pontosnews.gr
Κυριακή, 14/09/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Δύο γυναίκες μικρασιατικής καταγωγής θυμούνται τα έθιμα της Πρωτοχρονιάς από την πατρίδα

28/12/2017 - 9:28πμ
Δύο γυναίκες μικρασιατικής καταγωγής θυμούνται τα έθιμα της Πρωτοχρονιάς από την πατρίδα
Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Οι Μικρασιάτισσες της Λήμνου Βασιλεία Μαρινάκη και Μαρία Ταμβάκη μιλούν στη Σταυρούλα Παλαιολόγου στο πλαίσιο έρευνας για το Αρχείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς Λήμνου, και περιγράφουν τα ήθη και έθιμα των ημερών που έφεραν από την Μικρασία οι οικογένειές τους. Παραδοσιακά κάλαντα έψαλλαν τα παιδιά σε όλες τις γειτονιές, ενώ τα σπίτια ήταν γεμάτα γλυκά, λικέρ και μεζέδες που μύριζαν πατρίδα.

Β.Μ.: Ε, κείνα τα χρόνια, κόρη μου, τι γινόνταν κείνα τα χρόνια; Στολίζαμε το τραπέζι, η μαμά μου η καημένη, ό,τι είχε αποβραδίς ήθελε να τα βάλει πάνω στο τραπέζι.

Στ.Π.: Τα Χριστούγεννα;

Β.Μ.: Την Πρωτοχρονιά. Εμείς πια εκαθόμασταν ένα γύρω και δεν θα μιλήσει σε καμιά μας για να κάνει τη δουλειά της. Είχε ένα λάχανο και το τρυπούσε με ένα κλαδί από αμυγδαλιά, το τρυπούσε και το ’βαζε πάνω και κει πέρα πια κρεμούσε κάτι πραματάκια, τι είχε τώρα πάνω;… Μ.Τ.: Ένα κομμάτι τυράκι… Β.Μ.: …και είχε τώρα τις δίπλες, τα παραδοσιακά, εμείς τα λέγαμε μπουρεκάκια, αυτοί τώρα [εννοεί τους Λημνιούς] σαμσάδες που λένε. Τώρα η νύφη μου λέει, «φούρνισα σουσάμι», για να το κάνει σαμσάδες, γιατί αλλιώς είναι με το χέρι σου άμα το κάνεις. Και καλό να μη σου βγει, λες «το έκαμα εγώ, είναι δικό μου πράμα».

Μ.Τ.: Τα Χριστούγεννα, που λες, θέλα κάνουμε τα χριστόψωμα. Άλλες τα τυλίγανε [δείχνει ότι τα κάναν κουλούρα] αλλά και στρογγυλό που το κάνανε, θέλα κάνουν πάνω ένα σταυρό. Με το ίδιο ζυμάρι κάναν ένα σταυρό και βάζαν από πάνω. Β.Μ.: …με σουσαμάκι. Μ.Τ.: Να πάνε στα βαφτιστήρια ένα χριστόψωμο.

Στ.Π.: Αυτό δεν το κάνανε το Πάσχα;

Β.Μ.: Και το Πάσχα. Το ίδιο πράμα. Μπορώ να σου πω, πιο καλά. Στο ζυμάρι πρώτα απ’ όλα βάζουμε μαστίχα, στο νερό που το ζυμώναμε, το θερμό που λέμε τώρα εμείς, κόβεις φύλλα από δάφνη και το ρίχνεις μέσα… και τώρα αν θες το βάζεις. Εγώ ήβαλα. Τώρα βγήκαν αυτά τα… που φουσκώνουν και τα κάνουν.

Οι μαγιές και τέτοια, όλα αυτά είναι όλα τεχνητά κι όλα προσθετά.

Μ.Τ.: Και να σφάξουμε και την κότα, ή τον πετεινό, να φτιάξουμε τη σούπα, να βάλουμε στο τραπέζι τη σούπα τα Χριστούγεννα. Β.Μ.: Εγώ θέλω να φάω και σουπίτσα, πώς θα καταλάβω ότι σήμερα είναι τα Χριστούγεννα και κρύο, να φάμε τη σουπίτσα να ζεσταθούμε. Μ.Τ.: Είχαμε τη σούπα τα Χριστούγεννα.

Στ.Π.: Τώρα εσείς είσαστε και οι δύο δεύτερη γενιά Μικρασιάτισσες; Εδώ γεννηθήκατε;

Β.Μ.: Ναι, εδώ γεννηθήκαμε. Μ.Τ.: Όχι, η πρώτη γενιά είμαστε. Οι γονείς μας ήταν Μικρασιάτες. Τα παιδιά τους είμαστε εμείς. Τα παιδιά μας είναι η δεύτερη. Β.Μ.: Ναι, εμείς είμαστε η πρώτη γενιά που γεννηθήκαμε εδώ. Η μαμά μου τώρα πέθανε, το διάβασες, ενενήντα τεσσάρων χρονών. Πάνε δυο-τρία χρόνια. Εκείνοι ήτανε οι παθόντες, που τα περάσανε και τσι διωγμοί και…


Πρόσφυγες στο λιμάνι της Λήμνου μετά την Ανταλλαγή

Στ.Π.: Όταν ήρθανε εδώ πέρα οι γονείς σας κάναν τα έθιμα που φέραν από τη Μικρά Ασία;

Β.Μ.: Ό,τι μπορούσανε, τα κάνανε. Τα κάνανε. Μ.Τ.: …Αφού είπαμε ότι κάνανε τα χριστόψωμα –χριστόψωμα τα λέγανε τα κολίκια αυτά–, και μεγάλα που τα κάνανε, βάζανε το σταυρό πάνω. Β.Μ.: Και το ψωμί που κάναμε να πούμε, το βάζαμε, γιατί οι φούρνοι μας κείνο τον καιρό ήτανε με πλάκα, πάλι το βάζαμε στο ταψί και το κάναμε να πούμε για πιο καλό και βάζαμε πάλι το σταυρό. Μ.Τ.: Και χτυπούσαμε αυγό και το αλείβαμε και γυάλιζε από πάνω, και βάζαμε σουσάμι. Β.Μ.: Και λαδάκι κομμάτι μέσα και κάνει ένα χρώμα ωραίο. Και να μυρίζει πια το σπίτι!… Τώρα εμείς όμως οι παλιές, εμείς τώρα τα κάνουμε αυτά τα πράματα. Εγώ που έχω χάσει τον άνθρωπο μου, τώρα πάει στα τέσσερα χρόνια, και δηλαδή αυτό το πράμα ήθελα να το κάμω γω. Τα ζύμωσε η νύφη μου αλλά εγώ τα έπλασα για να μου μυρίσει το σπίτι ζυμάρι, όχι γλυκά και τέτοια.

Στ.Π.: Την παραμονή τι τραγούδια λέγατε; Κάλαντα;

Β.Μ.: Τραγούδια απάνω σ’ αυτά τα πράματα… Γιατί τα πιο μικρά δεν ξέρανε και εμείς τώρα που είμαστε πιο μεγάλες…

Στ.Π.: Λέγατε μικρασιάτικα κάλαντα;

Β.Μ.: Όχι μικρασιάτικα. Το ίδιο πράμα είναι από κει που ήρθανε. Αυτά λέγαμε για να τα μαθαίνουν και τα παιδιά μας.

Στ.Π.: Ποια δηλαδή;

Β.Μ.: «Χριστούγεννα Πρωτούγεννα, πρώτη γιορτή του χρόνου»… Τώρα το λένε κιόλας «Καλήν ημέρα άρχοντες κι αν είναι ορισμός σας»… Μ.Τ.: Τον Άγιο Βασίλη λέγανε παλιά, αλλά δεν θυμάμαι πώς τον λέγανε.


Έλληνες πρόσφυγες του 1922

Στ.Π.: Λένε ότι υπήρχε ένας Άγιος Βασίλης της προσφυγιάς. Τον έχετε εσείς εδώ πέρα; Το έχετε ακούσει ποτέ αυτό;

Μ.Τ.: Έλεγε η μαμά μου, που κρατάει χαρτί και καλαμάρι… Έλεγε πολλά αλλά εγώ δεν τα θυμάμαι, εκείνες οι γυναίκες λέγανε πολλά… Και τα Χριστούγεννα, που λες, είχαμε το τζάκι αναμμένο, μέχρι το πρωί ν’ ανάβει για να ζεσταθεί ο Χριστός, δεν το σβούσαμε το τζάκι. Β.Μ.: Και βάζαμε ξυλαράκια.

Στ.Π.: Και στρώνατε το τραπέζι αποβραδίς;

Μ.Τ.: Την Πρωτοχρονιά. Τα Χριστούγεννα το στρώναμε μεσημέρι.

Στ.Π.: Και γιατί το στρώνανε αποβραδίς το τραπέζι;

Β.Μ.: Να πάει ο Άγιος Βασίλης να…

Μ.Τ.: …να περάσει κι ο Χριστός να φάει, να μη βρει το τραπέζι άδειο, λέει. Να το βρει γεμάτο το τραπέζι.

Στ.Π.: Και τι βάζανε πάνω στο τραπέζι;

Β.Μ.: Και τι δεν βάζανε! Βάζανε λουκουμάδες, κατιμέρια, φοινίκια, κουραμπιέδες, αμύγδαλα, σταφίδες, μπακαλιάρο, οτιδήποτε είχανε οι ανθρώποι τα βάζανε γιατί δεν είχανε και περισσέματα. Μ.Τ.: Γλυκά, ξηροί καρποί, και κάνα μεζέ άμα είχανε, κάνα κομματάκι κρέας…

Στ.Π.: Εδώ πέρα έχουνε ένα έθιμο που σφάζουνε τα γουρτζέλια, κάνουνε το τάμα στο Χριστό. Εσείς το κάνατε αυτό;

Β.Μ.: Ο άντρας μου που έπαιζε όργανο, έπαιζε βιολί δηλαδή, πήγαν και κάναν ένα γάμο στον Κάσπακα και αυτοί το είχανε έθιμο. Αφού ξημερωθήκανε στο καφενείο, τον πήρανε με έναν άλλο φίλο, γιατί οι άλλοι φύγανε, να ’ρθεις να πάμε να σφάξουμε το γουρούνι, με συγχωρείτε. Μ.Τ.: Εκεί δεν θρέφαν, δεν κάναν τέτοια πράματα. Τα χοιρινά τα βρήκαν εδώ, οι Λημνιοί τα κάναν αυτά, οι ντόπιοι. Β.Μ.: Και παίζαν τραγούδια για να σφάξουν το γουρούνι, γιατί ήτανε ξημερωμένοι αλλά ήτανε φίλος και του κάνανε τη χάρη… Μου τα ’λεγε…

Μ.Τ.: Οι δικοί μας τα Χριστούγεννα αυτό κάνανε: κάνανε τη σούπα, να βάλουνε τη σούπα πάνω στο τραπέζι, να φάνε όλη η οικογένεια μαζί, το τζάκι όλη νύχτα να ανάβει, να πάνε στην εκκλησία το πρωί, την ώρα που θα χτυπήσει η καμπάνα. Β.Μ.: Τραγουδούσαμε:

Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά, ψιλή μου δεντρολιβανιά
κι αρχή, κι αρχή καλός μας χρόνος…
Κι αρχή που βγήκε ο Χριστός…
στη γη να περπατήσει…

και αυτό τώρα που λέει,

Βασίλη πόθεν έρχεσαι και δεν μας καταδέχεσαι,
κι από, κι από πού κατεβαίνεις και δεν μας, και δεν μας εσυντυχαίνεις,

…Πώς το λέει; Μ.Τ.: Κι ήπρεπε να περάσουνε παρέες πολλές απ’ το κάθε σπίτι, που είχανε το τραπέζι στρωμένο, να περάσει μια παρέα να φάνε, να πιούνε, μετά να έρθει η άλλη, ναι, παρέες συνέχεια, και να πούνε τον Άγιο Βασίλη και μετά να κάτσουν να πούνε άντε και του χρόνου να είμαστε καλά… Β.Μ.: Και να πούνε ύστερα τα δικά τους παραδοσιακά και ν’ αρχίσουνε να λένε…

Στ.Π.: Τι παραδοσιακά λέγανε;

Β.Μ.: Α, κει να δεις τραγούδια. [Αναπολούνε και οι δυο τους και μιλάνε και οι δυο μαζί]

Πού ’σουνα βρε πού ’σουνα και δεν εφαινόσουνα…

το ’λεγε ο μπαμπάς μου αυτό….

Βάλε με κόρη, βάλε με….

Β.Μ.: [απαγγέλλει]

Σ’ αυτό το σπίτι που ’ρθαμε πέτρα να μη ραΐσει
κι ο νοικοκύρης του σπιτιού χίλια χρόνια να ζήσει.
Σ’ αυτό το σπίτι που ήρθαμε τα ράφια είναι ασημένια,
του χρόνου σαν ξανάρθουμε να ’ναι μαλαματένια.
Να πούμε και για την κυ
ρά…

…και δεν ξέρω τι.

  • Αρχείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς Λήμνου | Έρευνα: Σταυρούλα Παλαιολόγου | Επιμέλεια: Ελένη Λίβα | Απομαγνητοφώνηση: Άννα Βαζιργιαντζίκη.
  • Πηγή: ellinwnparadosi.blogspot.gr.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Έλληνες στη Σμύρνη αντικρίζουν νεκρούς συγγενείς τους στη διάρκεια της Μικρασιατικής Καταστροφής (φωτ.: Αμερικανικός Ερυθρός Σταυρός)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Μαρτυρία Βασίλη Ράλλη: Πεθαμένοι κι άθαφτοι γέμισε ο τόπος, η Μικρασία ολόκληρη

13/09/2025 - 8:25μμ
(Φωτ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Ένωση Βουρλιωτών Μ. Ασίας: Ένα φως αναμμένο απόψε τη νύχτα, στη μνήμη των αδικοχαμένων Μικρασιατών του 1922

13/09/2025 - 7:27μμ
Η επετειακή σημαία για τη Μικρασιατική Καταστροφή κυματίζει στο δημαρχείο Χαλανδρίου (φωτ.: Δήμος Χαλανδρίου)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Χαλάνδρι: Στο δημαρχείο κυματίζει σημαία για τα 103 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή

13/09/2025 - 6:57μμ
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Διήμερο διεθνές συνέδριο για τα 70 χρόνια από τα Σεπτεμβριανά και τα 60 χρόνια από τις Απελάσεις – Υπό την αιγίδα της ΟΙΟΜΚΩ

12/09/2025 - 9:09πμ
Στο μνημείο που βρίσκεται στον αύλειο χώρο του ναού Αγίου Γεωργίου Ελευθερίου (φωτ.: Μητρόπολη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Μνήμη Μικρασίας στο Ελευθέριο-Κορδελιό – Τιμή στα θύματα της Γενοκτονίας

10/09/2025 - 9:59μμ
(Πηγή φωτ.: Ιερά Μητρόπολη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως/Μαρία Χαραλαμπίδου)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας: Την ερχόμενη Κυριακή οι εκδηλώσεις για την Ημέρα Εθνικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας

9/09/2025 - 7:45μμ
Από τη φετινή αναπαράσταση της άφιξης των προσφύγων στην Καλαμαριά (φωτ.: Facebook / Ολυμπία Αντωνούδη-Ιωαννίδου)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

«Ματωμένο Φεγγάρι» στον ουρανό, κόκκινο στη θάλασσα της Καλαμαριάς – Η άφιξη των προσφύγων, 103 χρόνια μετά

8/09/2025 - 10:14μμ
Το Ηρώο που βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στον Συνοικισμό Θήβας (φωτ.: Δήμος Θηβαίων)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Θήβα: Σε κλίμα συγκίνησης η εκδήλωση μνήμης και τιμής για τους Μικρασιάτες της Γενοκτονίας

8/09/2025 - 3:03μμ
Επιμνημόσυνη δέηση στο Μνημείο του Μικρασιατικού Ελληνισμού στο Ηράκλειο Κρήτης (φωτ.: Δήμος Ηρακλείου)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Κρήτη: Το Ηράκλειο τίμησε τα θύματα της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας

7/09/2025 - 9:35μμ
Στο ναό του Αγίου Γεωργίου στη Νέα Ιωνία τιμή στα θύματα της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας (φωτ.: Μητρόπολη Νέας Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος)
ΠΟΛΙΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ

Ημέρα Μνήμης Μικρασιατικής Καταστροφής στην προσφυγική Νέα Ιωνία

7/09/2025 - 6:00μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

(Φωτ.: ΚΟΕ)

Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα πόλο: Με Κροατία, Σλοβενία και Γεωργία η Ελλάδα

6 ώρες πριν
Οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις είναι καθημερινό φαινόμενο στο Ισραήλ (φωτ.: EPA / Abir Sultan)

Ισραήλ: «Ένα εμπόδιο υπάρχει για το τέλος του πολέμου: Ο Νετανιάχου», λένε οι οικογένειες των ομήρων

7 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Γιώργος Ματθαίος)

Super League: Πεντάσφαιρος ο Ολυμπιακός – Νίκες για Άρη, Βόλο

7 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Μιχάλης Καραγιάννης)

Davis Cup: Ο Τσιτσιπάς ισοφάρισε σε 1-1 τη σειρά με τη Βραζιλία

8 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Μιχάλης Καραγιάννης)

Davis Cup: Δεν τα κατάφερε με Φονσέκα ο Σακελλαρίδης

8 ώρες πριν
(Φωτ.: x.com/nexta_tv)

Συναγερμός σε Ρουμανία-Πολωνία: Απογειώθηκαν μαχητικά προ της απειλής drone

9 ώρες πριν
pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • VIDEOS
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign