Επανάσταση 1821: Το «Καρτερία» ήταν το πρώτο ατμοκίνητο πολεμικό πλοίο στην ιστορία

Ναυπηγήθηκε το 1825 στο Λονδίνο για να χρησιμοποιηθεί στην Ελληνική Επανάσταση, και έναν χρόνο αργότερα, και συγκεκριμένα τον Σεπτέμβριο του 1826, έφτασε στο Ναύπλιο. Το «Perseverence», που αργότερα μετονομάστηκε σε «Καρτερία», ήταν το μοναδικό που παραλήφθηκε, από τα έξι ατμόπλοια που είχαν παραγγελθεί.

Η ναυπήγησή του χρηματοδοτήθηκε από το Φιλελληνικό Κομιτάτο του Λονδίνου, ενώ χρησιμοποιήθηκε και ένα μικρό μέρος από το δεύτερο αγγλικό δάνειο. Υπεύθυνος ήταν ο φιλέλληνας Φρανκ Χέιστινγκς (γνωστός και ως Φραγκίσκος Άστιγγας), ο οποίος διέθεσε δικούς του πόρους για τα πυροβόλα. Μέχρι το θάνατό του στο Βασιλάδι Μεσολογγίου στις 11 Μαΐου 1827 ήταν και ο κυβερνήτης του.

Ωστόσο, αυτό που κάνει το «Καρτερία» να ξεχωρίζει είναι ότι πρόκειται για το πρώτο ατμόπλοιο στον κόσμο που έλαβε μέρος σε πολεμικές επιχειρήσεις.

Ο Αμερικανός γιατρός και φιλέλληνας Σάμιουελ Χάου που υπηρέτησε στο πλοίο γράφει: «Ήταν ένα όμορφο, δυνατό καράβι, μεγάλο σαν κορβέτα με οκτώ κανόνια των 68 που έριχναν πυκνά πυρά σε ευθυτενή τροχιά. Το είχαν εφοδιάσει με μηχανή δυσανάλογη για το βάρος του, πολύ πρόχειρα φτιαγμένη για να βασιστεί κάνεις σ’ αυτήν. Το κυβερνούσε ο σεμνός και έμπειρος Φρανκ Άμπνεϊ Άστιγξ, στου οποίου τη σύνεση και τις ακούραστες προσπάθειες η Ελλάδα οφείλει το πρώτο εθνικό καράβι».

Αν και… προβληματικό πλοίο λόγω της τεχνολογίας του που ήταν ακόμα σε πειραματικό στάδιο, και παρά το γεγονός ότι παρουσίαζε συχνά βλάβες, το «Καρτερία» συνέβαλε αποφασιστικά στις επιχειρήσεις στις οποίες έλαβε μέρος, κυρίως στον Κορινθιακό και τον Πατραϊκό. Είχε εκπληκτική δύναμη πυρός και η ατμοκίνηση του έδινε πλεονέκτημα στην άπνοια ή κόντρα στον άνεμο.

Παροπλίστηκε το 1830 και ελλιμενίστηκε στο ναύσταθμο του Πόρου. Δεν επανήλθε στην ενεργό δράση και μετά το 1841 δεν αναφέρεται στους ναυτικούς καταλόγους. Το ομοίωμα βρίσκεται στη μόνιμη έκθεση του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου.