pontosnews.gr
Κυριακή, 6/07/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Σαν σήμερα πέθανε ο ανατρεπτικός λόγιος Θεόφιλος Καΐρης

Από τους κορυφαίους του νεοελληνικού Διαφωτισμού

13/01/2024 - 10:12πμ
19 Οκτωβρίου 1784 γεννήθηκε ο ανατρεπτικός Θεόφιλος Καΐρης
Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Λόγιος, ιερωμένος, φιλόσοφος, θεολόγος και μαθηματικός, από τους κορυφαίους του νεοελληνικού Διαφωτισμού. Ανέπτυξε ένα δικής του έμπνευσης θρησκειοφιλοσοφικό σύστημα, τον «Θεοσεβισμό» ή «Θεοσέβεια», που αντιστρατευόταν βασικά δόγματα του Χριστιανισμού (τριαδολογία, χριστολογία), και γι’ αυτόν το λόγο καταδιώχθηκε από την επίσημη Ελλαδική Εκκλησία.

Ο Θεόφιλος Καΐρης γεννήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 1784 στην Άνδρο και ήταν ένα από τα οκτώ παιδιά του προκρίτου του νησιού Νικολάκη Τωμάζου Καΐρη και της συζύγου του Ασημίνας, το γένος Καμπανάκη.

Μία από τις αδελφές του ήταν η λόγια και πρώιμη φεμινίστρια Ευανθία Καΐρη.

Αφού παρακολούθησε μαθήματα στο Αϊβαλί, την Πάτμο και τη Χίο, χειροτονήθηκε διάκονος το 1802 και αμέσως αναχώρησε στο εξωτερικό για σπουδές φιλοσοφίας: πρώτα στην Πίζα, όπου παρέμεινε επί τέσσερα χρόνια, και μετά στο Παρίσι, όπου έμεινε τρία χρόνια και συνδέθηκε στενά με τον Αδαμάντιο Κοραή. Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, το 1811, διετέλεσε επί ένα έτος διευθυντής της Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης και στη συνέχεια δίδαξε στη σχολή των Κυδωνιών μαθηματικά και φιλοσοφία.

Το 1819 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία κι έλαβε μέρος στην Επανάσταση του ’21. Πολέμησε, τραυματίστηκε και συμμετείχε στις Εθνοσυνελεύσεις ως πληρεξούσιος της Άνδρου.

Το 1834 ίδρυσε ορφανοτροφείο στην Άνδρο για τα ορφανά του Αγώνα, το οποίο σύντομα εξελίχθηκε στο κέντρο μιας καινούριας θρησκείας, του Θεοσεβισμού.

Ο Καΐρης πίστευε ότι η σχέση μεταξύ του Θεού και του ανθρώπου είναι προσωπική και μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη διαμεσολάβηση άλλου παράγοντα. Η θεοσέβεια του Καΐρη συνοψίζεται στη βασική αρχή «Θεόν σέβου» («Να σέβεσαι τον Θεό») και εντάσσεται στον ντεϊσμό της «φυσικής θρησκείας» –αποδοχή της ύπαρξης του Θεού ως λογικής αναγκαιότητας και των φυσικών καταβολών της θρησκείας στον άνθρωπο– των Γάλλων διαφωτιστών και των Βρετανών εμπειριστών φιλοσόφων του 17ου και 18ου αιώνα.

Συνέθεσε προς τούτο άσματα και ύμνους στη δωρική διάλεκτο, και αμφισβητώντας τη χριστιανική χρονολογία πρότεινε ένα νέο ημερολόγιο και εισηγήθηκε δικά του ονόματα για τους μήνες, στο πρότυπο των Γάλλων Διαφωτιστών (Θεοσέβιος, Σοφάρετος, Δίκαιος, Άγιος, Αγάθιος, Σθένιος, Αγάπιος, Χαρίσιος, Μακρόθυμος, Αιώνιος, Ένθεος και Σώσιος), ενώ υποστήριξε την κατάργηση των εβδομάδων, προτείνοντας τη διαίρεση κάθε μήνα σε τρεις δεκάδες.

