Αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, η ακριτική Ιερά Μονή Γηρομερίου Φιλιατών γιορτάζει στις 15 Αυγούστου και πλήθος προσκυνητών ακολουθεί ευλαβικά το παλιό έθιμο της περιφοράς του Επιταφίου της Παναγιάς. Την παραμονή της γιορτής, αργά το απόγευμα της 14ης Αυγούστου, οι μοναχοί ψάλλουν τα εγκώμια της Θεοτόκου.
Πρόκειται για μια ακολουθία που έχει στοιχεία εκείνης της Μεγάλης Παρασκευής, του Επιταφίου του Χριστού, και ξεκίνησε από τα Ιεροσόλυμα στον τάφο της Παναγιάς στη Γεσθημανή.
Μετά το τέλος της ακολουθίας γίνεται η περιφορά του Επιταφίου της Θεοτόκου σε κλίμα κατάνυξης.
Η Μονή Γηρομερίου είναι ένα ανδρικό μοναστήρι το οποίο αποτελεί σημείο αναφοράς για τη Θεσπρωτία. Κτίστηκε τον 14ο αιώνα από τον Όσιο Νείλο, πάνω σε έναν απόκρημνο βράχο και μέσα σε ένα τοπίο απείρου φυσικού κάλλους, την εποχή της ακμής του Δεσποτάτου της Ηπείρου.
Κατά τον 16 αιώνα η Μονή είχε αναδειχθεί σε μεγάλο μοναστικό κέντρο, ενώ σημαντική ήταν η βοήθεια που προσέφερε προς τους σκλαβωμένους Έλληνες επί Τουρκοκρατίας. Στο Γηρομέρι φυλάσσονται λείψανα αγίων και σπουδαία θρησκευτικά και ιστορικά κειμήλια.
- Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Μ. Τζώρα.
