Είπαμε στο προηγούμενο άρθρο πως τα διδάγματα της Ορθόδοξης Πίστης μας για τη σχέση μας με τον συνάνθρωπο ταιριάζουν απόλυτα με τη δημοκρατία. Ας μελετήσουμε λοιπόν σήμερα αν τα διδάγματά της για την προσωπική σχέση που ο καθένας από εμάς μας έχει με τον Θεό διαπνέονται από δημοκρατικό ήθος ή όχι. Για να δούμε, τελικά, αν η Ορθοδοξία μας, το πολίτευμα του Σταυρού, είναι πρόοδος ή οπισθοδρόμηση. Για να αποφασίσουμε, επιτέλους, εάν είναι η Ορθοδοξία που κάπως μας εμποδίζει να δεχτούμε τον περιβόητο εξ Εσπερίας «διαφωτισμό» στο σύνολό του.
Ή μήπως, συμβαίνει το αντίθετο; Μήπως δεν μπορούμε να προκόψουμε και να δώσουμε εμείς τα φώτα μας για ακόμα μια φορά σε Ανατολή και Δύση, επειδή ως Έλληνες απομακρυνθήκαμε από το Ορθόδοξο πνεύμα και ήθος;
Στην πίστη μας λοιπόν, ελεύθερα και χωρίς κανέναν εξαναγκασμό, μπορεί να παραδεχτεί (όστις θέλει) τον Χριστό ως ηγέτη, ως αρχηγό. Να τον εκλέξει και να τον ακολουθήσει απολύτως ελεύθερα, και επομένως δημοκρατικά. Η ελευθερία της επιλογής στο πολίτευμα του Σταυρού είναι θεμελιώδης και αδιαπραγμάτευτη. Όποιος λοιπόν επιλέξει τον Χριστό ως Αρχηγό ελεύθερα κι από έρωτα, πρέπει μετά να ακολουθήσει τις εντολές του. Τα συμφωνηθέντα. Έτσι δεν είπαμε πως γίνεται στη δημοκρατία;
Κι αυτές είναι εντολές καθαρές που ο ίδιος ο Αρχηγός (ο Πρωτοϋπουργός) τις έκανε πράξη και τις έδειξε ο ίδιος (και μαρτύρησε γι’ αυτό). Σαν καλός ηγέτης δεν κρύφτηκε στην παντοδυναμία και την εξουσία Του. Βγήκε μπροστά και διοικεί με το παράδειγμα κι όχι με θεωρίες κι εντολές από άμβωνος. Και το ίδιο κάνανε κι οι υπουργοί Του (οι Απόστολοι) και κάνουν συνέχεια (για να έχουμε και ζωντανό παράδειγμα και καθοδήγηση) κι οι βουλευτές Του (οι Άγιοί μας).
Κι οι κανόνες του Αρχηγού είναι ίδιοι για όλους, πλούσιους και φτωχούς, ισχυρούς κι ανίσχυρους, και υπάρχει απόλυτη ισονομία. Μια ισονομία, όμως, όχι τυφλή. Μια ισονομία διακριτική, φιλάνθρωπη και σύμφωνη με την προσωπικότητα και τις δυνάμεις του καθενός και τις συνθήκες της ζωής του. Αυτή η ικανότητα διάκρισης και η «κατά Χάριν» οικονομία είναι Αγιοπνευματικά χαρίσματα που τελειοποιούν την έννοια της ισονομίας και αποθεώνουν τον δημοκρατικό, φιλάνθρωπο, αγαπητικό και συγχωρητικό χαρακτήρα του Σταυρικού Πολιτεύματος.
Γιατί έτσι, απέναντι στον Αρχηγό και τους νόμους στεκόμαστε ως αυθύπαρκτες προσωπικότητες. Δεν είναι απλά ο Νόμος απ’ τη μια μεριά κι εμείς, όλοι μαζί σα μάζα, από την άλλη.
Κι αν πεις ακολουθώ οικειοθελώς τις εντολές του Κυρίου, παίρνεις το Σταυρό σου στον ώμο και περπατάς. Κι ο Αρχηγός στέκεται δίπλα σου και σε ενθαρρύνει και σε βοηθά. Αλλά όμως παράλληλα αφήνει να δοκιμαστείς για την αξιοσύνη σου. Για να υπάρχει αξιοκρατία. Με το στόμα εσύ μπορείς να λες ό,τι θες και πως είσαι ο καλύτερος κι ο πιο άξιος από όλους. Αλλά για να είμαστε σοβαροί θα πρέπει να δοκιμαστείς κάπως – δεν πρέπει; Κι αν βρεθείς άξιος, κατά το μέτρο της αξιοσύνης σου και σύμφωνα με το χαρακτήρα και την προσωπικότητα και τους κόπους σου, ο Αρχηγός σε ανταμείβει. Σε ανταμείβει δίκαια και πλουσιοπάροχα με χαρίσματα φρικτά κι απίστευτα και με χαρά. Προπάντων με χαρά και ειρήνη εσωτερική. Με χαρά αυθεντική που πηγάζει αστέρευτα από τα τρίσβαθα της ύπαρξής σου και που σου πυρπολεί την καρδιά και σου κάνει την ψυχή ολόφωτη.
Και ύστερα από τη διαδρομή του βίου με την αγάπη του Αρχηγού αδιάκοπη, τη συγχωρητική Του διάθεση συνεχή και την πρόνοια της Σοφίας Του αλάνθαστα να καθοδηγεί, στο τέλος υπάρχει κι η λογοδοσία. Κρίση δίκαια κατά τα έργα και τα πεπραγμένα. Κι αυτή η λογοδοσία έχει νόημα, επειδή ακριβώς βασίζεται στην ελευθερία της επιλογής του καθενός. Γιατί όταν επιλέγεις ελεύθερα, τότε είναι που έχεις και την ευθύνη. Κι αν στα έργα βρεθείς άξιος η ανταμοιβή είναι η υπέρτατη, η νίκη είναι απόλυτη κι η χαρά κι ειρήνη ανυπέρβλητη, μόνιμη, κι αιώνια – δίχως τέλος.
Ελευθερία, αξιοκρατία, διοίκηση με το παράδειγμα, διακριτική ισονομία, ίσες ευκαιρίες, ανταμοιβή της αξιοσύνης, επιβράβευση των καλών έργων, λογοδοσία κατά τα έργα (όχι τα λόγια).
Από όλα αυτά καταλαβαίνει κανείς πως δεν αγκάλιασε ο ελληνισμός τον Χριστό κατά τύχη. Είναι το ελληνορθόδοξο ήθος αυτό που μπορεί να τελειοποιήσει και να ολοκληρώσει τη δημοκρατία που γεννήθηκε στα μέρη μας πριν από χιλιάδες χρόνια. Να την τελειοποιήσει έτσι που να μην εξορίζει πια κάθε Αριστείδη γιατί δεν αντέχει να μιλάνε όλοι για το πόσο δίκαιος είναι. Αλλά αντίθετα, να τον αγκαλιάζει, να τον ανταμείβει και να τον ενισχύει να τραβήξει μπροστά, για να βάλει όλη τη δύναμή του στην πρόοδο και την ευημερία της Πόλης. Είναι η Ορθοδοξία μας που απαντά στους προβληματισμούς των αρχαίων μας φιλοσόφων για το ποιο είναι το ιδανικό πολίτευμα. Πάει περίπατο το δίλημμα δημοκρατία ή αριστοκρατία, σε μια δημοκρατία που αγκαλιάζει και ανταμείβει την αξιοσύνη και κάθε άνθρωπο με αγάπη και αυταπάρνηση.
Ας το πάρουμε απόφαση, κι ας καθαρίσουμε το μυαλό μας από τα δηλητήρια που μας έχουν αποχαυνώσει τελείως. Ας αγκαλιάσουμε την ταυτότητά μας. Είμαστε Έλληνες κι Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Η αξιοκρατία είναι γραμμένη ανεξίτηλα στην ταυτότητα που απαρνηθήκαμε και που τώρα πρέπει να την πάρουμε πίσω, γιατί μας ανήκει. Τον κάθε Αχιλλέα, Αριστείδη, Θεμιστοκλή, Σωκράτη, εμείς δεν θα τους σταυρώσουμε τώρα, γιατί είμαστε Χριστιανοί Ορθόδοξοι και στις φλέβες μας κυκλοφορεί το αίμα των αγίων και των μαρτύρων του ελληνισμού. Με αυτούς θα πάμε μπροστά κι όχι με άλλους.
Με τον ορθό λόγο στο ένα χέρι και με το Ευαγγέλιο στο άλλο. Με τον Νικηταρά στη μια μεριά και το Άγιο Όρος στη άλλη. Τα οράματα και τα θάματα του Στρατηγού Μακρυγιάννη στην πράξη.
Δι’ ευχών των Αγίων Πατέρων ημών, ελάτε να βάλουμε μπρος το Πολίτευμα του Σταυρού (ο καθένας μας μέσα στην ψυχή και το νου του), πρώτα για να σωθούμε και να μη γίνουμε «παλιόψαθα των εθνών». Κι ύστερα για να δείξουμε με έργα στην οικουμένη ποιο είναι το βήμα που πρέπει να γίνει για να ενηλικιωθεί η ευλογημένη δημοκρατία και να απολαύσει ο κόσμος τα αγαθά της με ειρήνη.