Οι ανατρεπτικές δοξασίες του προκάλεσαν την αντίδραση της Ελλαδικής Εκκλησίας.

Ο Καΐρης καθαιρέθηκε από κληρικός και φυλακίστηκε. Το 1842 αποφυλακίστηκε και απελάθηκε από την Ελλάδα. Περιπλανήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, στο Παρίσι και το Λονδίνο, όπου δίδαξε μαθήματα φιλοσοφίας σε ομογενείς. Μετά την ψήφιση του Συντάγματος του 1844, που προστάτευε την ελευθερία της συνείδησης, επανήλθε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στην Άνδρο, απολαμβάνοντας την προστασία του Γαλλικού Κόμματος και προσωπικά του ηγέτη του Ιωάννη Κωλέττη.

Οι καταγγελίες για τη διδασκαλία του δεν σταμάτησαν τα επόμενα χρόνια, και τον Δεκέμβριο του 1852 καταδικάστηκε από το Πλημμελειοδικείο Σύρου σε φυλάκιση δύο ετών για προσηλυτισμό. Η φωτισμένη αγόρευση του διαπρεπούς νομικού Νικόλαου Σαρίπολου, θεμελιωτή του Δημοσίου Δικαίου στην Ελλάδα, και η προφητική του προειδοποίηση ότι όποια καταδίκη του Καΐρη θα σήμαινε βέβαιο θάνατο, δεν ίσχυσε για να αποτρέψει τη μισαλλοδοξία των διωκτών του, αλλά και του δικαστηρίου.

Ο Θεόφιλος Καΐρης οδηγήθηκε στα Λαζαρέτα της Σύρας, όπου στις 13 Ιανουαρίου 1853 άφησε την τελευταία του πνοή μέσα στο κελί του, σε ηλικία 69 ετών. Τάφηκε έξω από την Ερμούπολη χωρίς θρησκευτική τελετή και χωρίς να επιτρέψουν στον αδελφό του Δημήτριο να είναι παρών στη νεκρώσιμη ακολουθία.

Η ειρωνεία της τύχης είναι ότι εννέα ημέρες μετά το θάνατό του εκδικάσθηκε στον Άρειο Πάγο αναίρεση της καταδικαστικής απόφασης του δικαστηρίου της Σύρου. Τελικά ο Άρειος Πάγος ακύρωσε την απόφαση, κηρύσσοντάς τον αθώο.

Στο συγγραφικό έργο του Καΐρη περιλαμβάνονται οι πραγματείες «Φιλοσοφικά και φιλολογικά», «Γνωστική ή των του ανθρώπου γνώσεων σύντομος έκθεσις», «Στοιχεία φιλοσοφίας των περί τα όντα γενικώτερον θεωρουμένων τα στοιχειωδέστερα», «Επιτομή της θεοσεβικής διδασκαλίας και ηθικής», «Θεοσεβών προσευχαί και ιερά άσματα», «Θεοσοφία». Εκτός από αυτά, υπάρχουν σε χειρόγραφη μορφή έργα του γύρω από τις φυσικές επιστήμες και τα μαθηματικά, που δίδαξε στη διάρκεια της σχολικής του σταδιοδρομίας.

• Πηγή: sansimera.gr.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Ο Άγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης (τοιχογραφία του Μανουήλ Πανσέληνου από τον Ιερό Ναό Πρωτάτου Καρυών [1290]. Πηγή: commons.wikimedia.org). Στο φόντο άποψη της Μονής Μεγίστης Λαύρας (φωτ.: Mätes II / commons.wikimedia.org)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

Στις 5 Ιουλίου η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτη, από την Τραπεζούντα

5/07/2025 - 12:35μμ
(Φωτ.: EPA / Bernd Weissbro)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

21 χρόνια από το έπος της Εθνικής Ελλάδας στην Πορτογαλία

4/07/2025 - 11:15πμ
Ο Κωστής Μοσκώφ το 1992, στην εκπομπή της Λιάνας Κανέλλη «Λόγω Τιμής» (φωτ.: Αρχείο ΕΡΤ)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

Κωστής Μοσκώφ: Ο διανοητής και ποιητής που γύρισε την πλάτη στην κοινωνική θέση της οικογένειάς του

