Κάθε απώλεια ανθρώπου σε συγκλονίζει. Το αναφέρει η Ορθόδοξη Πίστη μας στην εξόδιο ακολουθία: «Θρηνώ και οδύρομαι, όταν εννοήσω τον θάνατον». Αυτός ο κλονισμός είναι μεγαλύτερος όταν αφορά έναν δικό σου άνθρωπο, και γίνεται ανυπέρβλητος, ακατανόητος, όταν αφορά τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη.
Έναν ξεχωριστό φίλο, έναν ανιδιοτελή πατριώτη, έναν εξαιρετικό Έλληνα, έναν θαυμάσιο άνθρωπο.
O Μιχάλης Χαραλαμπίδης γεννήθηκε στην Αλεξανδρούπολη το 1951, από γονείς πρόσφυγες από τη Σάντα του Πόντου, οι οποίοι κατέφυγαν στη Θράκη μετά από τη Γενοκτονία που υπέστη ο ελληνισμός από την Τουρκία, αφαιρώντας τη ζωή από ένα εκατομμύριο Ελληνίδες και Έλληνες.
Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης Πολιτικές και Οικονομικές Επιστήμες, ενώ οι μεταπτυχιακες του σπουδές ήταν στην Κοινωνιολογία. Διωκόμενος κατά τη διάρκεια της δικτατορίας διέφυγε στην Ιταλία, όπου ήταν μέλος του ΠΑΚ. Μετά την πτώση της χούντας συμμετείχε στην επταμελή ομάδα που συνέγραψε την ιδρυτική διακήρυξη του ΠΑΣΟΚ στο Μόναχο τον Αύγουστο του 1974, ενώ διετέλεσε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ από το 1977 και μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου.
Από το ΠΑΣΟΚ αποχώρησε το 1999, λόγω σοβαρών πολιτικών διαφωνιών. Δεν πήρε ποτέ κρατική θέση, δεν έγινε ποτέ βουλευτής ή υπουργός, παρότι ο Ανδρέας Παπανδρέου του είχε προτείνει πολλές φορές, ο Μιχάλης παρέμεινε ένας αγνός, έντιμος, διανοούμενος, συγγραφέας και πολιτικός.
Μία από τις σημαντικές παρεμβάσεις του υπήρξε η ομιλία του στο 6ο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ το 1996, όπου αναφέρθηκε, προέβλεψε, αρκετοί έγραψαν ότι προφήτεψε, την οικονομική κρίση στην Ελλάδα το 2010!
Υπήρξε μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Διεθνούς Ένωσης για τα Δικαιώματα και την Απελευθέρωση των Λαών, καθώς και ερευνητής στο Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών.
Από πολλούς –ίσως τους περισσότερους– η μεγαλύτερη συμβολή του Μιχάλη Χαραλαμπίδη θεωρείται η αναγνώριση της Γενοκτονίας, όταν το 1994, το Κοινοβούλιο, με καθυστέρηση επτά δεκαετιών, υιοθέτησε την πρότασή του για την 19η Μαΐου ως Ημέρας Μνήμης της Γενοκτονίας.
Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης δραστηριοποιήθηκε επίσης στο Κυπριακό και στο ζήτημα των αγνοουμένων, στην υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας στη Θράκη, στο Αιγαίο και τη Μακεδονία, ανέδειξε τους ελληνόφωνους της Κάτω Ιταλίας, έγραψε για την ανάπτυξη, τον αγροτικό και τον τουριστικό τομέα, ενώ στο διεθνές περιβάλλον ανέπτυξε πρωτοβουλίες για τους Αρμενίους, τους Ασσυρίους, τους Κούρδους, τους καταπιεσμένους λαούς στην Αφρική, στη Νότια Αμερική, στην Ασία.
Το 1986 εισήγαγε για πρώτη φορά το κουρδικό ζήτημα στον ΟΗΕ, με ομιλία του στην Επιτροπή Ανθρώπινων Δικαιωμάτων στη Γενεύη, και στη συνέχεια έθεσε το ποντιακό ζήτημα στον ΟΗΕ με συνεχείς παρεμβάσεις του. Μάλιστα αρκετές από αυτές είχαν ως αποτέλεσμα την αναγνώριση της Γενοκτονίας από ξένα κοινοβούλια, καθώς και από φορείς σε όλον τον πλανήτη.
Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης ήταν ένας ενεργός διανοούμενος ακόμη και λίγες ώρες πριν φύγει, αιφνιδίως, από αυτή τη ζωή το απόγευμα της 27ης Μαρτίου.
Οργάνωνε εκδηλώσεις, συζητήσεις, ομιλίες και έθετε τα ζητήματα του Ελληνισμού και των λαών της περιοχής με θάρρος και παρρησία, γνώση και σκέψη, ανάλυση και βαθιά πολιτική συγκρότηση, ευγένεια και εντιμότητα, δημιουργικό και παραγωγικό λόγο. Χαρακτηριστικά τα οποία ήταν αναγνωρισμένα από όλο το φάσμα της πολιτικής, αν κρίνουμε από την αποδοχή που είχε από όλους.
Ήταν πολυγραφότατος και ανάμεσα στα βιβλία του, τα οποία αρκετά μεταφράστηκαν σε διάφορες γλώσσες, είναι τα εξής:
• Το νέο ανατολικό ζήτημα. Το τουρκικό πρόβλημα. Η ανθρωπιστική Ελλάδα
• Μακεδονικότητα, ελληνικότητα, οικουμενικότητα – Κεντρική βαλκανική δημοκρατία
• Νέα αναπτυξιακή παιδεία – Η ανάκτηση του ελληνικού τρόπου
• Αναστήλωση. Ο τουρισμός ως πολιτιστική οικονομία
• Το ποντιακό ζήτημα σήμερα. Αγώνες και νίκες σε δύο μέτωπα
• Ελληνική πολιτική παιδεία – Η πολιτική ως ανώτερη τέχνη
• Το “Μικρά Ασία” ενώνει, το “Τουρκία” εκβαρβαρίζει. Πόντος, η επιστροφή μιας πανάρχαιας ταυτότητας
• Το Ποντιακό ως ευρωπαϊκό ζήτημα
• Από το ΠΑΣΟΚ στο ΚΚΚΑΣΟΡ. Ο εκφυλισμός ενός ιστορικού εγχειρήματος,
• The Pontian Question in the United Nations
• Ελληνική ποιότητα και ανάπτυξη. Η νέα συμμαχία
• Αγροφιλία. Αγροτική αναγέννηση, νέα αγροτικότητα
• Το Ποντιακό ζήτημα σήμερα. Το Ποντιακό ζήτημα στον ΟΗΕ
• Πόλεων και τόπου παιδεία
• Δύο διακηρύξεις και μια κατάθεση
• Δημοκρατία, ανάπτυξη, παγκοσμιοποίηση Ιδέες μιας νέας πολιτικής
• Πόντιοι. Δικαίωμα στη μνήμη
• Αγώνας σε δύο μέτωπα. Η αναγνώριση της ποντιακής γενοκτονίας
• Ρωμανία: Η αρχιτεκτονική μιας νέας πόλης
• Στο δρόμο της αλήθειας και της απελευθέρωσης
• Το σχέδιό μας για την Ελλάδα. Ελάτε στην πολιτική
• Ιδέες, αρχές και γραφειοκρατία ΠΑΣΟΚ 1974-1998.
Και τέλος, λίγες γραμμές επί προσωπικού: Γνώρισα τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη πριν από 33 χρόνια. Η σχέση που αναπτύχθηκε μεταξύ μας ήταν μοναδική. Με στήριξε στις δύσκολες στιγμές, εκεί που φαίνεται, μεταξύ των άλλων, ο Φίλος και ο Άνθρωπος. Σ’ αυτόν είδα την πράξη το σπουδαίο απόφθεγμα του Πλάτωνα, ο οποίος σχεδιάζοντας την ιδανική πόλη έγραψε πως οι κυβερνήτες της πόλης, οι φύλακες, θα πρέπει να έχουν ως κύριο χαρακτηριστικό τους τη σοφία: «Ή οι βασιλείς να φιλοσοφήσουν ή οι φιλόσοφοι να κυβερνήσουν». Αυτή ήταν η άποψη του Πλάτωνα περί πολιτείας και πολιτικής, αυτός ήταν ο βίος του Μιχάλη Χαραλαμπίδη. Με λίγα λόγια ήταν το ευ ζειν για μένα.
Αποχαιρετώ τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη με βαθιά θλίψη, αφού χάνω έναν δικό μου άνθρωπο, αποχαιρετώ τον μεγάλο οραματιστή, τον ανιδιοτελή άνθρωπο, τον ιδεολόγο, τον αγωνιστή που μέχρι τελευταία στιγμή έβαζε πάνω απ’ όλα το χρέος για την διατήρηση της μνήμης, το διανοούμενο που έθεσε τους όρους για ν’ αναγνωριστεί διεθνώς η Γενοκτονία, τον Έλληνα που συμπαραστάθηκε σε όλους τους λαούς που αγωνίζονται για την ελευθερία τους, έχοντας να παλέψουν ολοκληρωτικά καθεστώτα όπως η Τουρκία. Αποχαιρετώ τον Φίλο, τον Συγγραφέα, τον Πολιτικό, τον Έλληνα, τον Άνθρωπο, του οποίου οι ιδέες και οι θέσεις του, το παράδειγμά του και το πρότυπό του θα με συνοδεύουν διαχρονικά και θα συνεχίζουν να καθορίζουν τη ζωή μου και είμαι σίγουρος και όλο τον ελληνισμό.
Αγαπημένε μου Μιχάλη, καλή αντάμωση, καλό Παράδεισο και καλή Ανάσταση!
