pontosnews.gr
Κυριακή, 9/11/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Κυριακή των Βαΐων: Το βάεμαν των Ποντίων – Ήθη και έθιμα ενόψει του Πάσχα

Κάποιες φορές «εβάευαν» και μερικοί άνδρες, έτσι για να γελάσουν

28/04/2024 - 9:59πμ
Έτοιμα τα καλάθια για το βάεμαν (φωτ.: Facebook / Dimitris Apostolidis)

Έτοιμα τα καλάθια για το βάεμαν (φωτ.: Facebook / Dimitris Apostolidis)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Μέσα στην αυστηρή νηστεία της Σαρακοστής μεγάλη σημασία είχε για τους Πόντιους η Κυριακή των Βαΐων, η οποία ακολουθεί το Σάββατο του Λαζάρου. Μετά την εκκλησία τα παιδιά περνούσαν από τα σπίτια και οι νοικοκυρές τα φίλευαν κερκέλια, τα νηστίσιμα κουλούρια που έφτιαχναν την προηγουμένη.

Βάι βάι των Βαγιών, τρώμεν ψάρι και χαμψίν
και τ’ απάν την Κερεκήν (Πάσχα) τρώμε κόκκινον ωβόν.

Θεία θεία των Βαγιών, δώσ’ κερκέλ’ κι εμέν ωβόν.

Τα κάλαντα για την ανάσταση του Λαζάρου από τις ομάδες των παιδιών και τα φιλέματα (ανάλογα με τη συγγένεια ή τις συμπάθειες μπορεί να είναι και αυγά, καραμέλες ή χρήματα) είναι το βάεμαν των Ποντίων. Το έθιμο αναβιώνει ακόμα και σήμερα σε αρκετές περιοχές, ιδίως στο Θρυλόριο Κομοτηνής.

Τα φιλέματα μπαίνουν σε καλάθι. Ειδικά όμως τα κερκέλια τα περνούν σε κλαδί λεύκας ή και σε σπάγκο που η μία του άκρη είναι δεμένη στη μέση των παιδιών.

Η κουλούρα που έπαιρνε από το σπίτι του αυτός που θα βάγευε, δηλαδή που θα γυρνούσε τα σπίτια για να ψάλει τα κάλαντα, ονομαζόταν βαγευτέρ(ιν). Σύμφωνα με τις καταγραφές στην Εγκυκλοπαίδεια του ποντιακού ελληνισμού, οι μανάδες έδιναν στα παιδιά τους ένα κερκέλ’ διπλάσιο στο μέγεθος, ειδικά καμωμένο, για γούρι.

Κάποιες φορές «εβάευαν» και μερικοί άνδρες, έτσι για να γελάσουν, όπως αναφέρει ο Ευστάθιος Αθανασιάδης στην Ποντιακή Εστία: Μια χρονιά ο αγωγιάτης ο Γιάννες ο Κούφον, περιγράφει, φορτώθηκε ένα ταεκάλαθον (το πιο μεγάλο καλάθι) για να βάλει τα αυγά που θα μάζευε, πήρε κι ένα σχοινί, με το οποίο φόρτωνε το άλογο, για να περάσει τα κερκέλια, «έδωσε την άλλη άκρη του τον Λάμπον τον Τζάντζαν και γύριζαν τα σπίτια. Οι νοικοκυρές βλέποντας το καλάθι και το σχοινί στην αρχή τάχαναν, ύστερα όμως έσκαναν στα γέλια»…

Έτσι, μεταφορικά και ειρωνικά οι λέξεις βαεύω και βάεμαν περιγράφουν εκείνους που κάνουν πολλές επισκέψεις.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

(Φωτ.: gilgit2 / flickr.com / commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ποντιακή παράδοση: Στις 9 Οκτωβρίου «ξεραίνεται ο κούκον ’ς σο κλαδίν»

9/10/2025 - 8:32πμ
Ο Λάζος Τερζάς ως Βασίλειος Διγενής Ακρίτας σε παράσταση στο Θέατρο Βράχων, 6 Ιουλίου 1996 (φωτ.: Δήμος Βύρωνα)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Στον Πόντο, στις εσχατιές της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, «γεννήθηκε» ο Βασίλειος Διγενής Ακρίτας

7/10/2025 - 10:59μμ
(Φωτ.: pixabay.com/Macyvi)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο Τρυγομηνάς χιονίζ’ και κρύον νερόν ποτίζ’ – Ο Οκτώβριος στην ποντιακή λαογραφία

1/10/2025 - 8:35πμ
(Πηγή: mus.gen.tr)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Εντίλ εκούζ: Με νταούλια και… πονηριές οι αγώνες των βοδιών στον Πόντο

12/09/2025 - 8:47μμ
(Φωτ. αρχείου)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το φθινόπωρο με τα… λόγια της ποντιακής διαλέκτου

6/09/2025 - 5:27μμ
Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού

1/09/2025 - 8:38πμ
Στο παρχάρι, αποχαιρετισμός των παραθεριστών από την Τραπεζούντα (φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών / δωρήτρια: Αθηνά Μακρίδου-Καλλιγά)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

31η Αυγούστου, η κλειδοχρονιά της ποντιακής παράδοσης

31/08/2025 - 8:36πμ
(Φωτ.: Richard Bartz / commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Λαϊκή ιατρική στον Πόντο: Οι χίλιες και δύο χρήσεις των προϊόντων της μέλισσας – Από το μέλι μέχρι το κερί

30/08/2025 - 8:00μμ
Ακουαρέλα του Χρήστου Γ. Δημάρχου με θέμα τη γαμήλια πομπή
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ποντιακά έθιμα και τραγούδια του γάμου

24/08/2025 - 11:05πμ
Στις καλαμένιες καλαθούνες οι σοδειές (φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Οι Αύγουστοι των Ποντίων είχαν λεφτοκάρυα, καπνά και κοκκύμελα

10/08/2025 - 3:48μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

(Φωτ. αρχείου: EUROKINISSI / Γιώργος Κονταρίνης)

Hellenic Train: Ακινητοποιήθηκε και πάλι αμαξοστοιχία στο δρομολόγιο Αθήνα-Θεσσαλονίκη

2 ώρες πριν

Ελευσίνα: Παρουσίαση του βιβλίου «1922, Καταστροφή – Μια φωτογραφία διηγείται την ιστορία της»

3 ώρες πριν
Μετά το μακελειό στα Βορίζια Ηρακλείου Κρήτης (φωτ.: EUROKINISSI / Στέφανος Ραπάνης)

Βορίζια: «Δηλητήριο» ΟΠΕΚΕΠΕ πίσω από τη φονική σκανδάλη; – Το νέο σενάριο που διερευνούν οι Αρχές

3 ώρες πριν
Ο ποιητής Δημήτρης Τσαλουμάς (φωτ.: ΓΑΚ / Ροδιακή)

Δημήτρης Τσαλουμάς: Ο σπουδαίος Δωδεκανήσιος ποιητής της διασποράς συνεχίζει να εμπνέει

4 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSSI / Γιάννης Αγγελάκης)

Χανιά: Κατέρρευσε μπαλκόνι στο κέντρο της πόλης – Από τύχη δεν υπήρξαν θύματα

4 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Αργυρώ Αναστασίου)

Hellenic Championship: O Νόβακ Τζόκοβιτς έσπασε στην Αθήνα τα όρια με τον 101ο τίτλο του

5 ώρες πριν
pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • VIDEOS
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign