Σαύατρα (ή Σόατρα) για τους Αρχαίους Έλληνες, η πόλη στη ρωμαϊκή επαρχία της Γαλατίας και ακολούθως στη βυζαντινή επαρχία της Λυκαονίας, στη νότια κεντρική Mικρά Aσία. Ελάχιστα είναι γνωστά για την αρχαία ιστορία της – αναφέρεται από τον Στράβωνα, τον Πτολεμαίο και τον Ιεροκλή στον Συνέκδημο.
Στη σημερινή Τουρκία ανήκει στο Καράταϊ, στην επαρχία του Ικονίου.
Ο λόγος που βρίσκεται στη δημοσιότητα είναι η ανασκαφή που βρίσκεται σε εξέλιξη γύρω από μια… αναπάντεχη ανακάλυψη του 2020, μια βυζαντινή εκκλησία. Οι αρχαιολόγοι έχουν επικεντρωθεί σε έναν τύμβο 5.000 ετών μέσα στην αρχαία πόλη και έφεραν στο φως ακόμα μια βυζαντινή εκκλησία, του 12ου αιώνα.
«Αυτό υποδηλώνει ότι η Σαύατρα είχε σημαντική κοινοτική και δημογραφική δομή κατά τη διάρκεια της βυζαντινής περιόδου της. Η κατανόηση του πολιτικού, στρατιωτικού και στρατηγικού της ρόλου από τη ρωμαϊκή έως τη βυζαντινή εποχή είναι κρίσιμη, και η ανασκαφή αυτή θα προσφέρει πολύτιμες γνώσεις» δήλωσε Ilker Işık, επικεφαλής της ανασκαφής και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Selçuk.
Ο τύμβος χρονολογείται στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού και δίνει την επιπλέον πληροφορία ότι η πόλη υπήρξε ένας σημαντικός οικιστικός και εμπορικός κόμβος κατά την Αρχαιότητα. «Βρισκόταν πάνω σε έναν εμπορικό δρόμο, φιλοξένησε σημαντικούς επισκέπτες και χρησίμευσε ως στρατιωτική βάση για χρόνια. Η συνεχής παρουσία κατοίκων υποδηλώνει τη σημασία της πόλης», σημείωσε ο Ilker Işık.
Για τους Τούρκους όμως έχει ιδιαίτερη σημασία για έναν ακόμα λόγο, καθώς στην εκκλησία που εντοπίστηκε το 2020 βρέθηκε επιγραφή με τη λέξη «Τούρκος» στα ελληνικά. Σε όλη την Ανατολία δεν υπάρχει παλαιότερο τεκμήριο.
Κατά τη διάρκεια των ανασκαφών έχουν ανακαλυφθεί και άλλες επιγραφές, αλλά και νομίσματα, κεραμικά θραύσματα και σπαράγματα τοιχογραφιών. Ιδιαίτερης σημασίας είναι και ένα πήλινο ειδώλιο γυναίκας.
Το έργο των αρχαιολόγων δυσκολεύουν οι λαθρανασκαφές που έχουν γίνει και οι ζημιές που έχουν προκαλέσει οι κυνηγοί θησαυρών.
