pontosnews.gr
Τρίτη, 3/10/2023
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Κυριακή των Βαΐων: Το βάεμαν των Ποντίων – Ήθη και έθιμα ενόψει του Πάσχα

Μερικές φορές «εβάευαν» και μερικοί άνδρες, έτσι για να γελάσουν

9/04/2023 - 3:06μμ
Έτοιμα τα καλάθια για το βάεμαν (φωτ.: Facebook / Dimitris Apostolidis)

Έτοιμα τα καλάθια για το βάεμαν (φωτ.: Facebook / Dimitris Apostolidis)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Βάι βάι των Βαΐων, τρώμεν ψάρι και χαμψίν
και τ’ απάν την Κερεκήν (Πάσχα) τρώμε κόκκινον ωβόν.
~
Θεία θεία, των Βαΐων, δώσ’ κερκέλ’ κι εμέν’ ωβόν.

Μέσα στην αυστηρή νηστεία της Σαρακοστή μεγάλη σημασία έχει για τους Πόντιους η Κυριακή των Βαΐων, η οποία ακολουθεί στο Σάββατο του Λαζάρου. Μετά την εκκλησία τα παιδιά περνούν από τα σπίτια και οι νοικοκυρές τα φιλεύουν κερκέλια, τα νηστίσιμα κουλούρια που έφτιαχναν την προηγούμενη.

Τα κάλαντα για την ανάσταση του Λαζάρου από τις ομάδες των παιδιών και τα φιλέματα (ανάλογα με τη συγγένεια ή τις συμπάθειες μπορεί να είναι και αυγά, καραμέλες ή χρήματα) είναι το βάεμαν των Ποντίων. Το έθιμο αναβιώνει ακόμα και σήμερα σε αρκετές περιοχές, ιδίως στο Θρυλόριο Κομοτηνής.

Τα φιλέματα μπαίνουν σε καλάθι. Ειδικά, όμως, τα κουλούρια τα περνούν σε κλαδί λεύκας ή και σε σπάγκο που η μία του άκρη είναι δεμένη στη μέση των παιδιών.

Η κουλούρα που έπαιρνε από το σπίτι του αυτός που θα βάγευε, δηλ. που θα γυρνούσε τα σπίτια για να ψάλει τα κάλαντα, ονομαζόταν βαγευτέρ’ (ιν). Σύμφωνα με τις καταγραφές στην Εγκυκλοπαίδεια του ποντιακού ελληνισμού, οι μανάδες έδιναν στα παιδιά τους ένα κερκέλ’ διπλάσιο στο μέγεθος, ειδικά καμωμένο, για γούρι.

Μερικές φορές «εβάευαν» και μερικοί άνδρες, έτσι για να γελάσουν, όπως αναφέρει ο Ευστάθιος Αθανασιάδης στην Ποντιακή Εστία. Μια χρονιά ο αγωγιάτης ο Γιάννες ο Κούφον, περιγράφει, φορτώθηκε ένα ταεκάλαθον (το πιο μεγάλο καλάθι) για να βάλη τ’ αυγά που θα μάζευε, πήρε κι’ ένα σχοινί, με το οποίο φόρτωνε το άλογο, για να περάση τα κερκέλια, έδωσε την άλλη άκρη του τον Λάμπον τον Τζάντζαν και γύριζαν τα σπίτια. Οι νοικοκυρές βλέποντας το καλάθι και το σχοινί στην αρχή τάχαναν, ύστερα όμως έσκαναν στα γέλια…

Έτσι, μεταφορικά και ειρωνικά οι λέξεις βαεύω και βάεμαν περιγράφουν εκείνους που κάνουν πολλές επισκέψεις.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

(Φωτ.: pixabay.com/Macyvi)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο Τρυγομηνάς χιονίζ’ και κρύον νερόν ποτίζ’ – Ο Οκτώβριος στην ποντιακή λαογραφία

1/10/2023 - 8:35πμ
Νερό, παντού νερό. Όλα τα έχει καλύψει το νερό... (φωτ.: Αντώνης Νικολόπουλος / EUROKINISSI)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Στουν έρμου κι στουν άλιμου κι στουν ξάλιμου τουν τόπου

