pontosnews.gr
Δευτέρα, 22/12/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Κυριακή των Βαΐων: Το βάεμαν των Ποντίων – Ήθη και έθιμα ενόψει του Πάσχα

Κάποιες φορές «εβάευαν» και μερικοί άνδρες, έτσι για να γελάσουν

28/04/2024 - 9:59πμ
Έτοιμα τα καλάθια για το βάεμαν (φωτ.: Facebook / Dimitris Apostolidis)

Έτοιμα τα καλάθια για το βάεμαν (φωτ.: Facebook / Dimitris Apostolidis)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Μέσα στην αυστηρή νηστεία της Σαρακοστής μεγάλη σημασία είχε για τους Πόντιους η Κυριακή των Βαΐων, η οποία ακολουθεί το Σάββατο του Λαζάρου. Μετά την εκκλησία τα παιδιά περνούσαν από τα σπίτια και οι νοικοκυρές τα φίλευαν κερκέλια, τα νηστίσιμα κουλούρια που έφτιαχναν την προηγουμένη.

Βάι βάι των Βαγιών, τρώμεν ψάρι και χαμψίν
και τ’ απάν την Κερεκήν (Πάσχα) τρώμε κόκκινον ωβόν.

Θεία θεία των Βαγιών, δώσ’ κερκέλ’ κι εμέν ωβόν.

Τα κάλαντα για την ανάσταση του Λαζάρου από τις ομάδες των παιδιών και τα φιλέματα (ανάλογα με τη συγγένεια ή τις συμπάθειες μπορεί να είναι και αυγά, καραμέλες ή χρήματα) είναι το βάεμαν των Ποντίων. Το έθιμο αναβιώνει ακόμα και σήμερα σε αρκετές περιοχές, ιδίως στο Θρυλόριο Κομοτηνής.

Τα φιλέματα μπαίνουν σε καλάθι. Ειδικά όμως τα κερκέλια τα περνούν σε κλαδί λεύκας ή και σε σπάγκο που η μία του άκρη είναι δεμένη στη μέση των παιδιών.

Η κουλούρα που έπαιρνε από το σπίτι του αυτός που θα βάγευε, δηλαδή που θα γυρνούσε τα σπίτια για να ψάλει τα κάλαντα, ονομαζόταν βαγευτέρ(ιν). Σύμφωνα με τις καταγραφές στην Εγκυκλοπαίδεια του ποντιακού ελληνισμού, οι μανάδες έδιναν στα παιδιά τους ένα κερκέλ’ διπλάσιο στο μέγεθος, ειδικά καμωμένο, για γούρι.

Κάποιες φορές «εβάευαν» και μερικοί άνδρες, έτσι για να γελάσουν, όπως αναφέρει ο Ευστάθιος Αθανασιάδης στην Ποντιακή Εστία: Μια χρονιά ο αγωγιάτης ο Γιάννες ο Κούφον, περιγράφει, φορτώθηκε ένα ταεκάλαθον (το πιο μεγάλο καλάθι) για να βάλει τα αυγά που θα μάζευε, πήρε κι ένα σχοινί, με το οποίο φόρτωνε το άλογο, για να περάσει τα κερκέλια, «έδωσε την άλλη άκρη του τον Λάμπον τον Τζάντζαν και γύριζαν τα σπίτια. Οι νοικοκυρές βλέποντας το καλάθι και το σχοινί στην αρχή τάχαναν, ύστερα όμως έσκαναν στα γέλια»…

Έτσι, μεταφορικά και ειρωνικά οι λέξεις βαεύω και βάεμαν περιγράφουν εκείνους που κάνουν πολλές επισκέψεις.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Τζάκι αγροτικού σπιτιού στην Τσίτη Άρδασσας, απ' όπου καταγόταν ο Θ. Θεοφυλάκτου, περιοχή Μεσοχαλδίου. Φωτογραφία του 1986 (πηγή: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών / Συλλογή Άννας Θεοφυλάκτου)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Χειμώνας χωρίς καλοριφέρ: Πώς ζεσταίνονταν τα ποντιακά σπίτια

18/12/2025 - 8:55μμ
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Η βασιλοπούλλα και τα πέντε αδέλφια – Ένα ποντιακό παραμύθι από τη συλλογή του Σίμου Λιανίδη

12/12/2025 - 9:24μμ
«Δειλινό σε χειμερινό τοπίο», λάδι σε μουσαμά. Έργο του Τραπεζούντιου Βελισσάριου Βελισσαρίδη. Το δώρισε ο Θεμιστολής Βελισσαρίδης στην Επιτροπή Ποντιακών Μελετών (φωτ.: ΕΠΜ)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Τα Νικολοβάρβαρα του Πόντου: «Άε-Βαρβάρα φύσα, άε-Σάββα βρέξαν, άε-Νικόλα σόντσον»

