Η αγροτική εξέγερση στο Κιλελέρ – Σαν σήμερα, 6 Μαρτίου 1910

Το Κιλελέρ, η ιστορική έδρα του ομώνυμου δήμου στην περιφερειακή ενότητα Λάρισας, αποτελεί ένα αιματοβαμμένο κεφάλαιο στην ιστορία του αγροτικού ζητήματος στη Θεσσαλία, το οποίο ξεκίνησε το 1881, όταν δηλαδή οι περιοχές αυτές εντάχθηκαν στην ελληνική επικράτεια. Τότε οι ακτήμονες (κολίγοι) ξεκίνησαν μαζικούς αγώνες για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους που παραγνωρίζονταν προς όφελος των τσιφλικάδων από την εφαρμογή των νόμων του ελληνικού κράτους, σε αντίθεση με το οθωμανικό δίκαιο που τους προστάτευε σε κάποιο βαθμό.

Στις 6 Μαρτίου 1910 στο Κιλελέρ χωροφύλακες άνοιξαν πυρ, τραυμάτισαν και σκότωσαν αγρότες που επιχειρούσαν να επιβιβαστούν χωρίς εισιτήριο στο τρένο προκειμένου να μεταβούν στη Λάρισα. Εκεί θα συμμετείχαν σε πανθεσσαλικό συλλαλητήριο με αίτημα την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών και την αλλαγή του σχετικού νόμου.

Πριν από τα γεγονότα του Κιλελέρ που επεκτάθηκαν στο Τσουλάρ και στη Λάρισα, η δολοφονία του δικηγόρου και κοινωνικού αγωνιστή Μαρίνου Αντύπα από τους τσιφλικάδες τον είχε κάνει σύμβολο του αγώνα που κορυφώθηκε εκείνη τη χρονιά.

Όλα αυτά ευαισθητοποίησαν την κοινή γνώμη στην Ελλάδα και η πολιτική εξουσία πιέστηκε να δώσει λύσεις, με τα πρώτα νομοθετικά μέτρα από τον Ελευθέριο Βενιζέλο το 1911. Βέβαια, οι απαλλοτριώσεις τσιφλικιών πραγματοποιήθηκαν μαζικά από το 1923 και μετά, υπό την ασφυκτική πίεση του προσφυγικού ζητήματος, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Δείτε από το Αρχείο της ΕΡΤ το σχετικό επεισόδιο της σειράς ιστορικών ντοκιμαντέρ «Πανόραμα του Αιώνα» του Φώτου Λαμπρινού (1983):