27 Οκτωβρίου: Γιορτάζει η γαλανόλευκη

Η πρώτη σελίδα στην ιστορία της γαλανόλευκης ελληνικής σημαίας, που τιμάμε στις 27 Οκτωβρίου, γράφτηκε στη Μονή Ευαγγελίστριας στη Σκιάθο. Εκεί κατέφευγε ο Νικοτσάρας –ένας εκ των ενδοξότερων αρχηγών των κλεφτών από τη Θεσσαλία– ο οποίος, μαζί με τον καπετάνιο Γιάννη Σταθά και τον πειρατικό στολίσκο τους, είχαν συχνό ορμητήριο το νησί.

Οι δυο τους, σε συνεργασία με τον ηγούμενο Νήφωνα, σχεδίασαν, ύφαναν και ύψωσαν την πρώτη σημαία όπως την ξέρουμε σήμερα: λευκός σταυρός σε γαλάζιο φόντο.

Η σημαία ευλογήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1807, και σ’ αυτήν ο ηγούμενος όρκισε τους Κολοκοτρώνη, Μιαούλη, Βλαχάβα, Σταθά, Νικοτσάρα, και πολλούς άλλους.

Πέρασαν ωστόσο δεκαπέντε χρόνια μέχρι να οριστεί και να καθιερωθεί η γαλανόλευκη ως επίσημη σημαία του ελληνικού κράτους, κάτι που έγινε στην Α’ Εθνοσυνέλευση, στην Επίδαυρο (Δεκ. 1821 – Ιαν. 1822). Οι πρώτες αποφάσεις για τη μορφή και τα χρώματα βρίσκονται στις παραγράφους ρδ’ και ρε’ του Προσωρινού Πολιτεύματος.

Αργότερα, στις 15 Μαρτίου του 1822, με άλλη διάταξη ορίστηκαν και λεπτομέρειες σε σχέση με το ακριβές σχήμα της αλλά και τις διάφορες χρήσεις: οι Δυνάμεις Ξηράς θα έφεραν τετράγωνη σημαία κυανή με έναν μεγάλο λευκό σταυρό στη μέση, ενώ η σημαία της θάλασσας θα διέφερε στα εμπορικά και στα πολεμικά πλοία. Τότε ήταν που η ναυτική σημαία διαιρέθηκε σε εννέα οριζόντια παραλληλόγραμμα, με έναν άσπρο σταυρό στο επάνω μέρος.

Τέλος, η σημαία ορίστηκε να είναι κατασκευασμένη από μεταξένιο ύφασμα προκειμένου να ανυψώνεται ευκολότερα.

Ως προς τα χρώματα, η Εθνοσυνέλευση κατέληξε σε αυτά προκειμένου (σύμφωνα με μια θεωρία) να αποφευχθούν το κόκκινο και το πράσινο – χρώματα δηλαδή που συνδέονταν με τον ισλαμισμό και την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Σύμφωνα με άλλη θεωρία, η επιλογή έγινε για να θυμίζουν το γαλάζιο της θάλασσας του Αιγαίου και το λευκό των κυμάτων.

Σίγουρα, οι συντάκτες του Προσωρινού πολιτεύματος απέφυγαν να υιοθετήσουν τη σημαία του Ρήγα ή της Φιλικής Εταιρείας και για άλλους λόγους: Δεν ήθελαν να συνδέσουν οι Μεγάλες Δυνάμεις την Ελληνική Επανάσταση με τα καρμποναρικά και ριζοσπαστικά κινήματα που δρούσαν κατά των απολυταρχικών πολιτευμάτων της Ευρώπης – κάτι το οποίο, μοιραία, συμβόλιζε τόσο η ιδεολογία του Ρήγα όσο και εκείνη της Φιλικής Εταιρείας.

• Πληροφορίες: el.wikipedia.org, paratiritis-news.gr.