Σαν σήμερα, το 1912, ο Εμμανουήλ Αργυρόπουλος πραγματοποιεί την πρώτη πτήση στην Ελλάδα

Μόλις λίγα χρόνια μετά την πρώτη, ιστορική πτήση των αδελφών Ράιτ (17/12/1903), η Ελλάδα αποφάσισε την ίδρυση πολεμικής αεροπορίας. Ήταν το 1911, όταν στάλθηκαν για εκπαίδευση στην Αεροπορική Σχολή του Ετάμπ της Γαλλίας οι πρώτοι Έλληνες αξιωματικοί, ενώ παραγγέλθηκαν στη Γαλλία τα πρώτα στρατιωτικά αεροπλάνα στον γαλλικό οίκο Farman. Τον Μάιο του 1912, στα μεγάλα στρατιωτικά γυμνάσια που έγιναν στην Αττική, οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις χρησιμοποίησαν για πρώτη φορά στρατιωτικό αεροπλάνο. Ο πρώτος Έλληνας στρατιωτικός αεροπόρος Δημήτριος Καμπέρος, που είχε εκπαιδευθεί στη Γαλλία, στις 14 Μαΐου 1912 πέταξε με το πρώτο στρατιωτικό αεροπλάνο Henry Farman που είχε παραδοθεί στη χώρα μας.

Ο πρώτος Έλληνας όμως που έκανε επιτυχή πτήση στη χώρα μας, στις 8 Φεβρουαρίου 1912, ήταν ο Εμμανουήλ Αργυρόπουλος.

Γεννήθηκε το 1886. Πατέρας του ήταν ο Γεώργιος Αργυρόπουλος, πρεσβευτής τότε της χώρας μας στη Ρωσία (Αγία Πετρούπολη). Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στη Γερμανία και απέκτησε πτυχίο ιδιώτη χειριστή αεροσκάφους στη Γαλλία. Επέστρεψε στην Ελλάδα τον Ιανουάριο του 1912, φέρνοντας μαζί του συσκευασμένο(!) ένα ιδιόκτητο διθέσιο αεροπλάνο Nieuport IVG με κινητήρα 50 ίππων.

Τον Φεβρουάριο του 1912 γίνεται ο πρώτος Έλληνας που πετά με αεροπλάνο στη χώρα μας. Στη δεύτερη πτήση του επιβάτης ήταν ο τότε πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος! Η διάρκεια της πτήσης, που ξεκίνησε από το Ρουφ και συνεχίστηκε πάνω από την Ακρόπολη και το Θησείο, ήταν περίπου πέντε λεπτά. Ενθουσιασμένος μετά την προσγείωση, ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο οποίος… βάφτισε το αεροπλάνο του Αργυρόπουλου «Αλκυών», έκανε τις εξής προφητικές δηλώσεις: «Το αεροπλάνο ενδείκνυται ως όπλο των αδυνάτων. Η ριψοκίνδυνος μάλιστα και τολμηρά φύσις του Έλληνος θα καταστήσει τούτο λαμπρό εν πολέμω όπλον, μέλλον να προσφέρει μεγάλας υπηρεσίας».

Ο Αργυρόπουλος φαίνεται ότι ζήτησε από τον Ελ. Βενιζέλο να καταταγεί στη Στρατιωτική Αεροπορία. Με διάταξη νόμου που ψηφίστηκε στις 21 Οκτωβρίου 1912 από την Κοζάνη (η τότε ελληνική κυβέρνηση είχε μεταφερόμενη έδρα, ακολουθώντας κατά πόδας τις μάχες του Βαλκανικού Πολέμου), δόθηκε η δυνατότητα στον Εμ. Αργυρόπουλο να καταταγεί στο στρατό ως ανθυπολοχαγός μηχανικού.

Φαίνεται όμως ότι ο ίδιος είχε ήδη θέσει τον εαυτό του και το αεροπλάνο του στη διάθεση της πατρίδας από την έναρξη του πολέμου, ενώ πιθανότατα η «Αλκυών» καταστράφηκε στις αρχές των επιχειρήσεων (Αλέξανδρος Αυδής, Οι πρωτοπόροι – Το χρονικό των αετών μας, Αθήνα 1972).

Όταν όμως απελευθερώθηκε η Θεσσαλονίκη (26/10/1912) και βρέθηκε εκεί ο Αργυρόπουλος, έκπληκτος βρήκε ένα εγκαταλειμμένο τουρκικό αεροσκάφος τύπου Bleriot XΙ-2 με την ονομασία «Vatan» (πατρίδα). Το αεροπλάνο ήταν δωρεά του Νουρί Πασά προς την οθωμανική κυβέρνηση.

Το αεροσκάφος ήταν παρόμοιο με τα ελληνικά Farman, κι έτσι ο Αργυρόπουλος είχε πρόσβαση σε ανταλλακτικά. Οι τουρκικές πηγές γράφουν ότι το «Vatan» «πυρπολήθηκε για να μην πέσει στα χέρια του εχθρού», μάλλον όμως κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Ο Αργυρόπουλος με το Bleriot εκτέλεσε άγνωστο πόσες πολεμικές αποστολές. Μάλιστα οι Τούρκοι, νομίζοντας ότι πρόκειται για δικό τους αεροπλάνο, δεν τον ενοχλούσαν καθόλου με τα πυρά τους!

Το σημείο απογείωσης φαίνεται ότι βρισκόταν στην περιοχή του παλιού σιδηροδρομικού σταθμού της συμπρωτεύουσας. Στις 4 Απριλίου 1913 ο Αργυρόπουλος απογειώθηκε έχοντας ως συνεπιβάτη τον πολιτικό, στρατιωτικό και λογοτέχνη Κωνσταντίνο Μάνο, ο οποίος είχε πολεμήσει στην Κρήτη, τη Μακεδονία και την Ήπειρο και είχε τεράστια συνεισφορά στην απελευθέρωση της Πρέβεζας.

Ο Κ. Μάνος ήταν θείος της Ασπασίας (Μάνου), συζύγου αργότερα του πρόωρα χαμένου, από δάγκωμα πιθήκου(!), βασιλιά Αλέξανδρου.

Στην πτήση αυτή, δυστυχώς, το αεροπλάνο των Μάνου-Αργυρόπουλου έπεσε σε κακοκαιρία, με αποτέλεσμα να συντριβεί 500 μέτρα από τον Λαγκαδά και οι δύο επιβαίνοντες σ’ αυτό να σκοτωθούν. Τους αδικοχαμένους ήρωες θρήνησε, σύμφωνα με τις εφημερίδες της εποχής, όλη η Ελλάδα.

Στην κηδεία του νεαρού Εμμανουήλ Αργυρόπουλου, που έγινε στον Άγιο Γεώργιο Καρύτση, παρευρέθηκε σύσσωμη η κυβέρνηση με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο. Τον επικήδειο εκφώνησε ο υπολοχαγός Μιχαήλ Μουτούσης.

Ο Εμμανουήλ Αργυρόπουλος ήταν ο πρώτος πιλότος της Πολεμικής Αεροπορίας μας που χάθηκε σε δυστύχημα.

• Πηγή: Μιχάλης Στούκας / protothema.gr.