pontosnews.gr
Δευτέρα, 15/09/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

«Ο Μάισσον»: Ένα παραμύθι από το Σταυρίν Χαλδίας, όπως το διέσωσε ο Σίμος Λιανίδης

Από τα διαμάντια της ποντιακής διαλέκτου

24/06/2024 - 8:45μμ
(Πηγή: biodiversitylibrary.org / commons.wikimedia.org)

(Πηγή: biodiversitylibrary.org / commons.wikimedia.org)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Επήεν επήεν ’ς σα παλά τα χρόνα έτον είνας δράκος, ο Μάισσον. Είχε δούλτς και παραήδας πολλούς. Επόν’νεν πολλά κακά κι ο κόσμος όλεν εφοάτον ατόν. Ήνταν εθέλ’νεν εποίν’νεν. Έρθεν ο καιρόν να γυναικίζ’. Έμαθεν πως ο τάδε βασιλέας είχεν ένα κορίτζ’ έμορφον έμορφον, ο ήλεν ας σην ανατολήν. Ο Μάισσον εθέλεσεν να παίρ’ ατο και έστειλεν είναν τζαζούγαρην ’ς σον ψαλάφεν. Η τζαζούγαρη έξερεν ντο ’κί δι’ ατέν ο βασιλέας, άμα ντο να ευτάη; Ο φόβον σκύλλ’ υιός έν’, επήεν. Έφτασεν ’ς σο παλάτ’ τη βασιλέα. Με τα πολλά παρακαλέματα εσέγκαν ατέν απέσ’. Επήεν ταΐσα εμπροστά ’τ’. Εκάτσεν ’ς σα γόνατα και παρακαλεί ατόν:

— «Βασιλέα μ’ πολυχρονισμένε, να ελάς με! Έρθα να ψαλαφώ την θεατέρα σ’ για τον Μάισσον».
— «Ντο, λές, είπεν ο βασιλέας, κλέφτεν και φονέαν θα δίγω τον κορίτζι μ’; Να πας χάσαι απαδακέσ’».

Η τζαζούγαρη ετζουπίουτον αδά, εζάρωνεν ακεί κι ας σον τρόπον ατ’ς ’κ’ εσ’κούτον.

— «Ντο κολοεύ’ς και ’κί πας χάσαι;» ερώτεσεν ατέν ο βασιλέας.
— «Εσύ εξέρτς, πολυχρονισμένε μ’, είπεν η τζαζούγαρη, άμα εγώ λέω να δίης ατέν, ειδεμή ο Μάισσον θα ευτάη πολλά κακωσύνας και ημπορεί να σκοτών’ τσε κέλα».

Ο βασιλέας έξερεν ντο δαίμονας έτον ο Μάισσον. Ενούντζεν επε νούντζεν και ’ς σα τελευταία εδώκεν τον λόον ατ’. Η προξενητάδα ευχαρίστεσεν τον βασιλέαν, εφίλεσεν το χέρ’ν ατ’ και το ποδάρ’ν ατ’ και έφυεν χαρεμέντσα. Επήεν εστυχαρίασεν τον Μάισσον. Εκείνος πα ξάι καιρόν ’κ’ έχασεν. Επέρεν τ’ αλάιν ατ’ και επήεν να σομαδεύκεται. Όνταν εσούμωσαν ’ς σο παλάτ’, ο Μάισσον εμπροδέβεν και επήεν να εμπαίν’ απέσ’. Εκαικά έστεκεν η βασιλοπούλα με το σπαθίν ’ς σο χάρ’ν ατ’ς. Εκατήβασεν ατο ’ς σο κιφάλ’ν ατ’, άμα ’κ’ επόρεσεν να σκοτών’ ατόν. Κακόν σκυλλίν ’κί ψοφά. Μόνον έναν κομμάτ’ πετσίν έκοψεν. Ο Μάισσον έφτυσεν κ’ έλειψεν τη γεράν ατ’ και ελαρώθεν. Εδώκεν τα σουμάδα και εκλώστεν οπίσ’ θυμωμένος ως τον ουρανόν. Τα σουμάδα έσαν δαχτυλίδα και βραχάλλα ’ς σ’ έναν κουτόπον απέσ’. Ο βασιλέας ας σον φόβον ατ’ ξάι ’κ’ εσούμωσεν τα σουμάδα. Εδιέταξεν τοι δούλτς ατ’ να φοσίζ’ν ατά, άμον το έσαν, εξ’ ας σην αυλήν ατ’. Ο Θεός επόνεσεν ατόν. Ελυπέθεν τη θεατέραν ατ’ και εγλύτωσεν ατέν. Αν επαίρ’νεν τα δαχτυλίδα και τα βραχάλλα και εγάλλ’νεν ατα ’ς σα χέρα ’τ’ς, θα εγίνουσαν οφίδα τρικέφαλα και θα έτρωαν ατέν!

Εδέβεν κάμποσον καιρός και εποίκαν την χαράν. Ελάλεσαν πολλούς. Εφτά νυχτουήμερα φαεία, ποτία, χορόντας, ο κόσμος εχαλάεν!

’Σ ση χαράν έρθεν και είνας άλλε βασιλοπούλλα. Όνταν είδεν τον γαμπρόν, ελυπέθεν τη νύφεν και εδαρμένεψεν ατέν να φυλλάττ’ απάν’ ατ’ς κρυφά έναν σταυρόπον. Η χαρά τελείωσεν και ο Μάισσον επέρεν τη γυναίκαν ατ’ και επήεν ’ς σο γονάχ’ν ατ’. Ατώρα θα επεβγάλλ’ τον θυμόν ατ’, άμα να σουμών’ τη νύφεν ’κ’ επορεί. Η δύναμη του σταυρού κουντά ’τον οπίσ’. Όσον ντο στέκ’ η χολή ατ’ φουσκών’. Εσέγκεν ’ς σο νουν ατ’ να καίη ατέν ζωντανέσσα για να εβγάλλ’ τ’ άχτ’ν ατ’. Ας σην όψιν ατ’ κι ας σο φέρσιμον ατ’ η νύφε εγροίκ’σεν τα νιάτα τ’.

Έτρεξεν, έτρεξεν, έφτασεν ’ς σ’ έναν ορμανοκώλ’. Εκαικά έτον έναν κουφόν δέντρον, επήεν εκρύφτεν εκειαπέσ’. Καταλαχού έρθαν να δαβαίν’νε επεκέσ’ δυο βασιλοπαίδα με τα σκυλλία ’τουν. Επέγ’ναν ’ς σο κυνήεμαν τ’ αγραιϊδίων. Τα σκυλλίαν ενόησαν το κορίτζ’, έτρεξαν ’ς ση δεντρού την ρίζαν, εμυρίσταν το τρυπίν και ερχίνεσαν να υλάζ’νε.

Τα βασιλόπαιδα επήγαν σουμά ’ς σο δεντρόν και είδαν το κορίτζ’.

— «Ντο κάθεσαι ατουπέσ’; Έλα έβγα» επίαν ατέν.
— «Φοούμαι ας σον Μάισσον, θα σκοτών’με».
— «Εμείς είμες βασιλόπουλλα, έλα έβγα και καν’νάν μη φοάσαι».

Η βασιλοπούλλα επέρεν θάρρος, εξέβεν ας σο δέντρον απέσ’ και επήεν εσούμωσεν ατ’ς. Όνταν είδαν ατέν οι νέοι αποσουμά, εχάσαν τα στερέας ατουν. Εμάεψεν ατ’ς με την εμορφάδαν ατ’ς. Οι δύος πα εγάπεσαν ατέν, άμα ποίος να παίρ’ ατέν; Έσυραν ατέν ’ς σον πιάγκον και ερρούξεν ’ς σον τρανόν. Επέραν ατέν και επήγαν ’ς σον πατέραν ατούν. Ο βασιλέας ας ση χαράν ατ’ ντο θα εποίν’νεν ’κ’ έξερεν. Αφού ετοίμασαν ό,τι εχρειάσκουτον, εποίκαν τον γάμον. Κουμπάρος πα εέντον το μιρκόν το βασιλόπαιδον. Σεράντα νυχτουήμερα εκράτεσεν η χαρά. Όλεν ο κόσμος εδούν’νεν ατ’ς ευχία. Έζησαν τσίπ καλά κ’ εμείς κι άλλο καλλίον.

Από το Σίμος Λιανίδης, Τα παραμύθια του ποντιακού λαού, έκδ. Επιτροπής Ποντιακών Μελετών, Αθήνα 1962.

• Διατηρήθηκε η ορθογραφία και η σύνταξη του πρωτοτύπου.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

(Πηγή: mus.gen.tr)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Εντίλ εκούζ: Με νταούλια και… πονηριές οι αγώνες των βοδιών στον Πόντο

12/09/2025 - 8:47μμ
(Φωτ. αρχείου)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το φθινόπωρο με τα… λόγια της ποντιακής διαλέκτου

6/09/2025 - 5:27μμ
Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού - Cover Image
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Σταυρίτες, ο μήνας της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού

1/09/2025 - 8:38πμ
Στο παρχάρι, αποχαιρετισμός των παραθεριστών από την Τραπεζούντα (φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών / δωρήτρια: Αθηνά Μακρίδου-Καλλιγά)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

31η Αυγούστου, η κλειδοχρονιά της ποντιακής παράδοσης

31/08/2025 - 8:36πμ
(Φωτ.: Richard Bartz / commons.wikimedia.org)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Λαϊκή ιατρική στον Πόντο: Οι χίλιες και δύο χρήσεις των προϊόντων της μέλισσας – Από το μέλι μέχρι το κερί

30/08/2025 - 8:00μμ
Ακουαρέλα του Χρήστου Γ. Δημάρχου με θέμα τη γαμήλια πομπή
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ποντιακά έθιμα και τραγούδια του γάμου

24/08/2025 - 11:05πμ
Στις καλαμένιες καλαθούνες οι σοδειές (φωτ.: Επιτροπή Ποντιακών Μελετών)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Οι Αύγουστοι των Ποντίων είχαν λεφτοκάρυα, καπνά και κοκκύμελα

10/08/2025 - 3:48μμ
Στην περιοχή που περικλείεται από τη Ματσούκα, τα Πλάτανα και τη Τόνγια, και σήμερα ονομάζεται Ντούζκιοϊ βρίσκονταν τα μοναστήρια Καραπτάλ και Χωνευτέρ' (πηγή: facebook.com/bdeveci61)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Το μυστικό του Γιακούπ-αγά: Τα μοναστήρια όπου πήγαιναν Τούρκοι αγάδες από Ματσούκα, Πλάτανα και Τόνγια αλλά όχι χριστιανοί

1/08/2025 - 3:02μμ
(Πηγή: YouTube/ Kostis Vasiliadis)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Κωστής Βασιλειάδης, Κώστας Ορφανίδης και Γιώργος Ζήγος ενώνουν τις φωνές τους για το «Ε! κορτσόπον, ντο τερείς»

23/07/2025 - 1:30μμ
Ο ναός του Προφήτη Ηλία στην ενορία Πινατάντων της Σάντας (φωτ.: Facebook / Ψηφιακή Σάντα / Christos Xenidis)
ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ο Προφήτης Ηλίας και ο θρύλος για τη βροχή – Από το Καρς, στην ποντιακή διάλεκτο

20/07/2025 - 11:34πμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Το Piri Reis (Πίρι Ρέις) αποπλέει από το λιμάνι των Βουρλών στη Σμύρνη (φωτ. αρχείου: EPA/ MEHMET OZDOGRU/ ANATOLIAN AGENCY TURKEY OUT)

Αντι-NAVTEX από την Ελλάδα στη NAVTEX της Τουρκίας για έρευνες του «Πίρι Ρέις» στο Αιγαίο

3 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Μάρκος Χουζούρης)

Super League: Νίκες και 3Χ3 για ΑΕΚ, ΠΑΟΚ – Η Κηφισιά σόκαρε τον Παναθηναϊκό

4 ώρες πριν
Ο Οζγκιούρ Οζέλ ηγέτης του CHP την ώρα της ομιλίας του στην Άγκυρα (φωτ.:  EPA/NECATI SAVAS)

Οζγκιούρ Εζέλ: Η κυβέρνηση Ερντογάν δεν θέλει τη δημοκρατία

4 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI)

Πρωταθλήτρια Ευρώπης η Γερμανία

4 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Μιχάλης Καραγιάννης)

Davis Cup: Έχασε ο Τσιτσιπάς, αποκλείστηκε η Ελλάδα

5 ώρες πριν
Στο Μνημείο της Πλατείας Ι. Ιωαννίδη (φωτ.: Facebook / Περιφερειακή Ενότητα Φλώρινας)

Η Φλώρινα τίμησε τα θύματα της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικρασίας

5 ώρες πριν
pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • VIDEOS
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign