pontosnews.gr
Κυριακή, 19/10/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

«Ο Μάισσον»: Ένα παραμύθι από το Σταυρίν Χαλδίας, όπως το διέσωσε ο Σίμος Λιανίδης

Από τα διαμάντια της ποντιακής διαλέκτου

24/06/2024 - 8:45μμ
(Πηγή: biodiversitylibrary.org / commons.wikimedia.org)

(Πηγή: biodiversitylibrary.org / commons.wikimedia.org)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Επήεν επήεν ’ς σα παλά τα χρόνα έτον είνας δράκος, ο Μάισσον. Είχε δούλτς και παραήδας πολλούς. Επόν’νεν πολλά κακά κι ο κόσμος όλεν εφοάτον ατόν. Ήνταν εθέλ’νεν εποίν’νεν. Έρθεν ο καιρόν να γυναικίζ’. Έμαθεν πως ο τάδε βασιλέας είχεν ένα κορίτζ’ έμορφον έμορφον, ο ήλεν ας σην ανατολήν. Ο Μάισσον εθέλεσεν να παίρ’ ατο και έστειλεν είναν τζαζούγαρην ’ς σον ψαλάφεν. Η τζαζούγαρη έξερεν ντο ’κί δι’ ατέν ο βασιλέας, άμα ντο να ευτάη; Ο φόβον σκύλλ’ υιός έν’, επήεν. Έφτασεν ’ς σο παλάτ’ τη βασιλέα. Με τα πολλά παρακαλέματα εσέγκαν ατέν απέσ’. Επήεν ταΐσα εμπροστά ’τ’. Εκάτσεν ’ς σα γόνατα και παρακαλεί ατόν:

— «Βασιλέα μ’ πολυχρονισμένε, να ελάς με! Έρθα να ψαλαφώ την θεατέρα σ’ για τον Μάισσον».
— «Ντο, λές, είπεν ο βασιλέας, κλέφτεν και φονέαν θα δίγω τον κορίτζι μ’; Να πας χάσαι απαδακέσ’».

Η τζαζούγαρη ετζουπίουτον αδά, εζάρωνεν ακεί κι ας σον τρόπον ατ’ς ’κ’ εσ’κούτον.

— «Ντο κολοεύ’ς και ’κί πας χάσαι;» ερώτεσεν ατέν ο βασιλέας.
— «Εσύ εξέρτς, πολυχρονισμένε μ’, είπεν η τζαζούγαρη, άμα εγώ λέω να δίης ατέν, ειδεμή ο Μάισσον θα ευτάη πολλά κακωσύνας και ημπορεί να σκοτών’ τσε κέλα».

Ο βασιλέας έξερεν ντο δαίμονας έτον ο Μάισσον. Ενούντζεν επε νούντζεν και ’ς σα τελευταία εδώκεν τον λόον ατ’. Η προξενητάδα ευχαρίστεσεν τον βασιλέαν, εφίλεσεν το χέρ’ν ατ’ και το ποδάρ’ν ατ’ και έφυεν χαρεμέντσα. Επήεν εστυχαρίασεν τον Μάισσον. Εκείνος πα ξάι καιρόν ’κ’ έχασεν. Επέρεν τ’ αλάιν ατ’ και επήεν να σομαδεύκεται. Όνταν εσούμωσαν ’ς σο παλάτ’, ο Μάισσον εμπροδέβεν και επήεν να εμπαίν’ απέσ’. Εκαικά έστεκεν η βασιλοπούλα με το σπαθίν ’ς σο χάρ’ν ατ’ς. Εκατήβασεν ατο ’ς σο κιφάλ’ν ατ’, άμα ’κ’ επόρεσεν να σκοτών’ ατόν. Κακόν σκυλλίν ’κί ψοφά. Μόνον έναν κομμάτ’ πετσίν έκοψεν. Ο Μάισσον έφτυσεν κ’ έλειψεν τη γεράν ατ’ και ελαρώθεν. Εδώκεν τα σουμάδα και εκλώστεν οπίσ’ θυμωμένος ως τον ουρανόν. Τα σουμάδα έσαν δαχτυλίδα και βραχάλλα ’ς σ’ έναν κουτόπον απέσ’. Ο βασιλέας ας σον φόβον ατ’ ξάι ’κ’ εσούμωσεν τα σουμάδα. Εδιέταξεν τοι δούλτς ατ’ να φοσίζ’ν ατά, άμον το έσαν, εξ’ ας σην αυλήν ατ’. Ο Θεός επόνεσεν ατόν. Ελυπέθεν τη θεατέραν ατ’ και εγλύτωσεν ατέν. Αν επαίρ’νεν τα δαχτυλίδα και τα βραχάλλα και εγάλλ’νεν ατα ’ς σα χέρα ’τ’ς, θα εγίνουσαν οφίδα τρικέφαλα και θα έτρωαν ατέν!

