pontosnews.gr
Σάββατο, 19/07/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Σαν σήμερα πέθανε ο ανατρεπτικός λόγιος Θεόφιλος Καΐρης

Από τους κορυφαίους του νεοελληνικού Διαφωτισμού

13/01/2024 - 10:12πμ
19 Οκτωβρίου 1784 γεννήθηκε ο ανατρεπτικός Θεόφιλος Καΐρης
Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Λόγιος, ιερωμένος, φιλόσοφος, θεολόγος και μαθηματικός, από τους κορυφαίους του νεοελληνικού Διαφωτισμού. Ανέπτυξε ένα δικής του έμπνευσης θρησκειοφιλοσοφικό σύστημα, τον «Θεοσεβισμό» ή «Θεοσέβεια», που αντιστρατευόταν βασικά δόγματα του Χριστιανισμού (τριαδολογία, χριστολογία), και γι’ αυτόν το λόγο καταδιώχθηκε από την επίσημη Ελλαδική Εκκλησία.

Ο Θεόφιλος Καΐρης γεννήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 1784 στην Άνδρο και ήταν ένα από τα οκτώ παιδιά του προκρίτου του νησιού Νικολάκη Τωμάζου Καΐρη και της συζύγου του Ασημίνας, το γένος Καμπανάκη.

Μία από τις αδελφές του ήταν η λόγια και πρώιμη φεμινίστρια Ευανθία Καΐρη.

Αφού παρακολούθησε μαθήματα στο Αϊβαλί, την Πάτμο και τη Χίο, χειροτονήθηκε διάκονος το 1802 και αμέσως αναχώρησε στο εξωτερικό για σπουδές φιλοσοφίας: πρώτα στην Πίζα, όπου παρέμεινε επί τέσσερα χρόνια, και μετά στο Παρίσι, όπου έμεινε τρία χρόνια και συνδέθηκε στενά με τον Αδαμάντιο Κοραή. Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, το 1811, διετέλεσε επί ένα έτος διευθυντής της Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης και στη συνέχεια δίδαξε στη σχολή των Κυδωνιών μαθηματικά και φιλοσοφία.

Το 1819 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία κι έλαβε μέρος στην Επανάσταση του ’21. Πολέμησε, τραυματίστηκε και συμμετείχε στις Εθνοσυνελεύσεις ως πληρεξούσιος της Άνδρου.

Το 1834 ίδρυσε ορφανοτροφείο στην Άνδρο για τα ορφανά του Αγώνα, το οποίο σύντομα εξελίχθηκε στο κέντρο μιας καινούριας θρησκείας, του Θεοσεβισμού.

Ο Καΐρης πίστευε ότι η σχέση μεταξύ του Θεού και του ανθρώπου είναι προσωπική και μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη διαμεσολάβηση άλλου παράγοντα. Η θεοσέβεια του Καΐρη συνοψίζεται στη βασική αρχή «Θεόν σέβου» («Να σέβεσαι τον Θεό») και εντάσσεται στον ντεϊσμό της «φυσικής θρησκείας» –αποδοχή της ύπαρξης του Θεού ως λογικής αναγκαιότητας και των φυσικών καταβολών της θρησκείας στον άνθρωπο– των Γάλλων διαφωτιστών και των Βρετανών εμπειριστών φιλοσόφων του 17ου και 18ου αιώνα.

Συνέθεσε προς τούτο άσματα και ύμνους στη δωρική διάλεκτο, και αμφισβητώντας τη χριστιανική χρονολογία πρότεινε ένα νέο ημερολόγιο και εισηγήθηκε δικά του ονόματα για τους μήνες, στο πρότυπο των Γάλλων Διαφωτιστών (Θεοσέβιος, Σοφάρετος, Δίκαιος, Άγιος, Αγάθιος, Σθένιος, Αγάπιος, Χαρίσιος, Μακρόθυμος, Αιώνιος, Ένθεος και Σώσιος), ενώ υποστήριξε την κατάργηση των εβδομάδων, προτείνοντας τη διαίρεση κάθε μήνα σε τρεις δεκάδες.

Οι ανατρεπτικές δοξασίες του προκάλεσαν την αντίδραση της Ελλαδικής Εκκλησίας.

Ο Καΐρης καθαιρέθηκε από κληρικός και φυλακίστηκε. Το 1842 αποφυλακίστηκε και απελάθηκε από την Ελλάδα. Περιπλανήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, στο Παρίσι και το Λονδίνο, όπου δίδαξε μαθήματα φιλοσοφίας σε ομογενείς. Μετά την ψήφιση του Συντάγματος του 1844, που προστάτευε την ελευθερία της συνείδησης, επανήλθε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στην Άνδρο, απολαμβάνοντας την προστασία του Γαλλικού Κόμματος και προσωπικά του ηγέτη του Ιωάννη Κωλέττη.

Οι καταγγελίες για τη διδασκαλία του δεν σταμάτησαν τα επόμενα χρόνια, και τον Δεκέμβριο του 1852 καταδικάστηκε από το Πλημμελειοδικείο Σύρου σε φυλάκιση δύο ετών για προσηλυτισμό. Η φωτισμένη αγόρευση του διαπρεπούς νομικού Νικόλαου Σαρίπολου, θεμελιωτή του Δημοσίου Δικαίου στην Ελλάδα, και η προφητική του προειδοποίηση ότι όποια καταδίκη του Καΐρη θα σήμαινε βέβαιο θάνατο, δεν ίσχυσε για να αποτρέψει τη μισαλλοδοξία των διωκτών του, αλλά και του δικαστηρίου.

Ο Θεόφιλος Καΐρης οδηγήθηκε στα Λαζαρέτα της Σύρας, όπου στις 13 Ιανουαρίου 1853 άφησε την τελευταία του πνοή μέσα στο κελί του, σε ηλικία 69 ετών. Τάφηκε έξω από την Ερμούπολη χωρίς θρησκευτική τελετή και χωρίς να επιτρέψουν στον αδελφό του Δημήτριο να είναι παρών στη νεκρώσιμη ακολουθία.

Η ειρωνεία της τύχης είναι ότι εννέα ημέρες μετά το θάνατό του εκδικάσθηκε στον Άρειο Πάγο αναίρεση της καταδικαστικής απόφασης του δικαστηρίου της Σύρου. Τελικά ο Άρειος Πάγος ακύρωσε την απόφαση, κηρύσσοντάς τον αθώο.

Στο συγγραφικό έργο του Καΐρη περιλαμβάνονται οι πραγματείες «Φιλοσοφικά και φιλολογικά», «Γνωστική ή των του ανθρώπου γνώσεων σύντομος έκθεσις», «Στοιχεία φιλοσοφίας των περί τα όντα γενικώτερον θεωρουμένων τα στοιχειωδέστερα», «Επιτομή της θεοσεβικής διδασκαλίας και ηθικής», «Θεοσεβών προσευχαί και ιερά άσματα», «Θεοσοφία». Εκτός από αυτά, υπάρχουν σε χειρόγραφη μορφή έργα του γύρω από τις φυσικές επιστήμες και τα μαθηματικά, που δίδαξε στη διάρκεια της σχολικής του σταδιοδρομίας.

• Πηγή: sansimera.gr.

ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Γεώργιος Διλβόης: Ένας σχεδόν άγνωστος Ελληνοαμερικανός ήρωας του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου (φωτο)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

Γεώργιος Διλβόης: Ένας (Αλατσατιανός) σχεδόν άγνωστος Ελληνοαμερικανός ήρωας του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου

18/07/2025 - 10:01πμ
«Η νήσος Ικαρία θραύουσα διά του ξίφους της τον μακραίωνα τουρκικόν ζυγό». Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Συλλογή Λαϊκών Εικόνων (πηγή: Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

7 Ιουλίου 1912, η Ικαρία κηρύσσει την ανεξαρτησία της – Είχε Σύνταγμα, σημαία, ύμνο, στρατό και γραμματόσημο!

17/07/2025 - 1:45μμ
(Φωτ.: Facebook / Παλιός κλασικός ελληνικός κινηματογράφος)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

Όταν παίζει θέατρο η Μαίρη Αρώνη, το κοινό την καμαρώνει

16/07/2025 - 9:43μμ
«Επιτροπικόν Γράμμα των εν μηνί Ιουλίω 15 του 1857 συνελθόντων εν Τραπεζούντι κρυφίων χριστιανών». Από το έργο του μητροπολίτη Τραπεζούντας Χρύσανθου «Η Εκκλησία της Τραπεζούντος» (πηγή: «Αρχείον Πόντου»)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

Σαν σήμερα, το 1857: Οι Έλληνες κρυπτοχριστιανοί φανερώνονται – Το Χάτι Χουμαγιούν και οι προσδοκίες που διαψεύστηκαν

15/07/2025 - 11:22πμ
Τμήματα του ελληνικού πεζικού περνούν κάτω από την Αψίδα του Θριάμβου, ενώ παρελαύνουν στη Λεωφόρο Ηλυσίων Πεδίων στο Παρίσι. Ελαιογραφία του Δημήτρη Βασιλείου. Εθνικό Ιστορικό Μουσείο I Συλλογή Ζωγραφικών (πηγή: Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

Ημέρα της Βαστίλης – 14 Ιουλίου 1919: Ελληνικό στρατιωτικό άγημα στην παρέλαση στο Παρίσι

14/07/2025 - 5:26μμ
Άποψη του Βατούμ (πηγή: flickr.com/photos/old_batumi/)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

«Αργοναύτης»: Η εφημερίδα των Ποντίων κυκλοφορεί σαν σήμερα, το 1912, στο Βατούμ

14/07/2025 - 10:32πμ
Αυτοπροσωπογραφία του Φώτη Κόντογλου με τίτλο «Όπως ήμουνα στο Άγιον Όρος» (πηγή: facebook / Fotis Kontoglou Original - Φώτη Κόντογλου Αρχείο)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

Φώτης Κόντογλου: «Ο μύθος του χταποδιού ­– Χαμογελαστοί εχθροί»

13/07/2025 - 11:15μμ
(Φωτ.: Χ.Κ.)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

Σαν σήμερα η «Ποντιακή Εστία» αποχαιρετούσε τον ιδρυτή της, Φίλωνα Κτενίδη

13/07/2025 - 9:31μμ
(Φωτ: Νικόλας Βουρβαχάκης)
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

Η ιερή «τρέλα» των Ποντίων και ο Πυρρίχιος χορός – Όταν οι Πόντιοι θελήσουν κάτι πολύ, «θεοί και δαίμονες» δεν μπορούν να τους σταματήσουν

12/07/2025 - 6:00μμ
12 Ιουλίου γιορτάζει ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης, ο ασυρματιστής του Θεού
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ...ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ

12 Ιουλίου γιορτάζει ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης, ο ασυρματιστής του Θεού

12/07/2025 - 3:06μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Καταστροφές σε βαν της αστυνομίας κατά τη διάρκεια των επεισοδίων στο Έπινγκ (πηγή: Χ / 
UK News in Pictures)

Αγγλία: Σοβαρά επεισόδια έξω από ξενοδοχείο για αιτούντες άσυλο

3 ώρες πριν
Λεπτομέρεια από την αφίσα

Οι Μικρασιάτες της Μυτιλήνης γιορτάζουν την Αγία Παρασκευή

4 ώρες πριν
(Φωτ.: EPA /
Sean Gallup / POOL)

Στη Σλοβενία έγινε νόμιμη η υποβοηθούμενη αυτοκτονία – Προηγήθηκε δημοψήφισμα

5 ώρες πριν
Το μπαλκόνι του διαμερίσματος του Πέτρου Φιλιππίδη (φωτ.: EUROKINISSI / Κώστας Τζούμας)

Σενάρια εμπρησμού για τη φωτιά στο σπίτι του Πέτρου Φιλιππίδη

5 ώρες πριν
Αφίσα για το 27ο Συναπάντημα Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων (πηγή: ΕΡΤ3)

27ο Συναπάντημα Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων: Δήλωση παρουσίας από το Βέρμιο, στη συνάντηση-θεσμό

5 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Αντώνης Νικολόπουλος)

Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στίβου Κ23: «Χάλκινη» η Εμμανουηλίδου

6 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign