Το ποίημα «Η ποντιακή λύρα» γράφτηκε από τον Δημήτρη Παρασκευόπουλο το 1940 και δημοσιεύτηκε στις 22 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους στην εφημερίδα Το Φως της Θεσσαλονίκης.
Γεννημένος στο Χατζή Οσμάν της Νικομήδειας, ο Δημήτρης Παρασκευόπουλος εγκαταστάθηκε στην Άψαλο Πέλλας από το 1924 έως το 1946, διάστημα που υπηρέτησε ως δάσκαλος. Στη συνέχεια μετακόμισε με την οικογένειά του στη Θεσσαλονίκη.
Η ΠΟΝΤΙΑΚΗ ΛΥΡΑ
Αχπάσκουμαι ’ς σον πόλεμον
πάγω ’ς σην Αλβανίαν,
μάνα παράκαλ’ τον Θεόν
διπλά την Παναγίαν.
Να δί’ με μάνα δύναμιν
πάντα μπροστά να πάω
και τον στρατόν τη Μουσουλίν’
ταρμανταγάν να φτάγω.
Ο Μουσουλίντς εθάρρεσεν
πως ’ς σην Ελλάδαν π’ είναι
οι Πόντιοι οι τραντέλλενοι
πολεμιστάδες ’κί είναι.
Εμέν ακρίτα λένε ’με
τον Ντούτσε ’κί φογούμαι
κι αντίς να είμαι σκλάβος ατ’
καλλίον να σκοτούμαι.
Κανείται μάνα ντ’ έσυρεν
ο κύρι’ μ’ ’ς σην Τουρκίαν,
εγώ ραγιάς ’κί γίνουμαι
απέσ’ ’ς σην Ιταλίαν.
Λέγω και ξαν λέγ’ ατο
’ς σον πόλεμον θα πάγω
τον Μουσουλίν’ ’κί προσκυνώ
και τεμενάν ’κι εφτάγω.
Με την παντιέρα τη Σταυρού
θα γίνουμαι φαντάρος
τη Μουσουλίν’ το στράτευμαν
θα κόφτω άμον χάρος.
Ψηλά ’ς σ’ αλβανικά ρασιά
θα χτίζω κοιμητήρια
ν’ ελέπ’ ατά ο Μουσουλίν’
να κλαίει με τα μαντίλια.
Εποίκα όρκον ’ς σον Θεόν
μάνα πριν ν’ αποθάνω
τη φασισμού τη γενεάν
απαδακές να χάνω…
Εθάρρεσεν ο κεπαζές
οι Πόντιοι κοιμούνταν
κι άμον οψάρια ’ς σο τηγάν’
ψεμένα θα σκλαβούνταν.
Για άκ’σον ναι παι, Μουσουλίν’
μη κρου’ς Ελλάδας πόρταν
τα ιντέριας Πόντιοι φαντάρ’
θ’ εφτάν’ ’ς ση λύρα μ’ κόρδας!