Εδέβεν κάμποσον καιρός και εποίκαν την χαράν. Ελάλεσαν πολλούς. Εφτά νυχτουήμερα φαεία, ποτία, χορόντας, ο κόσμος εχαλάεν!

’Σ ση χαράν έρθεν και είνας άλλε βασιλοπούλλα. Όνταν είδεν τον γαμπρόν, ελυπέθεν τη νύφεν και εδαρμένεψεν ατέν να φυλλάττ’ απάν’ ατ’ς κρυφά έναν σταυρόπον. Η χαρά τελείωσεν και ο Μάισσον επέρεν τη γυναίκαν ατ’ και επήεν ’ς σο γονάχ’ν ατ’. Ατώρα θα επεβγάλλ’ τον θυμόν ατ’, άμα να σουμών’ τη νύφεν ’κ’ επορεί. Η δύναμη του σταυρού κουντά ’τον οπίσ’. Όσον ντο στέκ’ η χολή ατ’ φουσκών’. Εσέγκεν ’ς σο νουν ατ’ να καίη ατέν ζωντανέσσα για να εβγάλλ’ τ’ άχτ’ν ατ’. Ας σην όψιν ατ’ κι ας σο φέρσιμον ατ’ η νύφε εγροίκ’σεν τα νιάτα τ’.

Έτρεξεν, έτρεξεν, έφτασεν ’ς σ’ έναν ορμανοκώλ’. Εκαικά έτον έναν κουφόν δέντρον, επήεν εκρύφτεν εκειαπέσ’. Καταλαχού έρθαν να δαβαίν’νε επεκέσ’ δυο βασιλοπαίδα με τα σκυλλία ’τουν. Επέγ’ναν ’ς σο κυνήεμαν τ’ αγραιϊδίων. Τα σκυλλίαν ενόησαν το κορίτζ’, έτρεξαν ’ς ση δεντρού την ρίζαν, εμυρίσταν το τρυπίν και ερχίνεσαν να υλάζ’νε.

Τα βασιλόπαιδα επήγαν σουμά ’ς σο δεντρόν και είδαν το κορίτζ’.

— «Ντο κάθεσαι ατουπέσ’; Έλα έβγα» επίαν ατέν.
— «Φοούμαι ας σον Μάισσον, θα σκοτών’με».
— «Εμείς είμες βασιλόπουλλα, έλα έβγα και καν’νάν μη φοάσαι».

Η βασιλοπούλλα επέρεν θάρρος, εξέβεν ας σο δέντρον απέσ’ και επήεν εσούμωσεν ατ’ς. Όνταν είδαν ατέν οι νέοι αποσουμά, εχάσαν τα στερέας ατουν. Εμάεψεν ατ’ς με την εμορφάδαν ατ’ς. Οι δύος πα εγάπεσαν ατέν, άμα ποίος να παίρ’ ατέν; Έσυραν ατέν ’ς σον πιάγκον και ερρούξεν ’ς σον τρανόν. Επέραν ατέν και επήγαν ’ς σον πατέραν ατούν. Ο βασιλέας ας ση χαράν ατ’ ντο θα εποίν’νεν ’κ’ έξερεν. Αφού ετοίμασαν ό,τι εχρειάσκουτον, εποίκαν τον γάμον. Κουμπάρος πα εέντον το μιρκόν το βασιλόπαιδον. Σεράντα νυχτουήμερα εκράτεσεν η χαρά. Όλεν ο κόσμος εδούν’νεν ατ’ς ευχία. Έζησαν τσίπ καλά κ’ εμείς κι άλλο καλλίον.

Από το Σίμος Λιανίδης, Τα παραμύθια του ποντιακού λαού, έκδ. Επιτροπής Ποντιακών Μελετών, Αθήνα 1962.