23/09/2023 - 4:00μμ
(Φωτ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Η εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού και τα ποντιακά έθιμα της ημέρας

14/09/2023 - 2:01μμ
Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού

1/09/2023 - 9:06πμ
(Φωτ.: Αλεξία Ιωαννίδου)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Τα Χάλκινα της Γουμένισσας ξεσήκωσαν το Κιλκίς

20/08/2023 - 11:18πμ
Οργανοπαίκτες των Κοτυώρων με παραθεριστές στο Τσάμπασι, τον Ιούλιο του 1906 (πηγή: «Από τη ζωή του Πόντου: Λαογραφικά Κοτυώρων», του Ξενοφώντα Άκογλου)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το (τραγουδισμένο) Τσάμπασι, ένα καλοκαιρινό θέρετρο για τους αστούς των Κοτυώρων, μια μοναδική περίπτωση

18/08/2023 - 8:26μμ
Η εικόνα της Παναγίας Σουμελά, ο σταυρός του Μανουήλ Κομνηνού και το χειρόγραφο Ευαγγέλιο του οσίου Χριστοφόρου (φωτ.: Φίλιππος Φασούλας)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Φίλωνα Κτενίδη, «Η πρόσφυξ Παναγία»

15/08/2023 - 8:27πμ
Σκίτσο του Χρ. Γ. Δημάρχου από την έκδοση «Ο ελληνικός Πόντος – Μορφές και εικόνες ζωής», Αθήνα 1947
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Αλωνάρτ’ς, ο μήνας του αλωνίσματος στον Πόντο

1/08/2023 - 8:09πμ
Η Θεοδούλα Φωτιάδου (φωτ.:  istorima.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Η νύφε κρατεί μάχ’ – Το ποντιακό έθιμο της σιωπής όπως το αφηγήθηκε η Θεοδούλα Φωτιάδου

31/07/2023 - 10:37πμ
Μεταλλουργοί της Χαλδίας
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο Προφήτης Ηλίας ήταν ο προστάτης της συντεχνίας των ματεντζήδων, των Πόντιων μεταλλωρύχων

20/07/2023 - 7:50μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Χαρακτικό με απεικόνιση του κατακλυσμού του Νώε, 1550-1551, Μελχιώρ Λορκ (πηγή: el.wikipedia.org)

Στον Νώε (Μέρος Α’)

2 λεπτά πριν
Mάχη με το νερό και τη λάσπη. Εικόνα από τη Φαρκαδόνα Τρικάλων, το Σεπτέμβριο (φωτ.: Γιώργος Κονταρίνης/ EUROKINISSI)

Τρίκαλα: Πού θα στεγαστούν οι πλημμυροπαθείς; Αναζητούνται μόνιμες λύσεις

28 λεπτά πριν
O Ρόμπερτ Μενέντεζ στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός, το 2022 (φωτ.: EPA/Gian Ehrenzeller)

ΗΠΑ: Για τις 6 Μαΐου ορίστηκε η ποινική δίκη του Ρόμπερτ Μενέντεζ

52 λεπτά πριν
(Φωτ.: pixabay.com/370eis)

Αλλού αίθριος ο καιρός, αλλού βροχερός

1 ώρα πριν
Αρμένιος στρατιώτης στη μεθόριο μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν (φωτ. αρχείου: EPA/Christophe Petit Tesson)

Αρμενία: Ένας νεκρός στρατιώτης και δύο τραυματίες από πυρά Αζέρων – Τι είδε η αποστολή του ΟΗΕ στο Αρτσάχ

9 ώρες πριν
Από αριστερά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Αντώνης Σρόιτερ (φωτ.: Γραφείο Τύπου Πρωθυπουργού/Δημήτρης Παπαμήτσος)

Κ. Μητσοτάκης: «Οι πρώτες 100 ημέρες διακυβέρνησης μού φάνηκαν 1.000. Αντιλαμβάνομαι τα αισθήματα της κοινωνίας»

10 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2022 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2022 pontosnews.gr
Made by minoanDesign