Οι Μωμόγεροι πήγαν, τρέλαναν το Κορδελιό Θεσσαλονίκης και επέστρεψαν στον Τετράλοφο Κοζάνης

Ένα ζέσταμα πριν από τα Χριστούγεννα (παραμονή και ανήμερα θα εμφανιστούν… εντός έδρας) έκαναν τα Κοτσαμάνια από τον Τετράλοφο, καθώς ταξίδεψαν από το χωριό της Κοζάνης στη Θεσσαλονίκη, για να εισβάλουν στο Κορδελιό. Την πόρτα στους Μωμόγερους –όπως είναι πιο γνωστό το εθιμικό δρώμενο– την άνοιξε ο Σύλλογος Ποντίων Ελευθερίου-Κορδελιού, υπό την αιγίδα του Δήμου Κορδελιού-Ευόσμου.

Έτσι, την περασμένη Κυριακή η πόλη δεν ησύχασε, καθώς η πομπή διέσχισε όλο το κέντρο, μπήκε σε μαγαζιά, χόρεψε, πείραξε τους περαστικούς και μουτζούρωσε πρόσωπα προτού καταλήξει στα γραφεία του συλλόγου όπου το γλέντι συνεχίστηκε. 

«Χρόνια πολλά, υ’είαν κι ευλοΐαν και καληχρονίαν, θελκά μουσκάρια και αρνικά παιδία…», ευχήθηκε ο Πολυχρονιστής από τον Μορφωτικό Λαογραφικό Σύλλογο Τετραλόφου Κοζάνης, όσο το νταούλι και το αγγείο συνέχιζαν να παίζουν.

Από τους ιερείς του Μώμου, του θεού του γέλιου και τις σάτιρας, της προσωποποίησης της μομφής και της κατηγόριας, θεωρείται ότι έχουν επιρροές οι Μωμόγεροι, μια σατιρική κωμωδία, απομεινάρι και των ρωμαϊκών καλάντων λόγω των μεταμφιέσεων και των γλεντιών.

Το λαϊκό αυτό δρώμενο μεταφέρθηκε από τον Πόντο στην Ελλάδα, όπου συνέχισε τη δική του αυτόνομη (και παράλληλη) πορεία φτάνοντας ζωντανό έως τις μέρες μας. Μάλιστα, με τη μορφή που παρουσιάζεται στα ποντιοχώρια της Κοζάνης έχει εγγραφεί στον κατάλογο της UNESCO για την άυλη πολιτιστική κληρονομιά.

Στον αυτοσχέδιο θίασο που παραδοσιακά βγαίνει στους δρόμους των χωριών και των πόλεων κατά το Δωδεκαήμερο, εκτός από το χορευτικό μέρος με τους φουσταλενοφόρους (οι Μωμόγεροι φόρεσαν φουστανέλα στα νεότερα χρόνια, καθώς ήταν συνώνυμη της ανδρείας, της γενναιότητας και της λευτεριάς), υπάρχει και ένα αυτοσχεδιαστικό.

Συνήθως ο κορυφαίος Μωμόγερος δίνει τα προστάγματα. Την… κομπανία συνήθως συνοδεύει ο Διάβολος, για να πειράξει κυρίως τον Γέρο και τη Γραία (αλλά και τους θεατές). Η Νύφη είναι και αυτή εκεί για να προκαλέσει με την παρθενική της σεμνότητα ώστε να την κλέψουν, ενώ ο Γιατρός με περισπούδαστες και κωμικές κινήσεις θα την εξετάσει μετά την απαγωγή.

Από την πλευρά τους ο Τσανταρμάς ή ο Κατής επιβάλουν τα πρόστιμα στους απαγωγείς και φροντίζουν να επανέλθει η τάξη.

Διαβάστε επίσης
Το ποντιακό λαϊκό δρώμενο των Μωμό’ερων σήμερα: Σύγχρονοι προβληματισμοί και ερμηνείες