4/12/2025 - 12:47μμ
Σκίτσο του Χρήστου Δημάρχου με τίτλο «Στη θαλπωρή της οικογενειακής εστίας» – Μια εικόνα κατεξοχήν χειμωνιάτικη
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Χριστιανάρτ’ς: Ο Δεκέμβριος στην ποντιακή λαογραφία – Τα ήθη και τα έθιμα από τη γη του Πόντου

1/12/2025 - 10:27πμ
Κατάθεση στεφάνων στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στις 26 Νοεμβρίου 1961, για τα 500 χρόνια από την Άλωση της Τραπεζούντας (φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Η άλωση του ελληνισμού από τους Οθωμανούς Τούρκους και ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

13/11/2025 - 9:30πμ
(Εικ.: Χ.Κ.)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Η «βεντέτα» στον Πόντο – Πώς έκλεινε ο κύκλος βίας και αίματος σε υπόθεσεις τιμής, οικονομικών ή προσωπικών διαφορών

11/11/2025 - 10:30πμ
(Φωτ.: gilgit2 / flickr.com / commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ποντιακή παράδοση: Στις 9 Οκτωβρίου «ξεραίνεται ο κούκον ’ς σο κλαδίν»

9/10/2025 - 8:32πμ
Ο Λάζος Τερζάς ως Βασίλειος Διγενής Ακρίτας σε παράσταση στο Θέατρο Βράχων, 6 Ιουλίου 1996 (φωτ.: Δήμος Βύρωνα)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Στον Πόντο, στις εσχατιές της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, «γεννήθηκε» ο Βασίλειος Διγενής Ακρίτας

7/10/2025 - 10:59μμ
(Φωτ.: pixabay.com/Macyvi)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο Τρυγομηνάς χιονίζ’ και κρύον νερόν ποτίζ’ – Ο Οκτώβριος στην ποντιακή λαογραφία

1/10/2025 - 8:35πμ
(Πηγή: mus.gen.tr)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Εντίλ εκούζ: Με νταούλια και… πονηριές οι αγώνες των βοδιών στον Πόντο

12/09/2025 - 8:47μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

«Ξωτικών έργα» με τα μικρά των «Ακριτών» Σερρών (φωτ.: Facebook / Ακρίτες Σερρών)

Ποντιακά κάλαντα και χοροί από τους «Ακρίτες» Επταμύλων στις Σέρρες

9 λεπτά πριν
Στα ναυπηγεία της Κωνσταντινούπολης, τελετή παράδοσης ενός υποβρυχίου. Σάββατο 20 Δεκεμβρίου 2025 (φωτ.:  Χ / Presidency of the Republic of Türkiye)

Γιγαντώνει το ναυτικό της η Τουρκία με αεροπλανοφόρο 300 μέτρων

33 λεπτά πριν
Το νερό, και συνεπώς το πηγάδι, είχε τη σημασία του ώστε να πάει καλά η νέα χρονιά. Εδώ, στην «Αστερούπολη» του Δήμου Καβάλας (φωτ.: Λάσκαρης Τσούτσας)

Η Λέσχη Ποντίων Καβάλας έβαλε τη δική της σφραγίδα στα Χριστούγεννα

1 ώρα πριν
Δεξιά το αυτοκίνητο του Φανίλ Σαρβάροφ και αριστερά ο παρασημοφορημένος Ρώσος υποστράτηγος (πηγή: Χ / UkraineWorld)

Βόμβα στη Μόσχα: Νεκρός Ρώσος στρατηγός σε έκρηξη αυτοκινήτου

1 ώρα πριν
Πολωνοί αγρότες διαδηλώνουν κατά της συμφωνίας ΕΕ-Mercosur, στο Νόβι Ντβορ Γκντάνσκι, 18 Δεκεμβρίου 2025 (φωτ.: EPA / Andrzej Jackowski)

Φρένο στη Mercosur: Οι αγρότες μπλοκάρουν τη μεγάλη εμπορική συμφωνία της ΕΕ

2 ώρες πριν
Μωμόγεροι στην Καλαμαριά, Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2025 (φωτ.: Facebook / Αράπογλου Χρύσα - Καλαμαριά Μητέρα Πόλη)

Μωμόγεροι στην Καλαμαριά: Σάτιρα και αυθεντική ποντιακή ψυχή

2 ώρες πριν
pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • VIDEOS
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign