Με πληγώνει ο Πόντος – Δεν μπορώ να ξαναζήσω αυτά που πέρασα

Η Αθανασία Ιγνατιάδου από χωριό της Κερασούντας αφηγείται στιγμές από τον πρώτο διωγμό, το 1910· ήταν επτά ετών όταν οι Τούρκοι μπήκαν στο χωριό, σκότωσαν και οδήγησαν τους Έλληνες σε πορείες θανάτου.

Μας μετέφεραν στην αυλή της εκκλησίας. Την ώρα εκείνη έψηνα ψωμί στο φούρνο. Ακολούθησε χαμός. Έχασα τον μικρό μου αδελφό. Δυο μέρες μετά τον βρήκαμε νεκρό στις καλαμιές.

Μας πήραν όλους σε μια πορεία θανάτου. Πολλοί, οι γεροντότεροι, δεν άντεξαν. Τον θείο της μητέρας μου, τον παπα-Κυριάκο, τον διέταξαν οι Τούρκοι στρατιώτες να φύγει. Εκείνος λειτουργούσε. Ζήτησε να αποχωρήσει μόλις θα τέλειωνε η εκκλησία. Οι Τούρκοι απείλησαν να κλειδώσουν τις πόρτες και να τους κάψουν ζωντανούς. Τελικά τους έκαψαν μέσα στην εκκλησία. Τι τα θυμάμαι;…

Τότε η Αν. Ιγνατιάδου έχασε πατέρα και μάνα. Ήπιαν νερό από πηγή που είχαν δηλητηριάσει οι Τούρκοι

Στον Βόλο βγήκαμε με το πλοίο του Ερυθρού Σταυρού. Πήγαμε στη Λάρισα και μετά στη Σκύδρα και μετά στην Καρατζόβα. Ζούσαμε αρχικά σε σκηνές, ζούσαμε με το συσσίτιο και με εποχικές εργασίες. Δούλεψα σαν υπηρέτρια, βοηθός, αγρότισσα – ό,τι μπορείς να φανταστείς.

Ο πατέρας μου είχε δυο τσιφλίκια με φουντουκιές. Όλα αυτά τα αφήσαμε. Τα χάσαμε. Δεν θα ’θελα να γυρίσω πίσω. Με πληγώνει ο Πόντος. Δεν μπορώ να ξαναζήσω αυτά που πέρασα.

Στο Νεοχώρι της Αριδαίας μοιραστήκαμε τα λιγοστά σπίτια που άφησαν οι Τούρκοι. Σε αντίθεση με τον δικό μας ξεριζωμό που οι Τούρκοι μάς άφησαν μόνο προσωπικά ρούχα να πάρουμε – ούτε το καντήλι μας δεν μας άφησαν να πάρουμε, μας κλείδωσαν τα σπίτια και μας έδιωξαν. Στην Ελλάδα οι Τούρκοι είχαν την ευκαιρία να πουλήσουν την περιουσία τους.

Έκανα έντεκα παιδιά. Ο άντρας μου ήταν αντάρτης. Εγώ με το διωγμό φυλακίστηκα με τη συννυφάδα και τη θεία μου σ’ ένα χάνι. Εγώ ήμουν έγκυος. Την παραμονή της απόδρασης από το χάνι, γέννησα. Το παιδί πέθανε από το κρύο. Διέφυγα με τις άλλες δυο γυναίκες από το παράθυρο, πέσαμε στη λίμνη που ήταν πίσω από το χάνι. Φούσκωσα γιατί ήμουν λεχώνα. Μας έσωσε μια Αρμένισσα.

Ζω την τέταρτη εξορία μου.¹ Συνήθισα πια…

______
1. Από το 1968 μέχρι το θάνατό της η Αναστασία Ιγνατιάδου έζησε στην Αυστραλία. Είχε γεννηθεί στις 8 Οκτωβρίου 1893 στο Μπέικ Ντενίς της Κερασούντας.

• Η μαρτυρία αναδημοσιεύεται από την έκδοση Α΄ ποντιακή εβδομάδα στην Αυστραλία,
  18-28 Αυγούστου 1989, της Κεντρικής Ένωσης Ποντίων «Η Ποντιακή Εστία».