Μείωση δαπανών με βελτιωμένες δομές στο Δημόσιο

Με την ευκαιρία ενός ακόμη «ευέλικτου» κυβερνητικού σχήματος περίπου πενήντα ατόμων, που προέκυψε από τις βουλευτικές εκλογές της 20ής Σεπτεμβρίου, μπαίνουμε στον πειρασμό να επιχειρήσουμε να πείσουμε τους όποιους αρμόδιους –και πρώτον τον πρωθυπουργό– ότι ο αναγκαίος περαιτέρω περιορισμός των δημοσίων δαπανών δεν πρέπει να επιχειρηθεί πάλι μέσω νέων περικοπών στις συντάξεις συμπεριλαμβανομένων αυτών των αναπήρων, αλλά και από τα τεράστια υφιστάμενα περιθώρια βελτίωσης της λειτουργίας του κυβερνητικού μηχανισμού. Τα τρωτά σημεία του είναι πολλά και ξεκινούν από την κορυφή.

Καταρχήν η θέση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης είναι περιττή διότι εξυπηρετεί εσωκομματικές σκοπιμότητες και όχι λειτουργικές ανάγκες.

Αν λάβουμε υπόψη και τον πανάκριβο μαϊντανό συμβούλων και λοιπών παρατρεχάμενων που την συνοδεύει, η οικονομία που μπορεί να προκύψει είναι σημαντική, ιδιαίτερα με τα σημερινά δεδομένα. Τον τίτλο του αντιπροέδρου της κυβέρνησης μπορεί να τον έχει ο πρώτος τη τάξει υπουργός και το θέμα κλείνει.

Όσον αφορά τα υπουργεία, οι υφυπουργοί πρέπει να επιλέγονται (όπως συμβαίνει και σε πολλές άλλες χώρες) από την κορυφή της υπαλληλικής ιεραρχίας του εκάστοτε υπουργείου, ως υπηρεσιακοί χωρίς να χάνουν την υπαλληλική τους ιδιότητα, ώστε να υπάρχουν στην ηγεσία άτομα με τις απαιτούμενες γνώσεις που έχουν χειριστεί τα θέματα του εκάστοτε υπουργείου. Οι Γενικοί Γραμματείς επίσης πρέπει να επιλέγονται από την κορυφή της υπαλληλικής ιεραρχίας για τους ίδιους λόγους. Δηλαδή, γνώση του αντικειμένου αλλά και μικρότερη δαπάνη για το Δημόσιο.

Με τα σημερινά ισχύοντα δεν είναι λίγες οι φορές που οι υφυπουργοί όχι μόνο αποδεικνύονται ανεπαρκείς μη γνωρίζοντας το αντικείμενο, άρα αδυνατούν (ή και δεν τολμούν) να δώσουν λύσεις στα προβλήματα, αλλά ερίζουν για τις αρμοδιότητες με τους άλλους υφυπουργούς του ίδιου υπουργείου, τον Γεν. Γραμματέα και με τον ίδιο τον προϊστάμενο υπουργό δεδομένου ότι συχνά η αντίληψη που έχουν για το πολιτικό βάρος ή τις ξεχωριστές γνώσεις που διαθέτουν τους ωθούν σε προσωπικές συγκρούσεις εις βάρος της αποτελεσματικότητας στην εκτέλεση των καθηκόντων τους.

Με δεδομένο ότι το σημερινό κυβερνητικό σχήμα των 46 ατόμων περιλαμβάνει 28 αναπληρωτές υπουργούς και υφυπουργούς και συνυπολογιζομένων των Γεν. Γραμματέων –και κυρίως των εκατοντάδων συμβούλων και παρατρεχάμενων που τους περιβάλλουν–, είναι εύκολο να αντιληφθεί κανείς ότι όλος αυτός ο ανθρώπινος μηχανισμός μαζί με τις λειτουργικές του δαπάνες (κίνηση, εκτός έδρας, υπερωρίες, ειδικά επιδόματα κ.ά.) κοστίζει πανάκριβα στο ελληνικό Δημόσιο.

Με την κατάργηση κάλυψης των θέσεων υφυπουργών και Γεν. Γραμματέων από βουλευτές είναι πιο εύκολη η μείωση του συνολικού αριθμού των βουλευτών, που για τη σημερινή εποχή των ισχνότατων αγελάδων θα πρέπει αντί 300 να μην είναι περισσότεροι από 240.

Τεράστια περιθώρια μείωσης των δαπανών υπάρχουν πρόσθετα σε συγκεκριμένα υπουργεία, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει το υπουργείο Εξωτερικών, όπου μπορούν να γίνουν ορθολογικές αλλαγές στο οργανόγραμμά του περιορίζοντας και τον αριθμό των Διευθύνσεων και Τμημάτων στα 2/3 των σημερινών. Δυστυχώς, ο σημερινός αριθμός Διευθύνσεων και Τμημάτων στην κεντρική του υπηρεσία οφείλεται στη σκόπιμη αύξησή τους στο παρελθόν προκειμένου να υπάρχουν περισσότερες των αναγκαίων οργανικές θέσεις για να διευκολύνονται έτσι τα στελέχη του υπουργείου (όπως συμβαίνει –ίσως σε μικρότερη έκταση– και σε άλλα υπουργεία) στην ταχεία αναρρίχηση στην επετηρίδα, με αποτέλεσμα να υπάρχουν σήμερα πολλοί υπεράριθμοι πρέσβεις, αν κρίνει κανείς με σοβαρότητα τις πραγματικές ανάγκες του υπουργείου Εξωτερικών.

Πρόσθετα περιθώρια οικονομίας δαπανών μπορούν να προκύψουν από μείωση αριθμού, τουλάχιστον για την επόμενη πενταετία, πρεσβειών και προξενείων μας. Περισσότερες εκπροσωπήσεις σε συγκεκριμένες χώρες μπορούν να καλύπτονται από πρεσβείες μας σε γειτονικές τους χώρες. Όσον αφορά τη βελτίωση της απόδοσης των Πρεσβειών μας, μπορεί και πρέπει να επιτευχθεί με ανακατανομή δυνάμεων, που θα οδηγήσει στην ενίσχυση της οικονομικής διπλωματίας με καλύτερη στελέχωση των Τμημάτων Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων, τα οποία σήμερα είναι λίαν ανεπαρκώς στελεχωμένα.

Ο χρόνος θα δείξει με ποία σοβαρότητα θα προσεγγίσει το θέμα η νέα κυβέρνηση.