Η Ιταλία είναι η ευρωπαϊκή χώρα που υπέστη τη μεγαλύτερη καταστροφή δασικών εκτάσεων λόγω των πυρκαγιών το 2021, από την αρχή της χρονιάς έως τη 14η Αυγούστου, όπως δείχνουν τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Συνολικά κάηκαν 1.200.000 στρέμματα, επιφάνεια περίπου ίση με αυτή της Ρώμης, της πρωτεύουσας. Στην Ελλάδα την ίδια περίοδο κάηκαν 1.160.000 στρέμματα.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι υπέγραψε απόφαση για την κινητοποίηση της Πολιτικής Προστασίας της χώρας με στόχο την κατάσβεση των πυρκαγιών που έχουν ξεσπάσει στην Καλαβρία.
Πρόκειται να αποσταλούν στην περιοχή εθελοντές και επίγειες δυνάμεις. Τις περασμένες ημέρες οι φλόγες κατέστρεψαν μεγάλες εκτάσεις στην περιοχή των ελληνόφωνων χωριών της Καλαβρίας, ενώ έχει γίνει στάχτη και σημαντικό μέρος του εθνικού πάρκου του όρους Ασπρομόντε (Aspromonte). Ο κύριος στόχος σε αυτή την φάση είναι να μην απειληθούν κατοικημένες περιοχές.
Οι εστίες των πυρκαγιών που αντιμετώπισαν οι Ιταλοί πυροσβέστες και οι εθελοντές πυροσβέστες είναι οκτώ στην Καλαβρία, έξι στη Σικελία, τέσσερις στην ευρύτερη περιοχή της Ρώμης και δύο στη Σαρδηνία, αλλά και από στην ευρύτερη περιοχή της Νάπολης, καθώς και στις περιφέρειες Ούμπρια, Μολίζε και Αμπρούτσο στην κεντρική Ιταλία.
Και στη χερσόνησο του Σαλέντο, στο νότιο τμήμα της Απουλίας, εκεί όπου η καρδιά χτυπά ελληνικά και μιλά ελληνικά και ιταλικά, στα 13 ελληνόφωνα χωριά* της περιφέρειας Απουλίας (Regione Puglia) που βρίσκονται στην επαρχία της όμορφης πανεπιστημιούπολης Λέτσε, κάηκαν ελαιόδεντρα και εκτάσεις με μεσογειακή βλάστηση.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Ansa, σχεδόν δέκα ώρες κράτησαν οι επιχειρήσεις κατάσβεσης της τεράστιας πυρκαγιάς που ξέσπασ στον παραλιακό δρόμο της Αδριατικής που συνδέει το Πόρτο Μπαντίσκο (Porto Badisco) με τη Σάντα Καισαρέα Τέρμε (Santa Cesarea Terme, Θέρμες Αγίας Καισαρείας), στο Κάτω Σαλέντο.
Μεγάλη είναι και η κινητοποίηση των ελληνόφωνων και Ιταλών φιλελλήνων υπέρ της Ελλάδας, η οποία επίσης επλήγη από τις πυρκαγιές.
H δικηγόρος και επίτιμη πρόξενος της Ελλάδας στο Μπρίντιζι της Απουλίας, η οποία είναι και μέλος της ελληνικής κοινότητας Λέτσε, Μπρίντιζι και Τάραντα (Comunità Ellenica di Lecce, Brindisi e Taranto), Αντονέλα Μαστροπάολο, σε άρθροσ στην τοπική εφημερίδα Lecce Sette παρατηρεί με πικρία την έλλειψη αδελφοσύνης από την πλευρά των υπευθύνων της ιταλικής κυβέρνησης: «Ολόκληρη η Ελλάδα καίγεται εδώ και μέρες, καίγεται ακόμη και η αρχαία Ολυμπία. Η μικρή Ελλάδα έστειλε δύο Canadair όταν κάηκε η Σαρδηνία. Δεν έχω νέα για βοήθεια από την Ιταλία. Απαρνούμαστε την αδελφοσύνη των Ελλήνων;».
Άραγε, υπήρξε κάποιο ΜΜΕ που πρόβαλε την αξιέπαινη και συνάμα συγκινητική προσπάθεια των κατοίκων του Σαλέντο στην Ελλάδα;
Ο δικηγόρος Ρομπέρτο Κασαλούτσι, πρόεδρος της Ένωσης Δήμων της Grecìa Salentina, απαντά στην έκκληση Αντονέλα Μαστροπάολο που καλεί τα θεσμικά όργανα να παρέμβουν: «Ζητούμε από την ιταλική κυβέρνηση, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες προστασίας του ιταλικού εδάφους από τις πυρκαγιές, επίσης να οργανώσει τις πιο κατάλληλες παρεμβάσεις υπέρ των Ελλήνων αδελφών μας, με αφορμή τις πυρκαγιές στη Σαρδηνία για τις οποίες η ελληνική κυβέρνηση έστειλε δύο πυροσβεστικά αεροπλάνα Canadair».
Δυστυχώς, η ιταλική κυβέρνηση αποφάσισε να ακολουθήσει τον ευρωπαϊκό μηχανισμό σχετικά με την κατάσβεση των πυρκαγιών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι ο Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ έχει κινητοποιηθεί για να βοηθήσει την Ιταλία, την Ελλάδα, την Αλβανία και τα Σκόπια με σκοπό να αντιμετωπίσουν τις καταστροφικές πυρκαγιές.
Επομένως, όσοι συμμετέχουν στο πρόγραμμα «προστασίας» δεν μπορούν να βοηθήσουν άλλες χώρες, και καθώς η ίδια η Ιταλία χρειάζεται βοήθεια η κυβέρνηση δεν μπορεί να στείλει τους πόρους της για να βοηθήσει άλλα κράτη. Μεταξύ άλλων, δεν είναι η μεμονωμένη χώρα που αποφασίζει πού και ποιον να βοηθήσει, η Ευρωπαϊκή Ένωση λαμβάνει την απόφαση,.
Ο ευρωπαίκός μηχανισμός ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών στον τομέα της πολιτικής προστασίας προκειμένου να βελτιωθεί η πρόληψη, η ετοιμότητα και η αντιμετώπιση καταστροφών. Μέσω του Μηχανισμού, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαδραματίζει βασικό ρόλο στο συντονισμό της αντιμετώπισης καταστροφών στην Ευρώπη.
Όταν η έκτακτη ανάγκη υπερνικά τις δυνατότητες απόκρισης μιας χώρας, μπορεί να ζητηθεί βοήθεια μέσω του Μηχανισμού ο οποίος, μόλις ενεργοποιηθεί, συντονίζει τη βοήθεια που παρέχεται από τα συμμετέχοντα κράτη της μέσω προσφορών.
Μέχρι σήμερα όλα τα κράτη-μέλη συμμετέχουν στο Μηχανισμό, καθώς και η Ισλανδία, η Νορβηγία, η Σερβία, τα Σκόπια, το Μαυροβούνιο και η Τουρκία. Από την ίδρυσή του το 2001 έχει απαντήσει σε πάνω από 420 αιτήματα για βοήθεια, εντός και εκτός της Ένωσης.
Δρ Σωτήριος Μπεκάκος
