Μοναδικές στιγμές θα ζήσουν το Σάββατο 25 Ιουνίου δεκάδες Πόντιοι, απόγονοι προσφύγων από το Τσαγράκ’ και την Κεπέκκλησα του Πόντου που πριν από 90 χρόνια εγκαταστάθηκαν στο Καπανδρίτι της Αττικής και το Μπαμπαλιό Αιτωλοακαρνανίας, καθώς θα συναντηθούν στον Άγιο Γεώργιο Καπανδριτίου για να αναβιώσουν το έθιμο «Τ’ Αελουτροπί’, τ’ Α-Γιαννί’».
«Τ’ Αελουτροπί’, τ’ Α-Γιαννί’» αποτελεί έμπνευση του Συλλόγου Ποντίων «Αργοναύται-Κομνηνοί».
Βασίστηκε στη λαογραφική μελέτη και την επιστημονική καταγραφή της φιλολόγου-συγγραφέως Έλσας Γαλανίδου-Μπαλφούσια και της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών Οι 4 εποχές και οι μήνες τους (έκδ. Επιτροπής Ποντιακών Μελετών, Αθήνα 1999).
Η αναβίωση του ποντιακού εθίμου, που αναφέρεται στην εορταστική εκδοχή της θερινής ισημερίας από τα αρχαία χρόνια έως την ορθόδοξη χριστιανική εξέλιξή της, πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Δήμου Ωρωπού, με τη συμπαράσταση του Συλλόγου Ποντίων «Αργοναύται-Κομνηνοί». Συμμετέχουν ο Σύλλογος Ποντίων Αιτωλοακαρνανίας «Δημήτριος Ψαθάς» και ο Σύλλογος Αιτωλοακαρνανιτών εκ Πόντου «Αξέχαστες Πατρίδες». Αρωγοί στην εκδήλωση είναι και οι Δήμοι Καλλιθέας και Αμφιλοχίας.
Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου
Σύμφωνα με την ποντιακή παράδοση, όπως σημειώνει η λαογράφος στη μελέτη της, οι τελευταίες ημέρες του Ιουνίου μεγάλωναν σε διάρκεια και «ο Ήλεν εκλώσκουτουν» (δηλαδή πίστευαν ότι ο Ήλιος περιστρεφόταν γύρω από τον εαυτό του).
Εκείνη την περίοδο οι άνθρωποι εγκατέλειπαν τις πόλεις και τις κωμοπόλεις για να αναζητήσουν στα ορεινά καλύτερες κλιματολογικές συνθήκες για τους θερινούς μήνες. Ανέβαιναν οικογενειακώς στα παρχάρια, και έπαιρναν μαζί τους και τα ζώα τους για να παρασκευάσουν τα τυροκομικά προϊόντα ενόψει και του χειμώνα. Πρώτο τους μέλημα, μόλις έφθαναν στην εξοχή, ήταν η φροντίδα των αγροτικών σπιτιών τους και η απαλλαγή από κάθε περιττό και άχρηστο αντικείμενο.
«Η ζωή στα παρχάρια» – Καρτ ποστάλ από την Τραπεζούντα
Η ατμόσφαιρα εκείνου του απαντήματος, όπου έσμιγαν και πάλι οι οικογένειες στο ανέμελο περιβάλλον της εξοχής για να γιορτάσουν μαζί τη μεγαλύτερη μέρα που ανέτειλε, ήταν εορταστική και χαρούμενη και συνοδευόταν πάντοτε από φαγοπότι και γλέντι με λύρες και νταούλια. Αυτό το κλίμα ελπίζουν οι διοργανωτές ότι θα αναβιώσει το Σάββατο στο ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου.
Νωρίτερα θα τελεστεί επιμνημόσυνη δέηση για τις ψυχές των προγόνων που έφυγαν κυνηγημένοι και ήρθαν στην Ελλάδα, αλλά και για τους ντόπιους που τους υποδέχθηκαν τότε και τους συμπαραστάθηκαν.
Οι προσκυνητές θα μνημονεύσουν και όσους εργάστηκαν για την κατασκευή του ναού του Αγίου Γεωργίου: τον Πανίκα Αμανατίδη, τον Κωστίκα Κουρταλίδη και τον Ευάγγελο Ντάση, καθώς επίσης και εκείνον που τον σχεδίασε και τον έχτισε, τον Χαράλαμπο Υφαντίδη.