Η Τουρκία, αφού ακολούθησε επί έξι χρόνια κατά… γράμμα την πολιτική των ΗΠΑ, παίζοντας τον πιο σημαντικό ρόλο στην καταστροφή της Συρίας και τη δημιουργία του κύματος προσφύγων, τον Ιούνιο του 2016 αποφάσισε να εγκαταλείψει αυτήν την πολιτική και να συμπαραταχθεί με εκείνους που μέχρι χθες πολεμούσε (Άσαντ) ή κατηγορούσε ως νέους στραυροφόρους (τους Ρώσους) και ως εκείνους που επιδιώκουν έναν θρησκευτικό πόλεμο (σιίτες του Ιράν).
Η στροφή αυτή της Τουρκίας έγινε κυρίως για δυο λόγους. Ο ένας ήταν ότι η Τουρκία υπέστη σοβαρή γεωπολιτική αλλά και οικονομική ζημιά από την αντιπαλότητα που αναπτύχθηκε με τη Ρωσία, ειδικά μετά τις 24 Νοεμβρίου του 2015 όταν τουρκικά F-16 κατέρριψαν το ρωσικό SU24 στον εναέριο χώρο της Συρίας.
Η γεωπολιτική ζημιά ήταν κυρίως στο Κουρδικό, αφού η Ρωσία «άνοιξε» τις πόρτες της στους Κούρδους της Συρίας, οι οποίοι ίδρυσαν Γραφείο Αντιπροσώπευσης στη Μόσχα, ενώ ρωσικά όπλα, ακόμα και αντιαεροπορικοί πύραυλοι, έπεσαν ξαφνικά στα χέρια των Κούρδων χωρίς να ξέρει κανείς με ποιον τρόπο.
Η οικονομική ζημιά, που ξεπέρασε κατά πολύ τα 10 δισ. δολάρια, προήλθε από την ακύρωση συμβολαίων, την εφαρμογή του μέτρου της βίζας στους Τούρκους πολίτες και επιχειρηματίες, την απαγόρευση εισαγωγών προϊόντων από Τουρκία και φυσικά από την απαγόρευση πτήσεων τσάρτερ από Ρωσία προς Τουρκία.
Ο άλλος λόγος ήταν καθαρά πολιτικός και γεωπολιτικός. Όσο η Τουρκία ακολουθούσε πιστά την πολιτική των ΗΠΑ, ήταν εντελώς αποκλεισμένη από τη Συρία, όπου οι Κούρδοι, υπό την προστασία και των ΗΠΑ και της Ρωσίας, με ταχύτητα προωθούσαν τις θέσεις τους στη βόρεια Συρία, δημιουργώντας τον Κουρδικό Διάδρομο.
Έτσι ο Ερντογάν αποφάσισε εγκαταλείψει τις ΗΠΑ και να συμπαραταχθεί με Ρωσία-Ιράν-Συρία, έχοντας ως στρατηγικό στόχο να πάρει την άδεια από τη Ρωσία για να εισβάλει στη Συρία και να αποτρέψει την ολοκλήρωση του Κουρδικού Διαδρόμου.
Σημειωτέων, αν ολοκληρωθεί ο διάδρομος αυτός, η Τουρκία αποκόπτεται από το σύνολο του μουσουλμανικού κόσμου, με το Κουρδιστάν (που ολοκληρώνεται βήμα-βήμα) να αποτελεί κάτι σαν ενδιάμεση περιοχή.
Όντως, η Ρωσία έδωσε την άδεια στην Τουρκία, η οποία εισέβαλε στο έδαφος της Συρίας τις 24 Αυγούστου, στο πλαίσιο της επιχείρησης «Ασπίδα του Ευφράτη» για να φθάσει τις στιγμές που γράφεται αυτό το άρθρο, Πέμπτη απόγευμα, να έχει καταλάβει μέρος της Αλ Μπαμπ, που έχει στρατηγική σημασία για τον έλεγχο της περιοχής και την αποτροπή δημιουργίας του Κουρδικού Διαδρόμου.
Όμως, όσο η Τουρκία είναι πελαγωμένη στο «βάλτο» της Συρίας και σχεδιάζει διάφορα στρατηγικά πλάνα αλλά και την εκεχειρία στη Συρία με τη Ρωσία, οι ΗΠΑ αυξάνουν την υποστήριξη προς τους Κούρδους, τους εξοπλίζουν και τους βοηθούν αφ’ ενός μεν να επεκτείνουν τις περιοχές που κατέχουν και αφ’ ετέρου τους καθιστούν στρατηγικούς συμμάχους στην επιχείρηση περικύκλωσης της Ράκκα.
Εκεί λοιπόν που η Τουρκία νιώθει ότι πέτυχε σε κάποιο βαθμό το στόχο της στη Συρία, αναπτερώνονται οι ελπίδες της ότι ο Τραμπ θα αλλάξει πολιτική στο θέμα των Κούρδων και επιδιώκει εναγωνίως επαφή με τον κύκλο του προέδρου των ΗΠΑ, με αποκορύφωμα την προχθεσινή συνομιλία Τραμπ-Ερντογάν και την ακολουθήσασα επίσκεψη του νέου διοικητή της CIA στην Άγκυρα.
Και τότε ήλθε η βόμβα από το ρωσικό αεροσκάφος, που σκότωσε τρεις Τούρκους στρατιωτικούς και τραυμάτισε άλλους ένδεκα, στα δυτικά της Αλ Μπαμπ, για να υπενθυμίσει στην Τουρκία ότι μπορεί να τσαλαπατά τις συμφωνίες που υπογράφει με την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά όταν αυτό το κάνει με μεγάλες δυνάμεις έρχονται οι βόμβες…
Όσο για την απόπειρα επαναπροσέγγισης της Τουρκίας με τις ΗΠΑ, ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσει ο Ερντογάν έχει πολύ… σκόνη και κυριολεκτούμε.
Οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να καταλάβουν την πρωτεύουσα των τζιχαντιστών του ΙΚ, τη Ράκκα, και ήδη οι Κούρδοι την έχουν περικυκλώσει. Ο Ερντογάν το ξέρει ότι αν την καταλάβουν οι Κούρδοι, θα παγιωθεί η στρατηγική τους σχέση με τις ΗΠΑ. Γι’ αυτό προτείνει στον Τραμπ να την καταλάβει ο τουρκικός στρατός.
Όμως, αν η Αλ Μπαμπ ήταν ένα «βαλτάκι» για την Τουρκία, που έσπασε τα μούτρα της επί σχεδόν εκατό μέρες χάνοντας 66 στρατιώτες και πάνω από εκατό άρματα και οχήματα, η Ράκκα θα είναι ένα μείγμα έλους με βάλτο και πολύ σκόνη της ερήμου…
Σάββας Καλεντερίδης