• Διατηρήθηκε η ορθογραφία και η σύνταξη του πρωτοτύπου.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

(Φωτ.: gilgit2 / flickr.com / commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ποντιακή παράδοση: Στις 9 Οκτωβρίου «ξεραίνεται ο κούκον ’ς σο κλαδίν»

9/10/2025 - 8:32πμ
Ο Λάζος Τερζάς ως Βασίλειος Διγενής Ακρίτας σε παράσταση στο Θέατρο Βράχων, 6 Ιουλίου 1996 (φωτ.: Δήμος Βύρωνα)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Στον Πόντο, στις εσχατιές της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, «γεννήθηκε» ο Βασίλειος Διγενής Ακρίτας

7/10/2025 - 10:59μμ
(Φωτ.: pixabay.com/Macyvi)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο Τρυγομηνάς χιονίζ’ και κρύον νερόν ποτίζ’ – Ο Οκτώβριος στην ποντιακή λαογραφία

1/10/2025 - 8:35πμ
(Πηγή: mus.gen.tr)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Εντίλ εκούζ: Με νταούλια και… πονηριές οι αγώνες των βοδιών στον Πόντο

12/09/2025 - 8:47μμ
(Φωτ. αρχείου)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το φθινόπωρο με τα… λόγια της ποντιακής διαλέκτου

6/09/2025 - 5:27μμ
Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού

1/09/2025 - 8:38πμ
Στο παρχάρι, αποχαιρετισμός των παραθεριστών από την Τραπεζούντα (φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών / δωρήτρια: Αθηνά Μακρίδου-Καλλιγά)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

31η Αυγούστου, η κλειδοχρονιά της ποντιακής παράδοσης

31/08/2025 - 8:36πμ
(Φωτ.: Richard Bartz / commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Λαϊκή ιατρική στον Πόντο: Οι χίλιες και δύο χρήσεις των προϊόντων της μέλισσας – Από το μέλι μέχρι το κερί

30/08/2025 - 8:00μμ
Ακουαρέλα του Χρήστου Γ. Δημάρχου με θέμα τη γαμήλια πομπή
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ποντιακά έθιμα και τραγούδια του γάμου

24/08/2025 - 11:05πμ
Στις καλαμένιες καλαθούνες οι σοδειές (φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Οι Αύγουστοι των Ποντίων είχαν λεφτοκάρυα, καπνά και κοκκύμελα

10/08/2025 - 3:48μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Ο Χακάν Φιντάν σε παλαιότερη κοινή συνέντευξη Τύπου στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών στην Αθήνα (φωτ.: ΕΡΑ/Γιάννης Κολεσίδης)

Χακάν Φιντάν: Στην Ελλάδα «το χαρτί της Τουρκίας» γίνεται αντικείμενο εσωτερικής πολιτικής εκμετάλλευσης

32 λεπτά πριν
(Εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)

Σόνια-Σοφία Στεφανίδου: Η πορεία και η δράση της Πόντιας ηρωίδας με τα δικά της λόγια στο περιοδικό «Η Ελληνοπούλα»

1 ώρα πριν
(Φωτ.: pixabay.com/users/priismadesign-34189432)

Stablecoins: Τι ξέρουμε για τα ψηφιακά νομίσματα που φαίνεται ν’ αλλάζουν το παγκόσμιο σύστημα πληρωμών

2 ώρες πριν
(Φωτ.: facebook.com/profile.php?id/Κωνσταντινούπολη, benim ruyam.)

Χάλκη: Το σπίτι του Ρωμιού γιατρού Εμμανουήλ Μουρουνάκη στέκει ακόμα στην καρδιά του νησιού

2 ώρες πριν
(Πηγή: Πατριαρχείο Ιεροσολύμων)

Στον Ναό της Αναστάσεως, στα Ιεροσόλυμα η χειροτονία του Αρχιεπισκόπου Σινά Συμεών

3 ώρες πριν
Το «Harry S. Truman Building», τα κεντρικά γραφεία του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ (φωτ.: EPA / Mike Theiler)

Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Έχουμε πληροφορίες ότι η Χαμάς σχεδιάζει επίθεση κατά αμάχων στη Γάζα

3 ώρες πριν
pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • VIDEOS
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign