Των Αγίων Αποστόλων (Μέρος Α’)

Κοντάκιο του Αγίου Ρωμανού του Μελωδού με ακροστιχίδα: «ΤΟΥ ΤΑΠ[Ε]ΙΝΟΥ ΡΩΜΑΝΟΥ ΨΑΛΜΟΣ».

Ελεύθερη απόδοση στη σύγχρονη μορφή της γλώσσας μας από τον Θεόφιλο Πουταχίδη.

Προοίμιον Ι
Θεόπνευστα κι ολόσωστα τους λόγους Σου κηρύξαν
κι απ’ όλους Σου τους μαθητές ήταν οι κορυφαίοι·
Κύριε τους πήρες να ’ν’ κοντά, κοντά Σου αναπαυμένοι, ν’ απολαμβάνουν τ’ αγαθά που ’χεις ετοιμασμένα,
γιατί όλος ο μόχθος τους κι ο θάνατος που βρήκαν,
ήταν για Σε αναθήματα· τα δέχτηκες ως να ’τανε η πιο λαμπρή θυσία,
ο Μόνος Βλέπων οι καρδιές μέσα βαθιά τι κρύβουν.

Προοίμιον ΙΙ
Συ τους απλούς ψαράδες έκανες να ’ναι πιο σοφοί απ’ τους ρήτορες του κόσμου·
και ύστερα τους έστειλες να παν για να κηρύξουν, το λόγο Σου σ’ όλην τη γη.
Αλλιώς δεν εξηγείται: είν’ η φιλανθρωπία Σου που είναι απερίγραπτη, Χριστέ μου και Θεέ μου!
Με τις ευχές τους Κύριε είθε να ενδυναμώνεις πάντα την Εκκλησία Σου
και στους πιστούς να στέλνεις απ’ τα ψηλά κάτω στη γη την ευλογία Σ’, Θε μου,
ο Μόνος Βλέπων οι καρδιές μέσα βαθιά τι κρύβουν.

Οίκοι
α’. Δυνάμωσε το λέγειν μου Σωτήρα και Θεέ μου και λύσε και το στόμα μου,
με Χάρη γέμισέ το, και στην καρδιά κατάνυξη πλούσια να μου δωρίσεις.
Για να μπορώ ν’ ακολουθώ κι ο ίδιος όσα λέω κι όσα διδάσκω, πράγματι, πρώτος εγώ να πράττω.
Γιατί –όπως λεν– μονάχα αυτός που κάνει όσα διδάσκει, «μέγας» θα πρέπει να ειπωθεί και θα είν’ στα αλήθεια τέτοιος.
Αν απ’ την άλλη όσα λέω ο ίδιος δεν κάνω πράξη, σαν χάλκωμα άδειο που βαράς και βγάζει κούφιους ήχους, έτσι ο κόσμος θα με λέει και θα έχει κάθε δίκιο.
Γι’ αυτό και Θε μου Σου ζητώ αυτό να μου δωρίσεις: αυτά που πρέπει να μιλάω, τα ωφέλιμα να πράττω,
ο Μόνος Βλέπων οι καρδιές μέσα βαθιά τι κρύβουν.

β’. Έτσι το κάναν στα παλιά τότε κι οι μαθητές Σου: αφού πρώτα ακολούθησαν
τις εντολές Σου όλες, δίδαξαν στη συνέχεια όσα έπρατταν κι οι ίδιοι.
Κι είχε αξία ο λόγος τους και δύναμη μεγάλη, καθώς αυτοί υποστήριζαν κάθε διδασκαλία με όσα κάναν στη ζωή – βίο και πολιτεία.
Κι όποιος το κάνει σαν κι αυτούς και το καλό παράδειγμα όταν θα δει πασχίζει φιλότιμα να ακολουθεί, αυτός θα είναι «μέγας».
Το κοσμικό το φρόνημα αυτός θε ν’ αποβάλει, πάντα στα ουράνια πράγματα όλη του η φροντίδα,
και θα βαστάει το σταυρό στον ώμο και θα πάει και θα ’ν’ διασκέδαση γι’ αυτόν η μνήμη του θανάτου, σύμφωνα μ’ όσα πρόσταξες,
ο Μόνος Βλέπων οι καρδιές μέσα βαθιά τι κρύβουν.

γ’. Δάσος είν’ ατελείωτο τα καρποφόρα δέντρα που φύτεψαν οι Απόστολοι –κατάλογοι που τους κοσμούν, κατεβατό τα ονόματα ενάρετων ανθρώπων– και ευωδιάζει όλη η γη.
Η άμπελος είναι ο Χριστός κι αυτοί τα κλήματά της· μα τι οπωρώνας πλούσιος του Μέγα Καλλιεργητή που κατοικεί στα άνω!
Προτού γνωρίσουν τον Χριστό ήταν απλοί ψαράδες· μετά που τον γνωρίσανε, πάλι ψαράδες γίναν.
Χείλη που κάποτ’ έψηνε ολημερίς η αλμύρα, τώρα λόγια γλυκύτατα συνέχεια αναβλύζουν.
Κάποτε ψάρια ψάρευαν, μα ανθρώπους πιάνουν τώρα· καταπώς το ’πες έγινε,
ο Μόνος Βλέπων οι καρδιές μέσα βαθιά τι κρύβουν.

δ’. Τούτα τ’ αρνιά από το φόβο τους σκόρπισαν τα καημένα
τότε που ήταν στο Σταυρό επάνω ο Ποιμένας· τα μάζεψε, όμως, ξανά με την Ανάστασή Του.
Πάνω στο όρος που ήτανε, καθώς στεκότανε ψηλά και πάνωθε Τον βλέπαν, γλυκό σκοπό κελάηδησε στην ποίμνη ο Ποιμένας.
Αφού πρώτα τους έλεγξε λίγο για τη δειλία, θάρρος μετά τους έδωσε
και δυνατά τους λέει: «Θάρρος! Εγώ μονάχος νίκησα τον κόσμο, τι φοβάστε;
»Εγώ τους λύκους σκόρπισα κι έτρεχαν φοβισμένοι· κανείς δεν ήταν πλάι μου, ο “Ων” ήτανε μόνος!
»ο Μόνος Βλέπων οι καρδιές μέσα βαθιά τι κρύβουν.

ε’. »Αναχωρήστε, το λοιπόν, πάτε σ’ όλα τα έθνη να σπείρετε παντού στη γη
»το σπόρο της μετάνοιας, και έπειτα ποτίστε τον με τη διδασκαλία.
»Κοίτα καλά και πρόσεχε, Πέτρε, πώς θα διδάσκεις· το σφάλμα που ’κανες κι εσύ πάντα να το θυμάσαι και να ’χεις επιείκεια και να συμπάσχεις μ’ όλους·
»κοίτα μην είσαι αυστηρός! Στο νου σου φέρνε πάντα ότι εσύ κλονίστηκες από ’να κοριτσάκι.
»Αν περηφάνιας λογισμός τρυπώσει στο μυαλό σου, του πετεινού το λάλημα φέρε ξανά στ’ αυτιά σου.
»Θυμήσου και τα δάκρυα που έχυνες ποτάμια· μ’ αυτά εγώ σε καθάρισα,
»ο Μόνος Βλέπων οι καρδιές μέσα βαθιά τι κρύβουν

ϛ’. »Για πες μου Πέτρε, μ’ αγαπάς; Κάν’ τότε όσα σου λέω και ποίμαινε την ποίμνη μου·
»αγάπα όσους αγαπώ και κοίτα να συμπάσχεις με όσους αμαρτάνουν.
»Θυμήσου πόσο σπλαγχνικός ήμουν εγώ μαζί σου… Δεν ήταν μια και δύο· τρεις ήταν που μ’ αρνήθηκες, σε δέχθηκα, όμως, πίσω.
»Μαζί σου έχεις τον ληστή, για να σε ενθαρρύνει· ξέρεις ποιον λέω… τον θυρωρό, εδώ του Παραδείσου.
»Σε όσους έχουν πρόβλημα, αν θες αυτόν να στέλνεις· έχει εσάς παράδειγμα του Αδάμ η ρίζα τώρα και κάνει κίνηση ξανά σε μένα να γυρίσει,
»και λέει με δυνατή φωνή: “Γιά κοίτα, δυο δικοί μας: ένας ληστής είν’ θυρωρός και τα ”κλειδιά ’χει ο Πέτρος. Τι μας χαρίζει ο Πλάστης μας!
»”ο Μόνος Βλέπων οι καρδιές μέσα βαθιά τι κρύβουν”.