Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ανδόρας, της Αυστραλίας, του Καναδά, της Φινλανδίας, της Γαλλίας, της Ισλανδίας, της Ιρλανδίας, του Λουξεμβούργου, της Μάλτας, της Νέας Ζηλανδίας, της Νορβηγίας, της Πορτογαλίας, του Αγίου Μαρίνου, της Σλοβενίας και της Ισπανίας, εξέδωσαν κοινή δήλωση από τη Ν. Υόρκη, όπου βρίσκονται για τη Διάσκεψη Υψηλού Επιπέδου για τη Λύση των Δύο Κρατών.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, «καταδικάζουν την αποτρόπαια και αντισημιτική τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023.
»Απαιτούν άμεση εκεχειρία, την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων που κρατά η Χαμάς (συμπεριλαμβανομένων των σορών) και την ανεμπόδιστη πρόσβαση για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας.
»Επαναβεβαιώνουν την αταλάντευτη δέσμευσή τους στο όραμα της λύσης των δύο κρατών, όπου δύο δημοκρατικά κράτη, το Ισραήλ και η Παλαιστίνη, θα ζουν δίπλα-δίπλα ειρηνικά και με ασφάλεια, εντός αναγνωρισμένων και ασφαλών συνόρων, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ.
»Υπογραμμίζουν τη σημασία της ενοποίησης της Λωρίδας της Γάζας με τη Δυτική Όχθη υπό την Παλαιστινιακή Αρχή.
»Εκφράζουν βαθιά ανησυχία για τον υψηλό αριθμό θυμάτων αμάχων και την ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα, και τονίζουμε τον κρίσιμο ρόλο του ΟΗΕ και των οργανισμών του στη διευκόλυνση της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας».
Στην κοινή ανακοίνωσή τους οι ΥΠΕΞ χαιρετίζουν τις δεσμεύσεις που ανέλαβε ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς στις 10 Ιουνίου, με τις οποίες:
1. Καταδικάζει τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου.
2. Ζητεί την απελευθέρωση των ομήρων και τον αφοπλισμό της Χαμάς.
3. Δεσμεύεται να τερματίσει το σύστημα παροχής χρηματικών επιδομάτων σε κρατούμενους.
4. Δεσμεύεται σε μεταρρύθμιση της εκπαίδευσης.
5. Δεσμεύεται να προκηρύξει εκλογές εντός ενός έτους για την ανανέωση της πολιτικής γενιάς.
6. Αποδέχεται την αρχή ενός αποστρατιωτικοποιημένου Παλαιστινιακού Κράτους.
Ενόψει της συνόδου κορυφής των ηγετών στο περιθώριο της 80ής Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο, οι υπουργοί δηλώνουν επίσης ότι έχουν ήδη αναγνωρίσει, εκφράσει πρόθεση ή εξετάζουν θετικά «την αναγνώριση του Κράτους της Παλαιστίνης ως ουσιαστικό βήμα για την υλοποίηση της λύσης των δύο κρατών», και καλούν όλα τα κράτη που δεν το έχουν πράξει να ανταποκριθούν.
Παροτρύνουν επιπλέον τις χώρες που δεν έχουν ακόμη εγκαθιδρύσει φυσιολογικές σχέσεις με το Ισραήλ να το πράξουν, και να εκφράσουν τη βούλησή τους για έναρξη διαλόγου για την περιφερειακή ενσωμάτωση του Ισραήλ, ενώ εκφράζουν την αποφασιστικότητά τους να εργαστούν για την αρχιτεκτονική της «επόμενης μέρας» στη Γάζα, η οποία να εγγυάται:
• Την ανοικοδόμηση της Γάζας,
• Τον αφοπλισμό της Χαμάς,
• Τον αποκλεισμό της Χαμάς από τη διακυβέρνηση της Παλαιστίνης.
Μετά την αναγγελία την περασμένη εβδομάδα από τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν της αναγνώρισης κράτους της Παλαιστίνης από τη Γαλλία τον Σεπτέμβριο, το Παρίσι ήλπιζε να δώσει νέα δυναμική στην ειρηνευτική διαδικασία με τη σύνοδο.
Η Βρετανία προκάλεσε έκπληξη χθες ανακοινώνοντας την πρόθεσή της να προχωρήσει στο ίδιο διάβημα τον Σεπτέμβριο αν το Ισραήλ δεν αναλάβει σειρά δεσμεύσεων, συμπεριλαμβανομένης της κήρυξης κατάπαυσης του πυρός στον θύλακο.
Ποιες χώρες καλούν τη Χαμάς να παραδώσει τα όπλα
Συνολικά δεκαεπτά χώρες, ανάμεσά τους η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και η Αίγυπτος, κάλεσαν χθες Τρίτη τη Χαμάς να παραδώσει τα όπλα της στην Παλαιστινιακή Αρχή, κατά τη διάρκεια συνόδου στον ΟΗΕ με σκοπό να ανανήψει η κατά πολλούς κλινικά νεκρή λύση των δυο κρατών, ισραηλινού και παλαιστινιακού.
Η «διακήρυξη της Νέας Υόρκης», που καταρτίστηκε από τη Γαλλία και τη Σαουδική Αραβία, τις χώρες που συμπροέδρευσαν στη σύνοδο αυτή, καλεί να τερματιστεί ο πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας και να υπάρξει «δίκαιη, ειρηνική και βιώσιμη λύση της ισραηλινοπαλαιστινιακής σύγκρουσης στη βάση της εφαρμογής της λύσης των δυο κρατών».
Το κείμενο υποστήριξαν ακόμη 15 χώρες (ανάμεσά τους η Βραζιλία, ο Καναδάς, η Τουρκία, η Ιορδανία, το Κατάρ, η Αίγυπτος, η Βρετανία), καθώς και η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο Αραβικός Σύνδεσμος. Τονίζει πως η «διακυβέρνηση, η διατήρηση της τάξης και της ασφάλειας σε όλο το παλαιστινιακό έδαφος» πρέπει να αφεθεί στα χέρια «της Παλαιστινιακής Αρχής, με την προσήκουσα υποστήριξη».
«Η Χαμάς πρέπει να βάλει τέλος στον έλεγχό της στη Γάζα και να παραδώσει τον οπλισμό της στην Παλαιστινιακή Αρχή», προστίθεται.
Το κείμενο μοιάζει να βασίζεται σε δεσμεύσεις που ανέλαβε τον Ιούλιο ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς ενόψει της συνόδου και της πιθανότητας να πειστούν περισσότερες χώρες να αναγνωρίσουν κράτος της Παλαιστίνης.
Εξάλλου το κείμενο «καταδικάζει» την άνευ προηγουμένου έφοδο του στρατιωτικού βραχίονα της Χαμάς στο νότιο τμήμα του ισραηλινού εδάφους την 7η Οκτωβρίου 2023, το έναυσμα του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, κάτι που ποτέ δεν έκανε η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.