pontosnews.gr
Παρασκευή, 28/11/2025
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • Videos
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
pontosnews.gr
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων

Μαθαίνω ποντιακά: Γνωρίζετε τη σχέση του σκλεπέα με τον Ασκληπιό;

Την απάντηση έδωσε πριν από 70 χρόνια ο Παντελής Μελανοφρύδης – Η δεύτερη ερμηνεία που δίνει ο Άνθιμος Παπαδόπουλος

6/08/2025 - 1:45μμ
(Εικ.: ΧΚ)

(Εικ.: ΧΚ)

Κοινοποίηση στο FacebookΜοιράσου το στο TwitterΜοιράσου το στο Whatsapp

Στο πολύ ενδιαφέρον άρθρο «Ιδιωματισμοί της ποντιακής διαλέκτου» (Ποντιακή Εστία, 1955) γράφει μεταξύ άλλων ο Παντελής Μελανοφρύδης:

Κατ’ αυτάς όλοι διαβάζομε για τις εορτές της Επιδαύρου και τον Ασκληπιόν. Κανείς όμως δεν υποπτεύεται ότι η ρίζα του ονόματος του θεού της ιατρικής διεσώθη μόνον εις τον Πόντον.

Σκλέπα σημαίνει κακή, ανίατη και αηδής πληγή.

Λέγεται στον Πόντο: Το κεφάλ’ν ατ’ σκλέπας έν’ γομάτον. Σκλεπέας = ο πλήρης σκλέπας, γεμάτος πληγές, βρώμικος. Έτσι παράγονται και τα παρόμοια: Μαλέας, τσιλτέας, σαφλέας, σαχλέας κ.ο.κ.

Λέγεται στον Πόντο: Δέβα τα σκλέπας ισ’ καθάρτσον. Στο θηλυκό γένος λέγεται: σκλεπαρού και σκλεπαρία.

Ασκληπιός λοιπόν είναι ο θεός ο θεραπεύων τας σκλέπας, ο ιατρός των πληγών.

≈

Ο Άνθιμος Παπαδόπουλος, ωστόσο, στο Ιστορικόν λεξικόν της ποντικής διαλέκτου δίνει και μια δεύτερη ερμηνεία: Εκτός από «Πληγή πυορροούσα», η λέξη σκλέπα (και σκλεπάτσιν) σημαίνει και κασίδα, ενώ ο σκλεπέας (και σκλεπάρης) είναι ο κασιδιάρης, αυτός που είναι γεμάτος πληγές με πύον, αλλά και ο άχρηστος («ο εις ουδέν χρήσιμος», όπως γράφει ο ΑΠ)!

Γι’ αυτόν που κατηγορεί τον άλλον για ελαττώματα που έχει ο ίδιος, υπάρχει η παροιμία «Ο σκλεπέας τον σκλεπέαν καρκαπούτ’ λέει» (κατά το «είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα»).

Στο λεξικό βρίσκουμε επίσης και την ομόρριζη λέξη σκλεπίνος, που σημαίνει ευτελής, πρόστυχος.

______
1. Παντελής Η. Μελανοφρύδης, «Ιδιωματισμοί της ποντιακής διαλέκτου», Ποντιακή Εστία – Μηνιαίον Λαογραφικόν Περιοδικόν, Έτος ΣΤ’, Αύγ.-Σεπτ. 1955, τχ 8 & 9.
ΚοινοποίησηTweetSend
google news

Ακολουθήστε μας στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Πλοία στο λιμάνι της Κερασούντας. Από βιβλίο του Ζοζέφ Πιτόν ντε Τουρνεφόρ  που εκδόθηκε το 1717 στο Παρίσι (πηγή: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη)
ΠΟΝΤΟΣ

Έρωτας, πόλεμος και… το τελικό νι – Μια παλιά ιστοριούλα από τον Πόντο, με απαγωγή, πολιορκία και πολύ χιούμορ

27/11/2025 - 8:25μμ
Μέλη του Καλλιτεχνικού Οργανισμού Ποντίων Αθηνών σε αναμνηστική φωτογραφία μετά από εκδήλωση, περ. 1965 (φωτ.: Αρχείο Επιτροπής Ποντιακών Μελετών / Συλλογή Ξανθίππης Τσιλιγκαρίδου)
ΠΟΝΤΟΣ

Το θέατρο κράτησε ζωντανή την ποντιακή φωνή στην Αθήνα – Από τον Θεατρικό Όμιλο στον Καλλιτεχνικό Οργανισμό Ποντίων

27/11/2025 - 4:10μμ
Η αντιπροσωπεία του Συλλόγου με την αντιπεριφερειάρχη Μαρλια Λιονή (φωτ.: facebook / Σύλλογος Ποντίων και Φίλων Π.Ε. Ρεθύμνης «Αροθυμία»)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Ρέθυμνο: O Σύλλογος Ποντίων «Αροθυμία» συνάντησε την αντιπεριφερειάρχη Ρεθύμνης Μαρία Λιονή

27/11/2025 - 12:56μμ
Άποψη της Ριζούντας, λιμάνι 60 χιλιόμετρα ανατολικά της Τραπεζούντας, πρωτεύουσα της επαρχίας του Λαζιστάν. Φωτογραφία των Αδελφών Κακούλη, δεκαετία 1890 (πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο/CC BY 4.0)
ΠΟΝΤΟΣ

Φίλιππος Πάππας: Αναμνήσεις από το προσκύνημα στη Ριζούντα του Πόντου

27/11/2025 - 10:22πμ
Στην Ερμού, οι Μωμόγεροι της Ευξείνου Λέσχης Αθηνών. Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2024 (φωτ.: EUROKINISSI / Τατιάνα Μπόλαρη)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Κάτι κινείται στον Κεραμεικό: Οι Μωμόγεροι της Ευξείνου Λέσχης Αθηνών ετοιμάζονται…

26/11/2025 - 8:50μμ
Από την πρόβα στο Δημοτικό Σχολείο Κοκκινοχώματος (φωτ.: Facebook / Λέσχη Ποντίων Ν. Καβάλας - Έτος Ιδρύσεως 1950)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Με ψυχή και ρυθμό προς το 19ο Φεστιβάλ της ΠΟΕ: Η Καβάλα ύψωσε τη φωνή της στο Κοκκινόχωμα

26/11/2025 - 5:58μμ
Σαμψούντα. Κάτοικοι με τοπικές ενδυμασίες (πηγή: Φωτογραφικό Αρχείο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών)
ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Σαν σήμερα, 26 Νοεμβρίου 1916 – Η ημέρα που καταγράφηκε η πρόθεση εξόντωσης των Ελλήνων του Πόντου

26/11/2025 - 2:27μμ
Σανταίες κατά την περίοδο του θερισμού, φορώντας τσόχες (πηγή: Ψηφιακή Σάντα)
ΠΟΝΤΟΣ

Η σκληρή ζωή της Πόντιας αγρότισσας – Μαρτυρία του βουλευτή Κιλκίς Επαμεινώνδα Σωτηριάδη

25/11/2025 - 8:02μμ
Στιγμιότυπο από το βίντεο που ανέβηκε στο TikTok (@zacharioudaki_stella)
ΠΟΝΤΟΣ

Ποντιακή… ορκωμοσία: Τι γλέντι έστησαν στο Πανεπιστήμιο Κρήτης!

25/11/2025 - 6:55μμ
Στιγμιότυπο από τη 2η πρόβα των συλλόγων του νομού Κιλκίς (φωτ.: Facebook  / Θανάσης Σεφερίδης)
ΣΥΛΛΟΓΟΙ

Μετράμε αντίστροφα για το 19ο Πανελλαδικό Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών – Το Κιλκίς «πήρε φωτιά» στη 2η πρόβα

25/11/2025 - 3:37μμ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

(Φωτ.: EUROKINISSI / Αντώνης Νικολόπουλος)

Conference League: Ιστορικό διπλό στη Φλωρεντία η ΑΕΚ

3 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Στέλιος Στεφάνου)

Europa League: Νίκη με… ιταλικό στιλ για τον Παναθηναϊκό

3 ώρες πριν
Φωτογραφία που έδωσε στη δημοσιότητα το
Vatican Media δείχνει τον Τούρκο πρόεδρο να μιλάει παρουσία του Πάπα Λέοντα ΙΔ, στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Άγκυρας (φωτ.: EPA/ VATICAN MEDIA)

Ερντογάν: Με τον Πάπα Λέοντα συμφωνούμε σε μια προσέγγιση που υπερασπίζεται την ειρήνη και βασίζεται στην ευσπλαχνία

3 ώρες πριν
Με τα φύλλα περέκ φτιάχνονται οι ποντιακές πίτες (φωτ.: Φίλιππος Φασούλας)

«Γεύσεις Πόντου» κερνάει ο Ξενιτέας Ποντίων Σταυρού

4 ώρες πριν
Εθελοντές προσφέρουν υπηρεσίες και αγαθά στους πληγέντες από τη φονική πυρκαγιά (φωτ.: EPA / Leung Man Hei)

Χονγκ Κονγκ: Έσβησαν οι φλόγες στους ουρανοξύστες – Συνελήφθησαν κορυφαία στελέχη κατασκευαστικής εταιρείας

4 ώρες πριν
(Φωτ.: EUROKINISSI / Ραφαήλ Γεωργιάδης)

Europa League: Έχασε την ευκαιρία για οκτάδα ο ΠΑΟΚ

5 ώρες πριν
pontosnews.gr

Ειδήσεις και άρθρα για τον Πόντο και τη Μ. Ασία, αλλά και την επικαιρότητα στην Ελλάδα, τον Κόσμο και την Ομογένεια. Πλούσια θεματολογία ποικίλης ύλης με έμφαση σε πολιτιστικά δρώμενα.

Copyright © 2025 pontosnews.gr
Made by minoanDesign

  • TAYTOTHTA
  • ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
  • ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
  • ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Δεν βρέθηκαν αποτελέσματα
Προβολή όλων
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • ΠΟΝΤΟΣ
    • ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
    • ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ
    • ΙΣΤΟΡΙΑ
    • ΠΑΡΑΔΟΣΗ
    • ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ
    • ΣΥΛΛΟΓΟΙ
    • ΛΕΞΙΚΟ
  • ΕΛΛΑΔΑ
  • VIDEOS
  • ΚΥΠΡΟΣ
  • ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ
  • ΠΟΛΙΤΙΚΗ
  • ΓΝΩΜΕΣ
    • Μάρκος Τρούλης
    • Παντελής Σαββίδης
    • Σάββας Καλεντερίδης
    • Θεόφιλος Πουταχίδης
  • ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
  • ΑΜΥΝΑ
  • ΚΟΣΜΟΣ
  • ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
  • ΥΓΕΙΑ
  • ΠΕΡΙΕΡΓΑ
  • ΣΥΝΤΑΓΕΣ
  • ΠΙΣΤΗ
  • ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
  • ΤΑΞΙΔΙ
  • ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
  • PONTOS BLOG

Copyright © 2024 pontosnews.gr
Made by minoanDesign