Εφ’ όλης της ύλης αναλύσεις για τη Γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, καθώς και τα αίτια που οδήγησαν στη Μικρασιατική Καταστροφή, βρέθηκαν στο επίκεντρο των εργασιών του 8ου Συμποσίου του Κέντρου Σπουδής και Ανάδειξης Μικρασιατικού Πολιτισμού (ΚΕΜΙΠΟ) που πραγματοποιήθηκε το τριήμερο 24-26 Νοεμβρίου 2017 στο Συνεδριακό Κέντρο του Δήμου Ν. Ιωνίας, με θέμα «Λίγο πριν την 100/ετία. Πώς και γιατί οι Έλληνες υπέστησαν την μεγαλύτερη καταστροφή της ιστορίας τους».
Όλες τις ημέρες του Συμποσίου η αίθουσα ήταν κατάμεστη από κόσμο που περίμενε ανυπόμονος να ακούσει τις εισηγήσεις των πανεπιστημιακών-ερευνητών.
Το 8ο Συμπόσιο ξεκίνησε με το καλωσόρισμα του αντιπροέδρου του ΚΕΜΙΠO Χρήστου Χατζηιωάννου και με μια βιντεοσκοπημένη μαρτυρία της Σοφίας Μουργοπούλου 105 ετών, που περιγράφει πώς έζησε τα τραγικά γεγονότα της Σμύρνης, το 1922. Ακολούθως τους συνέδρους χαιρέτισαν εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου ο πρόεδρος του ΚΕΜΙΠΟ Λουκάς Χριστοδούλου, ο δήμαρχος Νέας Ιωνίας Ηρακλής Γκότσης και ο μητροπολίτης Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας Γαβριήλ.
Ειρήνη Χαραλάμπους, Λουκάς Χριστοδούλου, Γιάννης Χαραλάμπους, Δήμαρχος Ηρακλής Γκότσης (απόδοση τιμής στον Γ. Χαραλάμπους).
Στη συνέχεια τιμήθηκε με αναμνηστική πλακέτα ο πρώην δήμαρχος Νέας Ιωνίας Γιάννης Χαραλάμπους για την ουσιαστική συμβολή του στην ίδρυση του ΚΕΜΙΠΟ.
Το 8ο Συμπόσιο του ΚΕΜΙΠΟ έγινε σημείο αναφοράς των ιστορικών και πανεπιστημιακών, αφού για πρώτη φορά βρέθηκαν στον ίδιο χώρο και ελεύθερα ανέπτυξαν τις θέσεις τους για τη δύσκολη εκείνη περίοδο.
«Θέλουμε να πιστεύουμε ότι εκπροσωπήθηκαν όλες οι τάσεις εκείνης της εποχής: υποστηρικτές της πολιτικής Βενιζέλου και αρνητές του, ενώ αναλύθηκε από πολλούς το θέμα της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μ. Ασίας. Επίσης συζητήθηκε ο Εθνικός Διχασμός που ήταν μία από τις πιο σημαντικές αιτίες που φτάσαμε στη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922. Ακούσαμε για τις μεταναστευτικές ροές μειονοτήτων, ενώ ήρθαν στο φως άγνωστες λεπτομέρειες συμφωνιών των κρατών που εμπλέκονταν την κρίσιμη περίοδο και διαμόρφωναν ανάλογα με την εξέλιξη των γεγονότων, την εξωτερική τους πολιτική» ανέφερε το δελτίο Τύπου του ΚΕΜΙΠΟ για το 8ο Συμπόσιο.
Στο βήμα ο Γιώργος Θ. Μαυρογορδάτος
Την πρώτη συνεδρία άνοιξε ο Γιώργος Θ. Μαυρογορδάτος (τ. καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών) ο οποίος εισηγήθηκε το θέμα «Για μια απροκατάληπτη προσέγγιση των πολιτικών και των στρατιωτικών ευθυνών της Μικρασιατικής Καταστροφής». Ο αναπληρωτής καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του Πάντειου Πανεπιστημίου Αθηνών Άλκης Ρήγος ανέπτυξε το θέμα «Από το ζενίθ της Συνθήκης των Σεβρών στο ναδίρ της Συνθήκης της Λοζάνης: Αιτίες και πολιτικές συνέπειες». Στη δεύτερη συνεδρία ο Θάνος Βερέμης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ανέπτυξε το θέμα «Ποια τα αίτια της Καταστροφής», ενώ οι εργασίες της πρώτης ημέρας ολοκληρώθηκαν με την εισήγηση του Άγγελου Συρίγου (αναπληρωτή καθηγητή Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής του Πάντειου Πανεπιστημίου Αθηνών) με θέμα «Γιατί δεν είχαμε “Μικρασιατική Καταστροφή” και στη συνδιάσκεψη της Λοζάνης».
Ο καθηγητής Δημ. Σταματόπουλος με μέλη του ΔΣ του ΚΕΜΙΠΟ
Το Σάββατο ξεκίνησε η τρίτη συνεδρία, κατά την έναρξη της οποίας προβλήθηκε ένα ντοκιμαντέρ σχετικό με την Μικρασιατική Καταστροφή και κατόπιν ο Σωτήρης Ριζάς (διευθυντής Ερευνών στο Κέντρο Έρευνας Ιστορίας Νεότερου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών) ανέπτυξε το θέμα «Στρατηγικές και πολιτικές όψεις της Μικρασιατικής Εκστρατείας». Την τέταρτη συνεδρία άνοιξε ο Δημήτρης Σταματόπουλος, καθηγητής Βαλκανικής και Ύστερης Οθωμανικής Ιστορίας του τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, ο οποίος αναφέρθηκε στο θέμα «Μουχατζίρηδες και πρόσφυγες: Το 1922 ως καταστροφή του αυτοκρατορικού χώρου». Για τις «Πολιτικές και στρατιωτικές προοπτικές της Ελλάδας στη Μ. Ασία στο τέλος του Μεγάλου Πολέμου (Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος)» μίλησε ο Γιώργος Μαργαρίτης, καθηγητής Σύγχρονης Πολιτικής και Κοινωνικής Ιστορίας του τμήματος Πολιτικών Επιστημών της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Η Σία Αναγνωστοπούλου και ο Ηλίας Νικολακόπουλος με μέλη του ΔΣ του ΚΕΜΙΠΟ
Η τελευταία ημέρα του 8ου Συμποσίου ξεκίνησε με την πέμπτη κατά σειρά συνεδρία από τον Βλάση Αγτζίδη, δρ Σύγχρονης Ιστορίας – συγγραφέα που ανέπτυξε το θέμα «Από τον Δραγούμη στον Μπεναρόγια: Το αντιπολεμικό-αντιμικρασιατικό συναίσθημα στην Ελλάδα και η συμβολή του στη Μικρασιατική Καταστροφή». Ο επίκουρος καθηγητής Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Σπυρίδων Πλουμίδης μίλησε για τα «Πολιτικά αίτια της ήττας του 1922». Με το θέμα «Οι τραυματικές εκλογές του 1920» άνοιξε την έκτη και τελευταία συνεδρία του Συμποσίου ο Ηλίας Νικολακόπουλος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, και οι εργασίες ολοκληρώθηκαν με τη Σία Αναγνωστοπούλου, καθηγήτρια Ιστορίας του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Πάντειου Πανεπιστημίου Αθηνών, και το θέμα «Ο μικρασιατικός ελληνισμός μπροστά στη μεγάλη αλλαγή της ιστορίας».
Οι εισηγητές με νηφαλιότητα κατέθεταν τις απόψεις τους ανάλογα με το θέμα της εισήγησής τους, ενώ απάντησαν και σε ερωτήματα που υποβλήθηκαν από τους συνέδρους.
Το 8ο Συμπόσιο ολοκληρώθηκε με τη σύνοψη των συμπερασμάτων από τον πρόεδρο του ΚΕΜΙΠΟ Λουκά Χριστοδούλου, που έδωσε ραντεβού στους συνέδρους για το 9ο Συμπόσιο τον Νοέμβριο του 2019. Στο Συμπόσιο το παρών έδωσαν εκπρόσωποι από πολλά μικρασιατικά σωματεία από όλη την Ελλάδα και την Κύπρο.
Το φετινό Συμπόσιο συνδιοργανώθηκε με την βοήθεια της Ομοσπονδίας Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδας (ΟΠΣΕ), της Ένωσης Σπάρτης Μικράς Ασίας, του Σωματείου Ινεπολιτών-Κασταμονιτών, του Συνδέσμου Αλαγιωτών, του Συλλόγου Σμυρναίων Ν. Ιωνίας, της Πολιτιστικής Ένωσης Μικρασιατών «Η Καππαδοκία» και τον «Ιωνικό Σύνδεσμο».
- Φωτογραφίες: Λουκάς Χριστοδούλου.