Ο κούκος (κούκον, και σε ορισμένες περιοχές του Πόντου κούκουδας ή κουκουδάς), σύμφωνα με την παράδοση μια παράδοση της Ματσούκας, σχετίζεται με την πορεία των Βαρνάβα και Σωφρονίου προς το όρος Μελά. Όταν οι ιερομόναχοι ήταν κοντά στο χωριό Σκαλίτα, οι φωνές χιλιάδων πουλιών σκέπαζαν τη βουή του εικονίσματος της Παναγίας που τους οδηγούσε.
Τότε οι καλόγεροι παρακάλεσαν τους κούκους να σωπάσουν ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν την πορεία τους. Έκτοτε, λέει η παράδοση, σε ολόκληρη την ορεινή περιοχή της Σουμελά οι κούκοι δεν λαλούν.
Ο Στάθης Ευσταθιάδης καταγράφει τα παρακάτω δίστιχα για το θρύλο των μοναχών της Παναγίας Σουμελά και των κούκων:
‘Σ σην Παναγίαν Σουμελά
ο πλούτον [ο κούκον] ’κί κουίζει,
με το να επλάστεν πουλίν,
ατό πα κάτ’ νουνίζει.
- Βρείτε, μάθετε και διαδώστε την έννοια ακόμα περισσότερων ποντιακών λέξεων και φράσεων στο λεξικό του pontos-news.gr.
