Στη δημοκρατία οι μεγαλύτερες αξίες είναι οι πολιτικές, διότι μέσα από αυτές αναδεικνύονται οι κοινωνικές αρετές, εκφράζονται τα κοινά ιδανικά και εκδηλώνονται μαζικά οι εθνικοί πολιτισμοί. Ακόμη και οι θρησκευτικές αρετές υποτάσσονται σ’ αυτές. Η υπακοή στους θείους νόμους είναι νόμος της πολιτείας.
Αποτελεί θεμελιακή αρχή ότι κάθε κοινωνία πηγαίνει μπροστά όταν προβάλλει οράματα συλλογικά. Όταν δημιουργεί την ανάλογη υποδομή για συλλογική ευημερία.
Ο άνθρωπος ολοκληρώνεται μέσα στην κοινωνία όταν ο ίδιος γίνει αξία που συμβάλλει στην πρόοδό της, για να επιστραφεί κατόπιν σ’ αυτόν, υπό μορφή κοινωνικού αγαθού, αυτό που προσφέρει στο σύνολο.
Εξ ορισμού κοινωνία σημαίνει επικοινωνία ατόμων, συμμετοχή και συναλληλία, συνεργασία και αλληλεγγύη, αλληλοκατανόηση και αλληλοσεβασμός. Κοινωνία απολύτως ενιαία δεν υπάρχει πουθενά, αφού τα μέλη της ξεχωρίζουν μεταξύ τους πνευματικά, οικονομικά και προσωπικά. Κοινωνία όπου το δικαίωμα και η δυνατότητα επιλογής είναι δύο πράγματα διαφορετικά, είναι διαφορετική σ’ αυτήν και η ελευθερία του ατόμου. Το κατά κεφαλήν εισόδημα που χρησιμοποιείται ως δείκτης του βιοτικού επιπέδου είναι απατηλό, καθώς κατά τον υπολογισμό του οι λίγοι βάζουν τα κεφάλαια και οι πολλοί τα κεφάλια.
Η πολιτική που πάνω από την πρόνοια του λαού βάζει τα προνόμια του ισχυρού δεν είναι ούτε λαϊκή ούτε δημοκρατική, αφού δήμος και λαός είναι ένα και το αυτό πράγμα.
«Και το όνομα μεν δια το μη ες ολίγους αλλά ες πλείονας οικείν δημοκρατία κέκληται», μας θυμίζει από το παρελθόν ο μεγαλύτερος ύμνος που έχει γραφτεί ποτέ για τη δημοκρατία, ο «Περικλέους Επιτάφιος».
Η πολιτική εκτός από τέχνη μεγάλη είναι και πολύπλευρη έκφραση. Και δη στη ρητορική της υφή, καθώς «λόγος δυνάστης μέγας εστίν», καταπώς λέει ο Γοργίας. Όπως είναι άχρηστη η ευτυχία όταν δεν έχεις κάπου να την χαρίσεις, το ίδιο άχρηστη είναι και η πολιτική, όταν αφορά πρωτευόντως τους πολιτικούς και δευτερευόντως τους πολίτες. Διότι η αίσθηση για τον πρώτο είναι η ψευδαίσθηση για τον δεύτερο.
Όπου η φιλοσοφία της εποχής ξεπερνά την ιδεολογία της, εκεί ο πολίτης κατασκευάζει δικό του δούρειο ίππο να κατακτήσει τη δική του Τροία. Είναι το διαχρονικό μήνυμα που κουβαλά ο Έλληνας από την εποχή του Ομήρου. Ό,τι δεν πέτυχε η ανδρεία, το πέτυχε η πανουργία. Σκοτώθηκε ο ημίθεος Αχιλλέας, αλλά επέζησε ο πανούργος Οδυσσέας, επαληθεύοντας το ρητό σε παράφραση: «τ’ αγαθά όχι κόποις, αλλά κόλποις κτώνται».
Ζούμε σε μια κοινωνία εξαρτημένων και εξαναγκασμένων σχέσεων, όπου ο πολίτης δεν μπορεί να επιβληθεί ούτε καν στον εαυτό του. Η πίστη στις αλλοτινές αξίες έχει χαθεί. Οι αρετές εξαφανίζονται μέσα στο συμφέρον όπως τα ποτάμια στις θάλασσες.
Η ατομική άνοδος είναι συχνά συνυφασμένη με την πτώση των ηθών. Τα πρόσωπα έγιναν προσωπεία και οι προσωπικότητες πήραν απρόσωπη μορφή. Στη μάχη για ατομική επιτυχία το αξίωμα νίκησε την αξία. Ο άνθρωπος των αξιών ηττήθηκε από τον άνθρωπο των επιτυχιών, από εκείνον που θέτει υπεράνω όλων το «εγώ» και δείχνει με τη στάση του ότι και τα ήθη ακολουθούν το νόμο της βαρύτητας. Πέφτουν από πάνω προς τα κάτω.
Στα χρόνια του Χρυσού Αιώνα ο μεγαλύτερος γλύπτης όλου του κόσμου και όλων των εποχών, ο Φειδίας, κατηγορήθηκε για ασέβεια και αναγκάσθηκε να εγκαταλείψει την Αθήνα, επειδή τόλμησε να απεικονίσει πάνω στην ασπίδα της Αθηνάς τα χαρακτηριστικά του Περικλή και τα δικά του. Σήμερα βλέπουμε σε έργα χτισμένα με χρήματα του ελληνικού λαού, σε εντοιχισμένες μαρμάρινες πλάκες να λαμπυρίζουν σε χρώμα χρυσαφί τα ονόματα των «εγκαινιαστών» τους.
Στην πολιτική για να φτάσει κανείς ψηλά έχει ανάγκη από τη στήριξη των πολλών, όσο αετός κι αν θεωρείται ότι είναι. Πάντα θα χρειάζεται ψήφους από το πιο μικρό, το πιο απρόσιτο χωριό. Διότι το εγώ χωρίς το εσύ είναι μισή ύπαρξη.