pontosnews.gr
Πέμπτη, 7/08/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Μαθαίνω ποντιακά: Γνωρίζετε τη σχέση του σκλεπέα με τον Ασκληπιό;

Την απάντηση έδωσε πριν από 70 χρόνια ο Παντελής Μελανοφρύδης – Η δεύτερη ερμηνεία που δίνει ο Άνθιμος Παπαδόπουλος

6/08/2025 - 1:45μμ
(Εικ.: ΧΚ)

(Εικ.: ΧΚ)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Στο πολύ ενδιαφέρον άρθρο «Ιδιωματισμοί της ποντιακής διαλέκτου» (Ποντιακή Εστία, 1955) γράφει μεταξύ άλλων ο Παντελής Μελανοφρύδης:

Κατ’ αυτάς όλοι διαβάζομε για τις εορτές της Επιδαύρου και τον Ασκληπιόν. Κανείς όμως δεν υποπτεύεται ότι η ρίζα του ονόματος του θεού της ιατρικής διεσώθη μόνον εις τον Πόντον.

Σκλέπα σημαίνει κακή, ανίατη και αηδής πληγή.

Λέγεται στον Πόντο: Το κεφάλ’ν ατ’ σκλέπας έν’ γομάτον. Σκλεπέας = ο πλήρης σκλέπας, γεμάτος πληγές, βρώμικος. Έτσι παράγονται και τα παρόμοια: Μαλέας, τσιλτέας, σαφλέας, σαχλέας κ.ο.κ.

Λέγεται στον Πόντο: Δέβα τα σκλέπας ισ’ καθάρτσον. Στο θηλυκό γένος λέγεται: σκλεπαρού και σκλεπαρία.

Ασκληπιός λοιπόν είναι ο θεός ο θεραπεύων τας σκλέπας, ο ιατρός των πληγών.

≈

Ο Άνθιμος Παπαδόπουλος, ωστόσο, στο Ιστορικόν λεξικόν της ποντικής διαλέκτου δίνει και μια δεύτερη ερμηνεία: Εκτός από «Πληγή πυορροούσα», η λέξη σκλέπα (και σκλεπάτσιν) σημαίνει και κασίδα, ενώ ο σκλεπέας (και σκλεπάρης) είναι ο κασιδιάρης, αυτός που είναι γεμάτος πληγές με πύον, αλλά και ο άχρηστος («ο εις ουδέν χρήσιμος», όπως γράφει ο ΑΠ)!

Γι’ αυτόν που κατηγορεί τον άλλον για ελαττώματα που έχει ο ίδιος, υπάρχει η παροιμία «Ο σκλεπέας τον σκλεπέαν καρκαπούτ’ λέει» (κατά το «είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα»).

Στο λεξικό βρίσκουμε επίσης και την ομόρριζη λέξη σκλεπίνος, που σημαίνει ευτελής, πρόστυχος.

______
1. Παντελής Η. Μελανοφρύδης, «Ιδιωματισμοί της ποντιακής διαλέκτου», Ποντιακή Εστία – Μηνιαίον Λαογραφικόν Περιοδικόν, Έτος ΣΤ’, Αύγ.-Σεπτ. 1955, τχ 8 & 9.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Άποψη του λιμανιού της Τραπεζούντας
ΠΟΝΤΟΣ

Χαψία: Οι ταπεινοί βασιλιάδες του Εύξεινου Πόντου – Το κούλισμα, τα μελίπαστα και τα βαρύπαστα

7/08/2025 - 10:19πμ
(Φωτ.: facebook / Kostas Ageris)
ΠΟΝΤΟΣ

Κώστας Αγέρης: Κάτι ψήνει, αλλά τι; – Η αινιγματική ανάρτηση με την ωραία εικόνα

7/08/2025 - 9:10πμ
Ο κοιμητηριακός ναός της Παναγίας Σουμελά στον Απιδεώνα Αχαΐας (φωτ.: Facebook / Φωκίων Ζαΐμης)
ΠΟΝΤΟΣ

Η Παναγιά Σουμελά, του Πόντου και του πόνου, σε νέο θρονί – Στον Απιδεώνα Αχαΐας

6/08/2025 - 8:27μμ
(Πηγή φωτ.: youtube.com/@BabisKemanetzidis)
ΠΟΝΤΟΣ

«Άμον τ´ άνθος η καρδία μ´»: Νέο τραγούδι του Μπάμπη Κεμανετζίδη με τον Λευτέρη Κατουρτσίδη

6/08/2025 - 12:40μμ
(Φωτ.: facebook.com/syllogos.rizochoriou)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Ο Σύλλογος Ποντίων Ριζοχωρίου «Τοξίδου Ελένη» αποχαιρετά τον Μιλτιάδη Σινάπη

5/08/2025 - 7:24μμ
Ο λογότυπος του Σωματείου «Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα»
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Υποτροφία σε μία φοιτήτρια από το Ροδοχώρι, από το Σωματείο «Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα»

5/08/2025 - 2:02μμ
Ο πρόεδρος της Ένωσης Ποντίων Πιερίας Κώστας Παπουτσίδης βραβεύει την Ειρήνη Παρασκευοπούλου (φωτ.: Ένωση Ποντίων Πιερίας)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Ειρήνη Παρασκευοπούλου: Τιμή από την Ένωση Ποντίων Πιερίας στη συνταξιούχο που δώρισε ασθενοφόρο

5/08/2025 - 12:15μμ
Με τη σημαία ο Δημήτρης Ιγνατιάδης από τα Κάτω Πορόια Σερρών (φωτ.: Facebook / Πολιτιστικός Σύλλογος Ροδόπολης Σερρών)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Ποντιακή παράδοση για τα γενέθλια της Ροδόπολης Σερρών

5/08/2025 - 10:36πμ
Η μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στην προσφυγική Πρασινάδα, στην ορεινή Δράμα (φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ)
ΠΟΝΤΟΣ

Δράμα: Το μοναστήρι της Μεταμόρφωσης στο ποντιοχώρι της Πρασινάδας που «αιωρείται» ανάμεσα σε γη και ουρανό

4/08/2025 - 2:45μμ
Η οικογένεια του Κλεάνθη και της Γκεϊλίν Ξανθοπούλου, στο σπίτι τους στο προάστιο Λα Χόγια, στην Καλιφόρνια το 2019
ΠΟΝΤΟΣ

Δρ. Κλεάνθης Ξανθόπουλος: Ο «Μίδας» της αμερικανικής βιοτεχνολογίας είναι Πόντιος από τη Δραπετσώνα και τα δύσκολα προβλήματα τα λύνει ακούγοντας ποντιακή λύρα

3/08/2025 - 7:42μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Άποψη του λιμανιού της Τραπεζούντας

Χαψία: Οι ταπεινοί βασιλιάδες του Εύξεινου Πόντου – Το κούλισμα, τα μελίπαστα και τα βαρύπαστα

10 λεπτά πριν
Τα οχήματα των επιβατών παραμένουν στο φέρι μποτ (φωτ.: EUROKINISSI/Θοδωρής Νικολάου)

Παραμένει καθηλωμένο στα ανοιχτά το φέρι μποτ – Δύτες προσπαθούν να κλείσουν το ρήγμα για να ρυμουλκηθεί στη στεριά

45 λεπτά πριν
(Φωτ.: facebook / Kostas Ageris)

Κώστας Αγέρης: Κάτι ψήνει, αλλά τι; – Η αινιγματική ανάρτηση με την ωραία εικόνα

1 ώρα πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Σωτήρης Δημητρόπουλος)

ΥΠΕΞ για ρηματική διακοίνωση της Αιγύπτου: Αναμενόμενη η αντίδραση αφού εκκρεμεί η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών

2 ώρες πριν
(Φωτ.: Elsemargriet / Pixabay)

Αίθριος καιρός με ισχυρούς ανέμους στο Αιγαίο – Η θερμοκρασία σε μικρή άνοδο στα δυτικά

2 ώρες πριν
(Φωτ.: EPA / Samuel Corum)

Πόλεμος στην Ουκρανία: Ο Τραμπ σχεδιάζει τετ-α-τετ με τον Πούτιν και τριμερή με τον Ζελένσκι

11 ώρες πριν

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign