pontosnews.gr
Κυριακή, 9/11/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Ευθύμιος Αγριτέλης, επίσκοπος Ζήλων (1876-1921)

Εθνοϊερομάρτυρας, βοηθός του μητροπολίτη Γερμανού Καραβαγγέλη

4/02/2023 - 1:29μμ
Ο επίσκοπος Ζήλων Ευθύμιος Αγριτέλης (πίνακας στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο· πηγή: greekencyclopedia.com)

Ο επίσκοπος Ζήλων Ευθύμιος Αγριτέλης (πίνακας στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο· πηγή: greekencyclopedia.com)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Γεννήθηκε στο χωριό Παράκοιλα της Λέσβου στις 6 Ιουλίου 1876 με το όνομα Ευστράτιος Αγριτέλης (ή Αγριτέλλης). Σε ηλικία 9 ετών οι γονείς του τον αφιέρωσαν στη Μονή Λειμώνος κοντά στην Καλλονή, όπου ο ηγούμενος αρχιμανδρίτης Άνθιμος Γεωργιέλλης του έδωσε το όνομα Ευθύμιος.

Το 1889 γράφτηκε στη Λειμωνιάδα Σχολή της μονής, όπου έλαβε εγκύκλιες σπουδές ως το 1892. Το 1900 αναχώρησε με υποτροφία της μονής Λειμώνος για την Κωνσταντινούπολη, όπου σπούδασε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης και χειροτονήθηκε διάκονος. Μετά την αποφοίτησή του διορίστηκε διευθυντής της Λειμωνιάδας Σχολής και ιεροκήρυκας της επαρχίας Μήθυμνας.

Το 1910 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και διατέλεσε ως το 1912 πρωτοσύγκελος Μήθυμνας. Στις 27 Ιουλίου 1912, και αφού στο μεταξύ είχε προσληφθεί ως γενικός αρχιερατικός επίτροπος του μητροπολίτη Αμάσειας Γερμανού Καραβαγγέλη, χειροτονήθηκε επίσκοπος Ζήλων στον δυτικό Πόντο.

Ενάρετος και δραστήριος, κυβέρνησε με ένθερμο ζήλο και πατριωτισμό τη μεγάλη μητρόπολη της Αμάσειας. Στα δέκα χρόνια της αρχιερατείας του παρουσίασε πραγματικά πληθωρικό έργο.

Οι συνθήκες διαβίωσης του ελληνισμού του Πόντου την εποχή εκείνη ήταν εξαιρετικά τραγικές, εξαιτίας των σκληρών και φανατικών διωγμών των Τούρκων. Με την παρουσία του όμως αφύπνιζε και τόνωνε το εθνικό και θρησκευτικό συναίσθημα των κατοίκων της περιοχής.

Με το ξέσπασμα του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου ο Τούρκος Εμβέρ Πασάς έδωσε εντολή κατάταξης σε όλους τους Οθωμανούς πολίτες για πόλεμο κατά των Ρώσων. Πολλοί Παφραίοι, με προτροπή του Ευθύμιου, αρνήθηκαν να καταταγούν στον τουρκικό στρατό και βγήκαν στα βουνά, όπου δημιούργησαν αντάρτικα ένοπλα τμήματα.

Οι Τούρκοι τους κατεδίωκαν σαν λιποτάκτες, ιδιαίτερα στην περιοχή της Πάφρας και της Σαμψούντας. Ο Ευθύμιος οδοιπορούσε αδιάκοπα από ενορία σε ενορία, συχνά υπό καταδίωξη και κίνδυνο σύλληψης, χωρίς να λογαριάζει πείνα, αρρώστιες και κακουχίες, για να βοηθήσει, να εμψυχώσει και να στηρίξει τους Έλληνες.

Οι Τούρκοι για λόγους στρατηγικούς είχαν αποφασίσει την εκτόπιση των χριστιανικών πληθυσμών Αρμενίων και Ελλήνων του παραθαλάσσιου Πόντου στο εσωτερικό της Ανατολής. Οι διωγμοί ήταν στην ημερήσια διάταξη, και ο Ευθύμιος ήταν υποχρεωμένος –καθώς ο μητροπολίτης Γερμανός απουσίαζε συχνά– να φροντίζει και να διευθετεί όλες τις υποθέσεις των χριστιανών.

Είχε πολιτική ευστροφία. Ήταν ο νους και η ψυχή των αντάρτικών ομάδων του Νεπιέν Νταγ και κατ’ επέκταση όλων των ανταρτικών σωμάτων του Ταφσάν Νταγ, Αγιού Τεπέ κτλ., που είχαν ιδρυθεί από τον Καραβαγγέλη και ο αριθμός τους ανέρχονταν στους περίπου 20.000 αντάρτες.

Το 1917 ανέλαβε ηγετικό ρόλο σε ένοπλες ομάδες ανταρτών, κατευθύνοντάς τες κατά του τουρκικού στρατού και των τσετών, που δρούσαν ως μισθοφόροι των Τούρκων κατά των Ελλήνων.

Στις 15 Αυγούστου 1919 συγκέντρωσε 12.000 αντάρτες έξω από την κωμόπολη Τσασούρ, νότια της Πάφρας, με επικεφαλής τον οπλαρχηγό Κυριάκο Παπαδόπουλο (παππού του Κοτζά Αναστάς), με αποτέλεσμα την ολοσχερή καταστροφή της πόλης και τον αφανισμό των Τούρκων ενόπλων. Από εκείνη τη μέρα οι Τούρκοι τον καταζητούσαν ζωντανό ή νεκρό, θεωρώντας τον αρχηγό των ανταρτών του δυτικού Πόντου.

Στις 21 Ιανουαρίου 1921 συνελήφθη με πολλούς άλλους προκρίτους της Αμάσειας και φυλακίστηκε . Στη φυλακή της Σούγιας υπέφερε φρικτά βασανιστήρια, και εξαντλημένος από τις κακουχίες και τις στερήσεις πέθανε στις 29 Μαΐου του 1921.

Οι φύλακες πέταξαν στα σκουπίδια το σώμα του, το οποίο πιστοί περιμάζεψαν και έθαψαν κρυφά στο προαύλιο της Αγίας Τριάδας. Οι άλλοι συγκρατούμενοί του –μεταξύ των οποίων και ο Πλάτων Αϊβαζίδης–, συνολικά 174, καταδικάστηκαν σε θάνατο και απαγχονίστηκαν στις 21/9/1921 στην πλατεία της Αμάσειας.

Η αγιοκατάταξή του έγινε το 1992 μαζί με τους μάρτυρες Χρυσόστομο Σμύρνης, Προκόπιο Ικονίου, Γρηγόριο Κυδωνιών, Αμβρόσιο Μοσχονησίων και των συν αυτοίς Μικρασιατών νεομαρτύρων. Η μνήμη τους τιμάται τον Σεπτέμβριο, την Κυριακή προ της Υψώσεως του Σταυρού.

Πηγές
• Εγκυκλοπαίδεια του ποντιακού ελληνισμού, εκδ. Μαλλιάρης-Παιδεία, Θεσσαλονίκη.
• el.wikipedia.org/wiki/Επίσκοπος_Ζήλων_Ευθύμιος_Αγριτέλης.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Ο Βλαδίμηρος Κοκκινάκης το 1936 (πηγή: Ria Novosti)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Βλαδίμηρος Κοκκινάκης, ο πιλότος ήρωας της Σοβιετικής Ένωσης, ο άνθρωπος των ρεκόρ

8/11/2025 - 8:04μμ
Η Άννα Πετροχείλου επί το έργον, σε φωτ. της ΕΣΕ. Στο φόντο ένα από τα «παιδιά» της, το σπήλαιο Κουτούκι στην Παιανία (φωτ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Άννα Μινάρδου-Πετροχείλου: Η Σμυρνιά που φώτισε τα ελληνικά σπήλαια – Η πρώτη Ελληνίδα που ανέβηκε στις κορυφές του Ολύμπου και των Άλπεων

7/11/2025 - 10:46μμ
Φωτογραφία από το αρχείο της ΕΠΜ με λεζάντα «Ο Νίκος Καπνάς στην οδός Πλάτωνος Καλλιθέας το 1955. Δίπλα αριστερά διακρίνονται οι φυλακές, πρώην Σκοπευτήριο» (πηγή: searchculture.gr)· στο φόντο, εξώφυλλα περιοδικών που εξέδωσε (εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Νίκος Καπνάς: Οι λέξεις του ζωντάνεψαν «Μορφές και εικόνες ζωής» του Πόντου – Τη δική του υπογραφή έφεραν σημαντικά ποντιακά περιοδικά