29/06/2025 - 4:49μμ
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

29 Ιουνίου η Εκκλησία τιμά τη μνήμη των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου

29/06/2025 - 8:41πμ
(Φβτ.:karagianniskaratzopoulos.com)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

Λάμπρος Κωνσταντάρας: Ο Κωστάν Νταράς που έγινε ο Λαμπρούκος της καρδιάς μας

28/06/2025 - 11:46πμ
Επιστολικό δελτάριο. Από την απελευθέρωση της Καβάλας. Ο ποιητής Ματσούκας εκφωνεί λόγο στο ενθουσιασμένο πλήθος (πηγή: balkanwars.gr)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

Πώς η Καβάλα απελευθερώθηκε από τους Βούλγαρους χωρίς μάχη

26/06/2025 - 10:59πμ
(Φωτ.: neoskosmos.com. Εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

Χρήστος Μπαλτζίδης: Σαν σήμερα έφυγε από τη ζωή o Πόντιος μουσικός που σύστησε στους Αυστραλούς το ούτι

24/06/2025 - 3:26μμ
Η Βασιλική Χορόζ από το Φούλατζικ με την κόρη της, πάνω στο πλοίο της προσφυγιάς (πηγή: Αρχείο Γιώργου Ευστρατιάδη / εικ.: Χριστίνα Κωνσταντάκη)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

23 Ιουνίου 1920, Φούλατζικ Νικομήδειας: Ο Κεμάλ δίνει εντολή στους τσέτες να σκοτώσουν και να κάψουν

23/06/2025 - 9:40πμ
Σκηνές και παραπήγματα στον προσφυγικό συνοικισμό της Κοκκινιάς, περ. 1923. Η φωτογραφία είναι των Τσολάκ και Χμαϊάκ Διλδιλιάν (πηγή: The Dildilian Family Archive)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

Η προσφυγική Κοκκινιά, η μετέπειτα Νίκαια: Η πόλη των διωγμένων και λαβωμένων της Ιωνίας

18/06/2025 - 10:05πμ
Μέλη των μονάδων Kuva-yı Milliye στο Αϊδίνι, περίπου το 1919. Ήταν παραστρατιωτικές ομάδες εθελοντών που οργανώθηκαν για να αντισταθούν, μεταξύ άλλων, στον Ελληνικό Στρατό που αποβιβάστηκε στη Σμύρνη (πηγή: gurkantuna.com)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

17 Ιουνίου 1919: Ο Ελληνικός Στρατός παραδίδει το Αϊδίνι στη μανία των τσετών – Η σφαγή κράτησε δύο μέρες

17/06/2025 - 9:50πμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Ο δισεκατομμυριούχος Ίλον Μασκ (φωτ.: EPA/Allison Robbert)

Ο Μασκ ανακοίνωσε τη δημιουργία κόμματος με την ονομασία America Party

21 λεπτά πριν
(Πηγή φωτ.: facebook.com/nea.trapezounta.eleusina)

Σύλλογος Ποντίων Ελευσίνας «Νέα Τραπεζούντα»: Να προσφέρετε ο κάθε ένας από το μετερίζι του στην Ποντιακή Παράδοση

60 λεπτά πριν
(Πηγή φωτ.: facebook.com/syllogos.rizochoriou)

Οι Πόντιοι του Ριζοχωρίου αποχαιρετούν τον πρώην πρόεδρο του συλλόγου τους Παύλο Παρασκευά

1 ώρα πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Αντώνης Νικολόπουλος)

«Δρόμεια 2025»: Το έκανε ξανά στο τελευταίο του άλμα ο Τεντόγλου

2 ώρες πριν
(Φωτ.: αρχείο EUROKINISSI)

Πυροσβεστική: 50 αγροτοδασικές πυρκαγιές το τελευταίο εικοσιτετράωρο

2 ώρες πριν
Εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι προσπερνούν κατεστραμμένα κτήρια στη Γάζα (φωτ.: . EPA/Mohammed Saber)

Πρόταση για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα: Πιο κοντά σε νέο γύρο συνομιλιών Ισραήλ-Χαμάς

3 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign