Μαθαίνω ποντιακά: Η λέξη χιλάρμενος και η σχέση της με τον Ακάθιστο Ύμνο

Ένα πολύ ενδιαφέροντα επιθετικό προσδιορισμό για την Παναγία καταγράφει ο Άνθιμος Παπαδόπουλος στο Ιστορικό λεξικό της ποντικής διαλέκτου. Πρόκειται για τη λέξη «χιλάρμενος» (το χι διαβάζεται παχύ, και το άλφα μεταξύ άλφα και έψιλον), η οποία προέρχεται από το αριθμητικό χίλια και το ουσιαστικό άρμενα. Άρμενα είναι ο ναυτικός όρος για τα πανιά, τα κατάρτια και στα σκοινιά ενός ιστιοφόρου, ενώ συνεκδοχικά είναι το ιστιοφόρο πλοίο.

Η χιλάρμενος Παναγιά σχετίζεται με την εορτή του Ακάθιστου Ύμνου, «όστις συνετάχθη μετά την πανωλεθρίαν των χιλίων βαρβαρικών πλοίων με τη βοήθειαν της Παναγίας» όπως γράφει ο Άνθιμος Παπαδόπουλος.

Το επίθετο χρησιμοποιούνταν σε Αμισό, Κερασούντα, Τραπεζούντα και Χαλδία.

• Βρείτε, μάθετε και διαδώστε την έννοια ακόμα περισσότερων ποντιακών λέξεων και φράσεων στο λεξικό του pontos-news.gr.