3/11/2025 - 8:44μμ
Ο αρχιτέκτονας Εμμανουήλ Λαζαρίδης (πηγή: YouTube / The Benaki Museum)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Εμμανουήλ Λαζαρίδης και Άγνωστος Στρατιώτης: Εξίσου γνωστός, αλλά άγνωστος – Κωνσταντινούπολη, Παρίσι, Αθήνα

21/10/2025 - 7:41μμ
Ο Σταύρος Κελεσίδης επί το έργον (φωτ.: finosfilm.com· εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Σταύρος Κελεσίδης: Από το Σταυρίν στη Μόσχα, και από εκεί στο πάνθεον της Φίνος Φιλμ

6/10/2025 - 10:10πμ
Στιγμιότυπο από τη συνέντευξη που παραχώρησε για το Σισμανόγλειο Ίδρυμα (2021)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Ιωάννα Κουτσουράδη: Η Ρωμιά καθηγήτρια Φιλοσοφίας που λίγοι Έλληνες γνωρίζουν

4/10/2025 - 12:02μμ
Άγιος Θεόδωρος Γαβράς, ο στρατηγός του Πόντου (πηγή: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Θεόδωρος Γαβράς, ο άγιος του Πόντου – Δούκας και από τους επιφανέστερους στρατηγούς του Βυζαντίου

2/10/2025 - 2:59μμ
Ο Ιωάννης Αβραμίδης ανάμεσα σε έργα του, στην αυλή του εργαστηρίου του, το 2012 (φωτ.: Μουσείο Λεοπόλδου / Robert Newald)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Ιωάννης Αβραμίδης, ένας Πόντιος στη Βιέννη – Ο διεθνούς φήμης γλύπτης με τη μυθιστορηματική ζωή

23/09/2025 - 8:36μμ
(Εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Χρήστος Γ. Δημάρχου: Ο Κερασούντιος που εικονογράφησε την καθημερινή ζωή του Πόντου

10/09/2025 - 11:57πμ
Ο Μιλτιάδης Νυμφόπουλος σε νεαρή ηλικία. Στο φόντο, σχέδιο του Κ. Σπυράντη που πρωτοδημοσιεύτηκε με το άρθρο του Μ.Ν. στην «Ποντιακή Εστία» για το Πάσχα στη Σάντα (εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Μιλτιάδης Νυμφόπουλος (1882-1973): Ο Σανταίος δάσκαλος που βάφτισε ένα χωριό και σαγήνεψε τον Άντονι Μπράιερ

20/08/2025 - 9:11μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

(Φωτ. αρχείου: EUROKINISSI / Γιώργος Κονταρίνης)

Hellenic Train: Ακινητοποιήθηκε και πάλι αμαξοστοιχία στο δρομολόγιο Αθήνα-Θεσσαλονίκη

4 ώρες πριν

Ελευσίνα: Παρουσίαση του βιβλίου «1922, Καταστροφή – Μια φωτογραφία διηγείται την ιστορία της»

5 ώρες πριν
Μετά το μακελειό στα Βορίζια Ηρακλείου Κρήτης (φωτ.: EUROKINISSI / Στέφανος Ραπάνης)

Βορίζια: «Δηλητήριο» ΟΠΕΚΕΠΕ πίσω από τη φονική σκανδάλη; – Το νέο σενάριο που διερευνούν οι Αρχές

5 ώρες πριν
Ο ποιητής Δημήτρης Τσαλουμάς (φωτ.: ΓΑΚ / Ροδιακή)

Δημήτρης Τσαλουμάς: Ο σπουδαίος Δωδεκανήσιος ποιητής της διασποράς συνεχίζει να εμπνέει

6 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSSI / Γιάννης Αγγελάκης)

Χανιά: Κατέρρευσε μπαλκόνι στο κέντρο της πόλης – Από τύχη δεν υπήρξαν θύματα

6 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Αργυρώ Αναστασίου)

Hellenic Championship: O Νόβακ Τζόκοβιτς έσπασε στην Αθήνα τα όρια με τον 101ο τίτλο του

7 ώρες πριν
pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • VIDEOS
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign