυγιάς στα θεμέλια του αγροτικού κινήματος

7/12/2025 - 10:26μμ
(Εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Γιώργος Βελισσαρίδης (1909-1994): Ο γνωστός-άγνωστος Τραπεζούντιος με το πολυδιάστατο έργο

30/11/2025 - 2:56μμ
Ο Μανουήλ Α' Κομνηνός σε πορτρέτο που βρίσκεται στο Μουσείο του Βατικανού, η σημαία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και οι δύο όψεις χρυσού νομίσματος της εποχής του (εικ.: Γεωργία Βορύλλα)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Μανουήλ Α’ Κομνηνός: Ο «ευλογημένος αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης» που προσπάθησε να διατηρήσει την ισχύ του Βυζαντίου

30/11/2025 - 10:30πμ
Μπροστά: Λεβόν Μπλετζιάν, Αγαβνί Ταστζιάν και Νάντια-Αναχίντ Σαραφιάν. Πίσω: Φρανκ Μπλετζιάν, Οβάννες Μπλετζιάν, Νάζεν Μπλετζιάν, Νβάρτ Μπασματζιάν, Χάικ Μπασματζιάν, Χραντ-Μικαέλ Μπασματζιάν (πηγή: houshamadyan.org)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Νάντια Μπασματζιάν-Σαραφιάν: Από την Πόλη στη Θεσσαλονίκη – Δύο αρμενικές οικογένειες που διέσωσαν τις μνήμες τους μέσα από τέσσερις γενιές

24/11/2025 - 9:26μμ
(Εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Χριστόφορος Μουρατχανίδης: Ο δημοτικιστής Σανταίος συγγραφέας που απολύθηκε από το Φροντιστήριον Τραπεζούντος

24/11/2025 - 10:33πμ
Πασχάλιο με τον ζωδιακό κύκλο, στο Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών (φωτ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Γρηγόριος Χιονιάδης: Η ζωή και το έργο του θεμελιωτή της πρώτης μεγάλης Ακαδημίας Αστρονομίας στην Τραπεζούντα

21/11/2025 - 5:12μμ
Ο Παναγιώτης Τζουλιάδης στο σπίτι του παππού του Παναγιώτη Κακουλίδη στην Τραπεζούντα (πηγή: Μουσείο Επιτροπής Ποντιακών Μελετών / Δωρήτρια: Αθηνά Μακρίδου-Καλλιγά)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Παναγιώτης Τζουλιάδης: Ένας λόγιος γιατρός – Τραπεζούντα, Ρωσία, Αθήνα

19/11/2025 - 10:02πμ
(Φωτ.: youtube / pamposcy pax)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Χαράλαμπος Βασιλειάδης: Ο Μικρασιάτης στιχουργός, ο «Τσάντας» πίσω από τις μεγαλύτερες λαϊκές επιτυχίες

18/11/2025 - 3:05μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

(Φωτ.: Instagram georgemofficial)

Τζορτζ Μάικλ: Σαν σήμερα έφυγε από τη ζωή ο καλλιτέχνης που τραγούδησε όσο κανένας τα Χριστούγεννα

23 λεπτά πριν
Στιγμιότυπο από τη χριστουγεννιάτικη γιορτή του Συλλόγου Ποντίων Έδεσσας (φωτ.: Facebook / Θεόδωρος Γαβράς)

«Σπόροι» της παράδοσης και της ποντιακής διαλέκτου στη γιορτή του Συλλόγου Ποντίων Έδεσσας

1 ώρα πριν
Εικόνα από το σημείο της έκρηξης σε κατάστημα τράπεζας στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης (φωτ.: Ραφαήλ Γεωργιάδης / EUROKINISSI)

Θεσσαλονίκη: Χριστούγεννα με ισχυρή έκρηξη στον Εύοσμο

2 ώρες πριν
(Πηγή: cbsnews.com)

Καλιφόρνια: Καταρρακτώδεις βροχές και φόβος πλημμυρών – Κατάσταση έκτακτης ανάγκης στο Λος Άντζελες

2 ώρες πριν
(Φωτ.: Δημήτρης Παπαμήτσος/ Γρ. Τύπου  Πρωθυπουργού/ EUROKINISSI)

Του… αλκοτέστ έγινε από τα μεσάνυχτα σε κεντρικούς δρόμους της Αττικής

3 ώρες πριν
Λεπτομέρεια από το άγαλμα της Ελισάβετ Βάλβη «Η Πόντια μάνα», που κοσμεί την πλατεία Αγίας Σοφίας στη Θεσσαλονίκη (φωτ.-εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)

Τα Χριστούγεννα της Ναζλούς Κυριακοπούλου, το 1922

3 ώρες πριν
pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • VIDEOS
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign