Ο αιφνίδιος τρόμος ή ο τρόμος από νεκρό ή ζώο, η βασκανία από το κακό μάτι και το κακό πνεύμα, όλα μπορούσαν να… λυθούν με το αποκάπνιμαν, τη καύση, δηλαδή, ενός αντικειμένου μπροστά από τον «άρρωστο» προκειμένου να γίνει καλά.
Σύμφωνα με την Εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού ο υποκαπνισμός γινόταν:
- Σε αυτόν που έπαθε από νεκρό (πάτεμαν, βλάψιμον) έκαιγαν κομμάτι από το σάβανό του, ή από κάποιο ρούχο του ίδιου νεκρού αν κατά τον ενταφιασμό του δεν προνόησαν να πάρουν κομμάτι σάβανο.
- Με κομμάτι από το ρούχο εκείνου που τον βάσκανε, αν φυσικά είχε επισημανθεί αυτός, έκαναν το ίδιο.
- Με τρίχες από ζώο όμοιο με κείνο που έβλαψε. Το ζώο αυτό το έβρισκαν με το λιωμένο κερί που το έχυναν σε λεκάνη νερού πάνω σε σταυροδρόμι. Ήταν ανάλογο με το σχήμα του κεριού.
- Με σβουνιά από το ζώο που βάσκανε ή τρόμαξε κάποιον.
- Με κομμάτι ξύλου από θαυματουργή εικόνα ή από το ξύλινο κατώφλι της εκκλησίας.
- Με πυρωμένο υνί αλετριού (να έξαφτεν καλά) στο οποίο έριχναν γιαούρτι· στον αχνό του έσκυβε ο άρρωστος για να υποκαπνιστεί.
Υποκαπνισμό έκαναν και στα ζώα, όπως π.χ. στο μαστό της αγελάδας που μόλις γέννησε, με αποκέρια του αγιασμού των Φώτων ή της Λαμπρής για να μην πάθει το ζώο μαστίτιδα.
Μορφή υποκαπνισμού ήταν και το θυμιάτισμα. Ο νοικοκύρης (ή η νοικοκυρά) με το σπιτικό θυμιατό τις απογευματινές ώρες υποκάπνιζε το εσωτερικό του σπιτιού, την αυλή, το μαντρί και όποιο πρόσωπο συντύχαινε. Ήταν αυτό μια προληπτική ενέργεια για να διωχθούν τα κακά πνεύματα.
- Βρείτε, μάθετε και διαδώστε την έννοια ακόμα περισσότερων ποντιακών λέξεων και φράσεων στο λεξικό του pontos-news.gr.
- Διαβάστε περισσότερα για τα ήθη και τα έθιμα στον Πόντο στην αντίστοιχη κατηγορία του pontos-news.gr.
